نمایش›منقرض‌شده‌ها

وقتی از سالن بیرون آمدم به دوستانم گفتم دوست دارم همین حالا دوباره تیاتر را ببینم. منقرض شده‌ها نمایشنامه‌ای پُر از محتوا بود. در واقع اگر قرار بود نقدی به اثر داشته باشم، اشباع بودنِ اثر از محتوا بود. نمایش، یک دوره‌ی تاریخیِ طولانی را هدف قرار داده و خودِ تاریخ یکی از دغدغه‌های مهمِ آن است. اینکه راویانِ تاریخ چه کسانی بوده‌اند یا صحتِ تاریخِ مکتوبِ ما تا چه حد موردِ پذیرشِ عام قرار می‌گیرد. این جمله‌ی معروف که «تاریخ را فاتحان می‌نویسند.» در این نمایشنامه، جای خود را به این جمله می‌دهد که «تاریخ، مصرفِ داخلی دارد.» هر قومی، هر قبیله‌ای، و به صورت کلی هر «مرزی» تاریخ را به شکلی روایت و تحریف می‌کند که بتواند از این دگرگون‌سازی، کسبِ هویت کند. ملتی که قادر به حلِ مشکلاتِ کنونیِ خود نیست، از جعلِ گذشته‌هایش هویت‌ می‌سازد و شخصیتِ بی‌بته‌اش را به اجدادش پیوند می‌زند. از طرفی برای برتر دانستنِ نژادِ خود، به تحریفِ تاریخِ ملّت‌های هم‌جوار می‌پردازد. مجبور است برای اینکه خود را موجه جلوه دهد، فتوحات و برتری‌های انسان‌های پشتِ مرز را بی‌اهمیت قلمداد کند. سمیرامیس بابایی با طنزی جذاب، در پرده‌های کوتاه و متعدد، این روندِ تاریخیِ ساختِ تاریخ و هویت را به صحنه می‌آورد. رنجِ تنها موجودِ باقی‌مانده (شخصیتِ دایناسور) از بحرانِ هویت را تنها کسانی درک می‌کنند که حافظه‌ی تاریخی‌شان را از دست نداده‌اند. کسانی که می‌اندیشند و مطالعه می‌کنند و فریبِ بازی‌های سیاست‌مداران را نمی‌خورند.
به همه‌ی دوستانِ هنر دوست که دغدغه‌های بزرگ دارند، پیشنهاد می‌کنم «منقرض شده‌ها» را ببینند.