مونولوگ امیر جعفری + مزه پراکنی های بهرام افشاری
یادداشتی درباره نمایش "پائیز"

متاسفانه نمایش "پائیز" را میتوان در عنوان این یادداشت خلاصه کرد. امکان دارد اسمش را بی انصافی و یا کلی گویی بگذارید ولی "پائیز" چیزی نبود بجز مونولوگ امیر جعفری + مزه پراکنی های بهرام افشاری. در اینجا از علامت بعلاوه استفاده کردم چون انگار دیالوگهای بهرام افشاری به مونولوگ امیر جعفری اضافه شده بود تا کمی از سنگینی بار نمایش که بر روی دوش او است کم شود. بهتر است قبل از هر چیزی، در یک جمله تکلیفم رو با این کار روشن کنم: "پائیز" را دوست نداشتم. و اما چرا؟

یکی از ترفندهایی که من در حین دیدن نمایش بکار می برم بستن چشمهایم است. چشمهایم را برای مدتی می بندم و فقط گوش میکنم. با این کار می خواهم میزان تاثیر صحنه، حرکات بازیگران و تصویرهای ذهنی را بسنجم. این یک آزمایش است تا بفهمم با یک اثر نمایش تصویری مواجهم یا صرفا یک نمایش رادیویی. متاسفانه ... دیدن ادامه ›› "پائیز" جزو گروه دوم بود. نمایشی رادیویی که اگر با چشمان بسته فقط به آن گوش کنید، چیزی را از دست نخواهید داد. امیر جعفری فقط دیالوگهایش را می گوید و دیگران هم هر از گاهی واکنشی نشان میدهند تا او در این راه تک و تنها نماند. اما او تنهاست و بدجوری هم تنهاست.

"پائیز" از نظر داستان فاقد جذابیت های دراماتیک است. داستان یک خانواده سنتی که بیشتر ما کم و بیش با شخصیتهای آن آشنا هستیم، اما به هیچ کدام بخوبی پرداخته نمی شود. شخصیت اصلی داستان امیر جعفری است و دیگران در حال چرخیدن حول محور او هستند. برای مثال، احمد کاوری نقشی بجز ایستادن روبروی او و گوش کردن به حرفهایی که میزند ندارد. حرفهایی که آغشته به مسائل مورد بحث اجتماعی، مذهبی و سیاسی هستند تا یا مخاطب را بخندانند و یا دلش را خنک کنند. این را میتوان از آه و افسوس تماشاگران و آقایی که بعد از دیالوگ "مردم رو که نمیشه به زور فرستاد بهشت!" گفت:‌ "آی گفتی!" و یا وقتی قهقهه ها بعد از دیالوگ "من اصلا می خوام با هایده محشور بشم!" سالن را پر کردند، فهمید. "پائیز" بیشتر از اینکه به داستان و شخصیتهای آن بپردازد، به فکر مطرح کردن چنین مسائلی و خنداندن تماشاگرانش با سطحی ترین شیوه ممکن است.

از درخشش امیر جعفری در این نمایش بسیار شنیدیم و خواندیم. او بدون شک از پس این نقش خوب بر آمده است اما مخاطبان سریالها و فیلمهای او با دیدن این نمایش غافلگیر نخواهند شد چرا که این نقش را قبلا دیده اند. شخصیت “جواد” اگرچه بسیار خوب و باورپذیر اجرا شده اما خلاقیتی در آن به چشم نمی خورد. همان شخصیت آشنای فیلمهای فارسی با همان ویژگیهای مشخص. بازی امیر جعفری را دوست داشتم اما تکراری بودن این نقش باعث شد تا شاید مثل دیگران از بازی او هیجان زده نشوم.

و اما نقاط مثبت "پائیز" (چون عقیده دارم در هر نمایشی میتوان حداقل یک نکته مثبت پیدا کرد):
- بازی بهرام افشاری در نقش دایی خانواده که پیرمردی باورپذیر و دوست داشتنی را خلق کرده است
- طراحی بروشور و پوستر

کلام آخر: "پائیز" را نباید با نمایشهای مدرن مقایسه کرد. "پائیز" را باید در چارچوب خودش دید و سنجید. اگر از سبک فیلم فارسی و آدمهایی مثل “جواد” لذت می برید و دوست دارید ساعتی را با او که شجاعانه و رک و راست حرفهای دل خیلی ها را می زند سپری کنید و بخندید، حتما به دیدن این نمایش بروید. اما اگر مثل من با این سبک ارتباط برقرار نمی کنید و ترجیح می دهید نمایشی با نمادهای تصویری و متنی گیرا و عمیق ببینید، "پائیز" را پیشنهاد نمیکنم.

به امید موفقیت های بیشتر برای گروه تئاتر معاصر.


پی نوشت: دیدار با آقایان راقب کیانی و عسگری از اتفاقات خوب آن شب بود.