فیلم›بازی

چه جالب متولد اسفراین (قبلاً جزو سبزوار بود) در خراسان شمالی هستند،اسفراین کشتی چوخه با جمعیت ده ها هزار نفری با تماشاگران زن و مرد مختلط برگزار میشود.
بیشتر مردم اسفراین بە زبان تاتی سخن می‌گویند ولی در برخی نقاط زبان کردی نیز رواج دارد. اسفراین یکی از شهرهای مهم منطقه سربداران محسوب می‌گردد

"""درباره عکسی از حضور زنان و مردان تماشاچی در کشتی با چوخه.

نکته جالب اینجاست شهرستان اسفراین صد و سی هزار نفر جمعیت دارد و برای فینال کشتی چوخه،پنجاه هزار نفر در ورزشگاهش حاضر میشوند قطعا برخی از شهرهای دیگر می آیند.ای کاش دولت یک ورزشگاه شیک برایشان بسازد.

عکس‌های کشتی با چوخه را نگاه می‌کردم. اولین نکته‌ای که توجه‌ام را جلب کرد، حضور زنان در گود زینل‌خان اسفراین بود. پنجاه هزار نفر تماشاچی ... دیدن ادامه ›› زن و مرد در آرامشی مثال‌زدنی به تماشای کشتی نشسته‌اند. گزارش تصویری‌ها را یکی‌یکی دیدم تا دلیل این شور و صمیمیت و آرامش را متوجه شوم. گود زینل‌خان رنگ و بویی از فضای مدرن و مناسب‌سازی‌شده ندیده است. از روی عکس، سکوهای ورزشگاه خشتی و گلی است. گود مردانه و زنانه ندارد. اما از روی عکس‌ها می‌توان امنیت و صمیمیت و یک‌دلی را بین زنان و مردان دید. از پلیس و یگان ویژه خبری نیست یا اگر هست آنقدر نامحسوس و درست است که در عکس‌ها دیده نمی‌شود. فضا آنقدر یکدل و درست است که باران و گل شل و هم نتوانسته جماعت را بی‌خیال تماشای کشتی کند. اگر ماشین آتش‌نشانی و آمبولانس را ذیل مناسب‌سازی بشماریم، از هر کدام یکی هست که خدای ناکرده به وقت ضرورت به کار آید. نمی‌دانم چه کسانی مسئول برگزاری این مسابقه بوده‌اند که حتی از روی عکس هم دل می‌برد. اما اگر جای فدراسیون‌ها و وزارت ورزش بودم، شبانه در خانه‌شان می‌رفتم و التماس‌شان می‌کردم و فرش قرمز برایشان پهن می‌کردم و مسئولیت برگزاری همه مسابقات را دربست به آنها می‌دادم. آنها که توانسته‌اند در گود زینل‌خان چنین محشری بپا کنند حتما در آزادی می‌ترکانند. شاید هم بهتر باشد براساس همین مدل دولت و مقامات دست‌شان بلکه پایشان را از ورزش بیرون بکشند و مردم را به حال خودشان رها کنند؛ بلکه بالاخره بشود آنچه باید بشود.از اینترنت"""

اسفراین را جولانگاه مقدونیان دانست که از دستبرد و سم ستوران یونانی در امان نبوده‌است. در دوره جانشینان اسکندر، اسفراین در تصرف بلوکیان بوده‌است تاظهور پارتیان (اشکانیان) که این سرزمین آزاد می‌گردد. پارتها از همین سرزمین فعلی خراسان بخصوص شمال خراسان همچون شهرستانی مانند قوچان، اسفراین درگز قیام می‌کنند و در شهر آساک در قوچان تاجگذاری می‌کنند و سپس چهارصد سال حکومت با مجلس میکنند.

یافته‌های باستان شناختی نشان می‌دهد که بخشی از ساختار شهر بلقیس اسفراین با حمله مغولان تخریب و پس از آن تغییر کاربری داده و به یک فضای صنعتی(کوره‌های آهنگری و ساخت سفال) تبدیل شده است.اعراب اسفراین را بلقیس می‌خوانده‌اند که یادآور سرزمین‌های زیبای یمن بوده‌است

اسفراین در زمان حمله تیمورلنگ به ایران نیز صدمه می‌بیند، شهر تخریب می‌شود و مردم کشتار می‌شوند.

