نمایش›سرزمین سکوت

سرزمینی سرشار از عبرت

گورستان تنها مکانی در این جهان است که سرشار از عبرت و بشارت می باشد. تنها جایی که انسان را به تازیانه نهیب می زند و به خود می خواند. طبقه ، نژاد ، دارا و ندار ، عامی و عالم در آن جا هیچ یک مزیتی برای انسانها به شمار نمی رود و هر فرد فارغ از همه وابستگی اجتماعی و قومی و نژادی در این مکان خاص به یک چشم نگریسته و داوری می شوند. جایگاهی که می تواند آرام بخش و یا خوف انگیز برای هر انسانی باشد. درست مانند محضر دادگاهی است که همه کس با یک قانون واحد در پیشگاه اش حاضر می شوند و مورد بررسی و کنکاش قرار می گیرند. سکوتش برای عده ای عذاب آور و ترسناک و برای کسانی دیگر آرام بخش و شادی آفرین است.
برای همین است که در تعالیم دینی ما تاکید بسیار شده است که هر از گاهی به گورستان رفته و به تدبیر و تفکر بپردازیم. زیرا با دانستن این نکته که سر منزل همگی ما همان جاست و کسی نمی تواند به جز اعمال و کردار خود ، چیزی دیگری را به دیار دیگر ببرد ، باعث هشدار و ترک گناه انسان خواهد شد.
نمایش سرزمین سکوت به جا و درست این مکان و فضا را برای طرح داستان و درام خود بر می گزیند. محکمه ای که راه گریز و فراری از آن وجود ندارد. هیچ عذر و بهانه ای خریدار ندارد و هرگونه اما و اگری را بر ... دیدن ادامه ›› نمی تابد.
نمایش با شروع خوبی آغاز می شود. مرده ای را به گورستان می آورند و او ابتدا در حیرت و سرگردانی غوطه ور است. اما وقتی مطمئن می شود که مرده است خدا را شاکر می شود و نماز شکر بر پا می دارد و از گورکن عاجزانه تمنا می کند تا او را هر چه سریعتر به خاک بسپارد.
برای بیننده تا نیمه نمایش مشخص نیست از چه جهت شخص مرده از خاک سپاری اش خوشحال و شادمان است و این ذوق چه دلیل و علت می تواند داشته باشد؟! همان طور که برای گورکن نیز بسیار جای تعجب دارد و با توجه به تجربیاتش در تمامی سالهای کاریش که به توارث از پدر به پسر رسیده است این فقره موردی کمیاب و عجیب می باشد.
درست در همین جاست که گفتگویی بین مرد مرده و گورکن صورت می گیرد و ما آرام و به تدریج می فهمیم که شخص مرده یک مرده معمولی نیست. او از خوف و عذابی که سالهاست او را می آزارد در رنج است. او دیر زمانی است که از این جهت که خاک از پذیرفتن جسدش ابا و اکراه دارد در رنج است و پیوسته به دنبال نجات دهنده و رهایی از وضعیت موجود خود می باشد.
مرد مرده در دشت نینوا حضور داشته است و امام حسین (ع) را خارجی دانسته است و اطاعت از حاکم قدرتمند وقت را بر خود واجب شمرده است. هر چند که در جنگ حضور پر رنگی نداشته است اما گوشواره ای را به ظلم و تعدی از گوش دختر امام ستانده است و لاله گوش دختر را به قهر زخمی کوچک و بر دلش جراحتی بزرگ نهاده است. او که حالا حاضر شده است به سبب رهایی از وضعیت فعلی اش و آرامش در خاک همه ثروت نهفته خود را بدهد. ولی مرد گورکن گوشواره را از او طلب می کند. مرد مرده به زعم خودش می اندیشد که بهایی اندکی است در برابر آن ثروت و وعده هایش پس می پذیرد و گوشواره را به مرد گورکن می دهد. مرد گور کن گوشواره را در کنار روسری که شخصی دیگر از سر حضرت زینب (س) ربوده است قرار می دهد و می گوید که سالها پیش از مرده ای ستانده است که او را هیچ گورکنی به خاک نمی سپارد و هیچ زمینی به تن نمی گیرد. مرد مرده وحشت زده و عربده کشان و سرخورده و حیران داد می کشد و در اعماق تاریکی وجود خویش فرو می رود.
سرزمین سکوت از نوشته بسیار عالی به قلم علیرضا حنیفی وام گرفته شده است. در این متن بیننده آرام و آهسته به شخصیت ها اشراف پیدا می کند. و بر خلاف بسیاری از کارهایی که در این حیطه رقم خورده است از شعارگویی و تصنع خبری نیست از این جهت است که به دل می نشیند و در جان تماشاچی رسوخ می کند و او را تا انتهای نمایش با خود همراه می کند.
کارگردانی زیبا و عالی از آقای مالک حد پور سراج بر انسجام نمایش افزوده است و بازیهای آقای سراج در نقش گورکن و آقای بابک تن در نقش مرد مرده بسیار هماهنگ و پخته می باشد و بین دو بازیگر بده و بستانهای بی نظیری رد و بدل می شود. فضا سازی و قراردادن تماشاچی در تعلیق و کشف و شهود بین انگیزه های دو شخصیت داستان هنرمندانه صورت گرفته است. و تماشاچی آرام به کنش ها و تنش های وجودی دو نقش پی می برد.
اما به عقیده نگارنده در اجرای دکور و نورکاستی های وجود دارد و با نحوه اجرای نمایش هماهنگ نمی باشد. اما این موارد باعث نمی شود که از زحمات گروه سازنده کمرنگ جلوه کند و به جرات می توان گفت که در این سالها و در این حیطه به خصوص در کارهای مذهبی اثری به این قوت و ناب کمتر دیده شده است.