اداره تئاتر - خانه نمایش مرکز اجرا و نمایش

طی دههٔ سی خورشیدی، ادارهٔ «هنرهای دراماتیک» یا ادارهٔ «برنامه‌های تئاتر» شکل گرفت. اداره‌ای که از آغاز فعالیتش علاوه بر مدیریت و ادارهٔ تئاتر کشور، خلق و ارائهٔ آثار نمایشی نیز بود و این اندیشه با ایجاد تماشاخانه‌ای کوچک نمود پیدا کرد.
«ادارهٔ تئاتر» مکانی بود که وجودش باعث جذب هنرمندانی شد که در ردیف مفاخر هنر تئاتر ایران قرار گرفتند. از سوی دیگر موجب ظهور تماشاخانه‌هایی چون خانهٔ نمایش، تماشاخانهٔ ۲۵ شهریور روزگار گذشته و تماشاخانهٔ سنگلج روزگار ما شد.
تا سال ۱۳۳۶ که سال تولد ادارهٔ «برنامه‌های تئاتر »یا همان ادارهٔ «هنرهای دراماتیک» محسوب می‌شود، گروه‌های مختلف تئاتر در تماشاخانه های متمرکز در خیابان لاله زار فعالیت داشتند. هدف از تاسیس ادارهٔ «هنرهای دراماتیک» این بود که متولی اصلی هنر تئاتر کشورمان باشد و با گام‌هایی همسوتر از گذشته با تئاتر استاندارد جهانی به فعالیت خود ادامه دهد.
ادارهٔ «هنرهای دراماتیک» در آغاز با حضور دکتر مهدی فروغ به عنوان رئیس اداره، جمشید مشایخی به عنوان نخستین کارمند تشکیل و بعدها هنرمندانی چون عباس جوانمرد، جمشید لایق، رکن الدین خسروی، علی نصیریان، حسین کسبیان، عزت اله انتظامی، محمدعلی کشاورز، اسماعیل شنگله، جمیله شیخی و بسیاری از جوانان آن روزگار و پیشکسوتان امروز به آن اضافه شد و آغاز به کار کرد.
شاید با شنیدن نام تماشاخانهٔ ادارهٔ «هنرهای دراماتیک» ذهنمان به سوی «خانهٔ نمایش» به پرواز درآید؛ درحالیکه چنین نیست. ماجرا از این قرار است که همزمان با تاسیس ادارهٔ هنرهای دراماتیک، تماشاخانه‌ای کوچک نیز برای آن درنظر گرفته می شود که در کنار تولید هنر تئاتر، به ارائهٔ آن به مخاطبان و دوستداران تئاتر نیز توجه شود.
ادارهٔ «هنرهای دراماتیک» پس از انقلاب به ادارهٔ «برنامه‌های تئاتر» یا ادارهٔ «تئاتر» شناخته شد و البته به مرور زمان تا اواسط دههٔ شصت تا حد زیادی تغییر فعالیت داد و شرح وظایف آن به مرکز هنرهای نمایشی انتقال داده شد و این اداره تبدیل به مکانی برای تمرین گروه‌های نمایشی و البته اجرای آثار نمایشی در «خانهٔ نمایش» شد.