در دوره صفویه به خصوص در زمان سلطنت شاه اسماعیل اول و شاه طهماسب وشاه عباس اسفراین یکی از شهرهایی بوده‌است که مورد و غارت و قتل و نجات ازبکان قرار می‌گیرد. شاه اسماعیل صفوی برای دفع ازبکان از اسفراین عبور می‌کند و به مرو می‌رود و ازبکان را شکستی سخت می‌دهد و پس از روی کار آمدن شاه طهماسب عبید خان ازبک اسفراین را متصرف می‌شود و مردم را مورد قتل و غارت قرار می‌دهد.

اسفراین در سنه ۱۷۳۱ میلادی بدست افاغنه ویران شده‌است و این دوران معاصر بااواخر سلطنت شاه طهماسب وروی کار آمدن نادر شاه است. در دوره حکومت نادرشاه تا سلطنت ناصرالدین شاه قاجار از حوادث روزگار در امان نبوده‌است بر اثر ویران شدن شهر و بخصوص کور شدن قنوات متعددی که شهر قدیمی اسفراین را مشروب می‌ساخته، مردم بتدریج کوچ کرده و درمکان فعلی شهر اسفراین به ساختن قلعه کوچکی پرداخته‌اند بعداً آنچه در دوره قاجاریه راجع به اسفراین نوشته‌اند، مربوط به شهر جدید اسفراین است. از اینترنت

کشتی روی خاک نرم یا چمن و با حضور انبوه تماشاگرانی از زن و مرد و پیر و جوان برگزار می‌شود. امروزه این مسابقات در اواسط زمستان و در بهمن ماه در مانه و سملقان، هشتم فروردین در ریواده، ۱۲ فروردین هر سال در شیروان، ۱۳ فروردین در بجنورد به صورت استانی با حضور پهلوانان نامدار این خطه برگزار می‌شود. اما رقابت‌های اصلی و ملی همه ساله در روز ۱۴ فروردین در گود زینل خان شهرستان اسفراین برگزار می‌شود.


جوایز کشتی با چوخه نیز به سبب ماهیت سنتی و ملی اش متفاوت است. در اصطلاح به فاتحان میدان چوخه «قند» اهدا می‌شود، کسی که نفر اول شود قند اول را به او می‌دهند و نفرات دوم و سوم هم به تناسب قندهای دیگر می‌گیرند. در کنار قند، هدایایی نظیر شتر، قوچ، قالی و گوسفند، لوازم منزل، وجه نقد و سکه عاید پهلوانان این مسابقات می‌شود. غالباً به‌طور سنتی جوایز کشتی با چوخه از نمادهای زندگی عشایری و روستایی در نظر گرفته می‌شود. گاهی اوقات نیز از دست بافته‌های عشایر نظیر قالی و جاجیم و گلیم استفاده می‌شود. البته این جوایز می‌تواند در مناطق مختلف متفاوت باشد، مهم این است که جوایز متناسب با شأن این ورزش بوده و پشتوانه‌ای برای کشتی‌گیر باشد.

واژه چوخه در اصل واژه‌ای کردی است و به معنی جامهٔ کوتاهی که کشتی‌گیران آن را با شال سفیدرنگی محکم می‌کنند. از آنجا که این ورزش از دیرباز در بین مردم شمال خراسان مرسوم بوده به این نام (کشتی با چوخه) معروف گشته‌است.

میدان کُشتی که دایره‌ای با قطر ۱۰ متر است و کشتی در آنجا برگزار می‌شود. اجرای کشتی به شکل سنتی و بدون کلیشه (کشتی روی خاک و با سرنا و دهل) انجام می‌شود. تمام زیبایی کشتی با چوخه برگزاری آن به شکل سنتی است که می‌تواند برای تمام قشرها و رده‌های سنی جذابیت داشته باشد. کشتی با چوخه همیشه در فضای باز و دل طبیعت و اماکن تفریحی و روی خاک نرم یا چمن برگزار می‌شده‌است. ضروری است در حال حاضر نیز تا جایی که امکان دارد این امر لحاظ شود. دست دادن قبل از کشتی نیز از زیبایی‌های این ورزش است. گودهای کشتی سنتی و معروف در شهرهایی مثل قوچان، اسفراین و ریواده نظیر گودهای رهورد و سلطان زیرابه و چشمه زینل خان و ججو الگوهای بسیار بارزی برای این مورد است. از اینترنت