نقدی بر نمایش "بچه"
نمایش "بچه" با تلفیقی از واقعیت و نمادگرایی سعی در ارائه مفهومی فراتر از داستانهای روزمره داشت. اثری که تلاش کرد در لایههای پیچیدهاش، چالشهای انسانی و ذهنی را به تصویر بکشد. اما آیا این تلاش موفقیتآمیز بود؟ بگذارید به این سؤال در چند بخش پاسخ دهم.
۱. جنبه اجرایی: زیبایی در جزییات
از نظر اجرایی، "بچه" قطعاً یکی از بهترین نمایشهایی بود که از لحاظ فنی دیدهام. بازیگران با تسلط کامل، نقشهای خود را به شکلی طبیعی و متقاعدکننده اجرا کردند. هر کدام از اکتها دقیق و روان بود، و این توجه به جزییات به تماشاگر اجازه میداد تا عمیقتر در فضای داستان غرق شود.
نورپردازی و طراحی صحنه نیز چشمگیر بود. دکورها، هرچند ساده، با دقت چیده شده بودند و حس مناسبی از فضا و موقعیت به مخاطب القا میکردند.
... دیدن ادامه ››
همچنین استفاده از صدا و موسیقی به طور هوشمندانهای در خدمت تقویت حس دراماتیک نمایش قرار داشت. این عناصر بصری و شنیداری نمایش را به یک اثر قابل تحسین از نظر فنی تبدیل کردند. در واقع، از این جنبه، نمیتوان هیچ نقصی به نمایش وارد کرد.
۲. مشکل در محتوا: سردرگمی در میان مفاهیم
اما وقتی صحبت از محتوای نمایش به میان میآید، داستان کمی متفاوت میشود. "بچه" از آن دسته آثاری است که شاید در نگاه اول سنگین و مفهومی به نظر برسد، اما با گذشت زمان متوجه میشوید که این پیچیدگی بیشتر از آنکه عمق داشته باشد، ناشی از سردرگمی است. داستان اصلی درباره زوجی است که فرزندشان گم شده، اما فراتر از این ماجرا، پیامهای پنهانی در لایههای داستان پیچیده میشود که فهم آن برای مخاطب عادی کار چندان سادهای نیست.
به نظر من، نویسنده-کارگردان باید راههای سادهتری برای رساندن پیام خود در نظر بگیرد. در حالی که مفهومهای استعاره ای میتوانند عمق بخشند، نمایش نباید به جایی برسد که مخاطب در هر لحظه مجبور به حدس و گمان درباره پیام اصلی اثر باشد. وقتی از سالن نمایش خارج شدم، احساس کردم در حین نمایش بیشتر در حال تلاش برای تفسیر مفاهیم بودم تا لذت بردن از تجربهای که نمایش میبایست ارائه میداد. این حس سردرگمی و بیهدفی باعث شد که اثر در ذهنم آنچنان که باید ماندگار نشود. نمایش خوب می بایست به گونه ای طراحی شود که وقتی مخاطب از صحنه خارج می شود، تازه تئاتر واقعی برایش شکل بگیرد و مفاهیم مستدل در اجرا، در ذهن او خودنمایی کنند. و این واقعیت در "بچه" حاصل نشد.
۳. نتیجهگیری: زیبایی در اجرا، نقص در پیام
در نهایت، "بچه" از لحاظ اجرایی یک اثر موفق و زیبا بود، اما از جنبه محتوایی نتوانست آنچنان که باید مخاطب را درگیر کند. پیچیدگیهای غیرضروری در روایت و تلاش برای ایجاد استعارههای سنگین، پیام اصلی را در خود گم کرد. به همین دلیل، هرچند شاید این نمایش از نظر بصری و اجرایی یک اثر قابل توجه باشد، اما از نظر محتوایی در نهایت برای من تمام شده است.
با این وجود، توانمندی این گروه در اجرای صحنهای مرا متقاعد میکند که به آثار بعدی آنها نگاهی بیندازم، چرا که مطمئنم آنها قادر به خلق آثار قویتر و عمیقتری هستند. اما "بچه" برای من، با تمام زیباییهای اجراییاش، به یک تجربه گذرا تبدیل شد.
خسته نباشید.
به این اثر نمره 3 دادم و آن هم فقط بخاطر اجرای خوب...
در مورد توصیه دیدن این نمایش، سکوت می کنم و انتخاب دیدن یا ندیدن آن را برای سایر مخاطبان عزیز آزاد می گذارم.