یادداشت دکتر افشار بر نمایش بیگانه

 یادداشت دکتر افشار: «بیگانه»: یک دکوپاژ سینمایی فراتر از  تئاتر امروز

دکتر حمیدرضا افشار؛ استاد دانشگاه، کارگردان و بازیگر تئاتر، سینما، رادیو و تلویزیون درمورد نمایش «بیگانه» می‌گوید: «اگر نخواهی هم‌بازی جامعه و دیگران باشی و در این بازی بزرگ شرکت نکنی، باید تنها باشی و باید کفاره این تنهایی را بدهی.» بعد از مدت‌ها و با دیدن نمایش «بیگانه»، تحلیل بسیار درستی از یک رمان که به‌سختی قابل اجرا است و تبدیل کردن آن به نمایشنامه بسیار دشوار است را دیدم. به‌خصوص این اقدام دکتر دلخواه که از تمام ترجمه‌های رمان «بیگانه» آلبر کامو به خوانش جدیدتری دست یافته است، اتفاقی شایان توجه است و به نظر من دکتر دلخواه، روایت و ساختار درستی از قصه دارد. همچنین تحلیل بسیار بسیار منطقی از موضوع رمان در نمایش«بیگانه» وجود دارد. یکی از هوشمندی‌های کارگردانی نمایش «بیگانه»، معاصرسازی و معادل‌سازی نمایش با شرایط اجتماعی حال حاضر است.
همچنین میزانسن درست و یک دکوپاژ سینمایی در این نمایش دیدم که برای من لذت‌بخش بود؛ ضمن این‌که رابطه تئاتر بسیار خوبی در این نمایش دیدم، دکوپاژ بسیار درست سینمایی نیز از این اثر دیدم. با هدایت خوب بازیگران از سوی دکتر دلخواه، بازی‌ها بسیار روان، سلیس، دوست‌داشتنی و باورپذیر بودند. از نظر میزانسن و نقشه کف صحنه، شبکه ارتباطی آدم‌ها با یکدیگر به گونه‌‌ای منتقل می‌شد که مخاطب به‌راحتی در هر لحظه از موقعیت و فضا قرار می‌گرفت. این‌که از دادگاه به آسایشگاه بروم، از آسایشگاه به کنار دریا برسم و در آنجا با معشوقه‌ام باشم؛ بسیار سخت است. این تو در تویی و دکوپاژ صحنه‌ها، فراتر از شرایطی است که امروزه در تئاتر می‌بینیم. این اتفاق از تسلط دکتر دلخواه هم به متن و هم به آشنایی به ادبیات این نمایشنامه و سپس کارگردانی اثر بازمی‌گردد. نور در نمایش «بیگانه» بسیار مهم است. در نمایش «بیگانه» استفاده بسیار درستی از نور شده است؛ با نور، تاریکی شکل می‌گیرد و سپس، تمهید بسیار درست دکتر دلخواه شکل می‌گیرد؛ ما در رابطه میان مرز روشنایی و تاریکی؛ بودن و نبودن مورسو را به لحاظ نورپردازی، صحنه و کارگردانی در دیگری می‌بینیم. از موسیقی نیز استفاده بسیار درستی شده بود و طراحی صحنه فاطمه زعفرانی نیز طراحی بسیار قشنگی بود.
در پایان؛ باید به نکته‌ای اشاره کنم؛ فارغ از تحلیل، میزانسن و بازی بازیگران، باورپذیری نمایش «بیگانه» را بسیار دوست داشتم که این باورپذیری از نگاه درست و منطقی کارگردان به شرایط فعلی ناشی شده است.