نمایش›مهر هفتم

نمایش مهر هفتم که بر اساس یکی از نوشته های برگمن (نقاشی روی چوب) به اجرا درآمده ، بسیار قابل تقدیر است . لیک به نظر میرسد برای پی بردن به کاستی های این اثر نمایشی ، بهترین راه ، ،آشنایی با تفکرات برگمن است ، اینکه او چه میخواسته و به دنبال القای چه مفاهیمی دست به نوشتن این نمایشنامه زده ، میتواند به ساده ترین روش ، اثر جناب شاپوری را نقد نماید .
شیوه اجرا و تغییراتی که توسط نویسنده در متن اصلی نمایشنامه اعمال شده ، این اجرا را اندکی به سمت تئاتر تجربی سوق داده است که این امر به نظر خطاست . چرا که برگمن از جمله کسانی ست که در آثار نمایشی خود سعی در پرهیز از تجربه گرایی (Empiricism) داشته است و بهترین گواهِ این مطلب ، کتاب زندگینامه او (فانوس خیال)میباشد که دربردارنده دیدگاه های او در این خصوص است . تئاتر تجربی ( Experimental Theatre ) به وضوح به دنبال ساختار شکنی و بازتعریف از موضوعات است ؛ و این در حالی است که برگمن هرگز درصدد زیر و رو کردن قوانین نبوده و تنها در جهت یافتن روشی نو برای بیان مفاهیم گام برداشته است . برگمن معتقد است تاریخ ، جامعه و موقعیت های انسانی توسط مفاهیم تجربه گرایانه درک نمیشوند و انسان گرایی افراطی (Humanism ) که اساس تجربه گرایی است ، در تضاد با تفکراتِ برگمن است. اومانیسم مکتبی‌ست فکری که بر پایه ی آن انسان قادر به انجام هر کاری است و اصل و ریشه هر چیزی به انسان بر می‌گردد. این مکتب، انسان را مالک و خاستگاه همه‌چیز میداند و بر طبق این تفکر ، هیچ جهان فراطبیعی ( خدا ، روح و ...) وجود ندارد . حال با در نظر گرفتن مفاهیم سه گانه ای که برگمن هماره در آثارش ، آنها را کانون توجه قرار داده ( مرگ ، ایمان و زن ) میتوان به وضوح دریافت که اجرای آثارِ او در قالب تئاتر تجربی تا چه اندازه میتواند به ریشه و هویت نمایش خدشه وارد نماید .
نکته بعدی در خصوص طنز داستان است ؛ به گفته صاحبنظران ، برگمن از جمله کسانی ست که توانسته طنز و امید را به نسبت مساوی با یأس و ناملایمات در ... دیدن ادامه ›› موقعیتهای مختلف زندگی و خواستِ آدمی به تصویر بکشد . بنابراین حضور بجای طنز در اثرِ مهر هفتم از نقاط قوت این اجرا بوده به نحوی که میتوان ادعا کرد جناب شاپوری در این وجه ، توانسته اند حق مطلب را به شایستگی ادا نمایند .
در پایان ضمن تشکر از کلیه عوامل اجرای این نمایش باید اضافه کنم توانمندی بازیگران در جذابیت این اثر بسیار موثر بوده است و به همان اندازه ، گله مندم از عدم نوآوری در طراحی صحنه و تغییر میزانسن ها .