نمایش «۱۶» به نویسندگی جابر رمضانی و کارگردانی امیرمحمد کریمی، درامی تجربی‌ست که در بطن خود به بازتعریف رابطه‌ی تماشاگر و صحنه می‌پردازد. این اثر با اتخاذ رویکردی مستند-تعاملی، ساختار روایی کلاسیک را کنار می‌زند و اجرا را به فرآیندی زنده و تغییرپذیر بدل می‌کند. در این‌جا هر اجرا محصولی یگانه است؛ چرا که مشارکت مخاطب، مسیر روایت را دگرگون می‌سازد.

این شیوه‌ی اجرایی، یادآور جریان‌های نوگرای تئاتر معاصر غرب است؛ از تئاتر تعاملی بریتانیایی تا تجربیات ورنر شواب و تادئوش کانتور، که مخاطب را از جایگاه منفعل به عنصر سازنده‌ی اجرا بدل می‌کردند. در «۱۶»، همین مداخله‌ی تماشاگر سبب خلق لحظه‌هایی ناب و غیرقابل تکرار می‌شود؛ لحظه‌هایی که به جای بازنمایی صرف واقعیت، خود بدل به واقعیت می‌شوند.

از منظر زیبایی‌شناختی، طراحی صحنه و بهره‌گیری از ویدئومپینگ و نورپردازی تلاش می‌کند هم‌گام با این ساختار مدرن حرکت کند. هرچند برخی کاستی‌های فنی و اجرایی مانع دستیابی به انسجام کامل می‌شوند، اما نفسِ جسارت در به‌کارگیری این ابزارها، بیانگر میل کارگردان به ورود به زبان تئاتر ... دیدن ادامه ›› جهانی است.

با این همه، چالش اصلی اثر در تعادل میان فرم و محتواست. «۱۶» در فرم نوآورانه و متمایز ظاهر می‌شود، اما گاه به سطحی از روان‌کاوی جمعی یا کارگاه تجربی نزدیک می‌شود که انسجام روایی و پیام مرکزی را تضعیف می‌کند. اگر این شکاف پر شود، نمایش می‌تواند جایگاه والاتری در سنت تئاتر معاصر ایران بیابد.

در نهایت، «۱۶» تجربه‌ای است جسورانه و بدیع؛ تجربه‌ای که به‌روشنی نشان می‌دهد نسل تازه‌ی کارگردانان ایرانی، فراتر از تکرار قالب‌های رئالیستی یا کلاسیک، به دنبال دیالوگی جدی با تئاتر مدرن جهانی‌اند.