گفت‌و‌گو با کارگردانی که پیش مرگ دیگران شده است/ تنها یک گناه وجود دارد و آنهم دزدی است

گفت‌و‌گو با کارگردانی که پیش مرگ دیگران شده است/ «همه دزدها که دزد نیستند»، نخستین نمایش پردیس کورش
«همه دزد‌ها که دزد نیستند» به کارگردانی امین میری از 11 دی در پردیس کورش به صحنه رفته است. این نمایش که نگاهی طنز به مسائل اجتماعی دارد، نخستین اجرای تئاتر در این مجموعه فرهنگی است.
به گزارش سایت ایران تئاتر، نمایش «همه دزدها که دزد نیستند» نوشته نویسنده ایتالیایی داریو فو به کارگردانی امین میری از 11 دی ماه در پردیس کوروش به صحنه رفته است. این نمایش در قالب کمدی نگاهی انتقاد آمیز به جامعه دارد و به گفته کارگردانش در شیوه‌های اجرایی آن از کمدیا دل‌آرته و نمایش سنتی روحوضی استفاده شده است. امین میری در این رابطه گفت: «نمایشنامه داریو فو در قالبی کمدی جامعه خود را نقد می‌کند. نگاهی که این نمایشنامه‌نویس در این متن داشته است را بسیار نزدیک به خودم دیدم و خواستم آن را کار کنم. با تحقیقاتی کامل و مشورت با صاحب‌نظران این حوزه، سعی کردیم از ویژگی‌های کمدیا دل‌آرته و روحوضی ایرانی استفاده کنیم. این مسئله از طراحی لباس و صحنه و تا جنس بازی‌ها قابل مشاهده است.»
«همه دزدها که دزد نیستند» سال 87 در فرهنگسرای ارسباران نمایشنامه‌خوانی شد. میری در باره استقبال از این نمایشنامه‌خوانی و خواستش برای کارگردانی این نمایشنامه توضیح داد:«شش سال پیش همین متن را در فرهنگسرای ارسباران نمایشنامه‌خوانی کردیم که به دلیل استقبال زیاد مخاطبان تمدید شد. همان موقع قصد داشتم این نمایشنامه را با رگه‌هایی از شیوه‌های نمایش ایرانی اجرا کنم. در داستان اصلی نمایشنامه دخل و تصرف نکردیم، اما در یک فرآیند گروهی، شیوه‌های مختلفی برای اجرا انتخاب کردیم؛ از جمله حفظ یک توضیح‌خوان و راوی که در نمایشنامه‌خوانی هم حضور داشت.»
میری از مشکلات سالن گرفتن در ایران و دلایلش برای اجرا در پردیس کورش پیشتر گفت: «الان وضعیت سالن‌ها خیلی نامناسب و نامخشص است. همین سالن انتظامی ایرانشهر در روز چند اجرا می‌رود، درحالی که ظرفیت آن را ندارد. هیچ‌کدام از نمایش‌هایی که آن‌جا اجرا می‌روند، دکور ندارند چون گروه‌ها فرصتی برای نصب و برداشتن هر روزه آن ندارند. سالن‌های خصوصی هم اجاره روزانه و درصد بالایی از فروش بلیت را هم‌زمان می‌گیرند که از نظر من منصفانه نیست. چرا یک گروه تئاتری که فقط روزی 70 هزار تومان پول پلاتو می‌دهد، نباید درآمد داشته باشد؟»
او درباره امکانات سالن تئاتر پردیش کورش به سایت ایران تئاتر توضیح داد: «آقای شهاب‌الدین رضویان، مدیر مجموعه، خودشان هنرمندند و به همین دلیل شرایط را درک می‌کنند. این سالن ظرفیت اجرای نمایش‌های جدی را دارد و از لحاظ امکانات شاید بهترین سالن حال حاضر ما باشد. دید به صحنه، عمق و عرض صحنه و امکانات نوری آن بسیار خوب است. از لحاظ امکانات صوتی هم این سالن منحصر به فرد است.»
امین میری آینده‌ای روشن را برای این سالن پیش‌بینی کرد و افزود: «اتفاقات خوبی قرار است در این‌جا بیفتد. این اولین نمایش جدی است که در غرب تهران به صحنه می‌رود. با حساسیتی که در بازبینی و انتخاب نمایش‌ها هم به کار می‌برند، سالن تئاتر پردیس کورش، تالاری پرمخاطب و پر تقاضا خواهد بود. بعضی‌ها می‌گویند دور است، ولی خب سوال اینجاست که به کجا؟ در این روزهای تهران، همه‌جا می‌تواند دور باشد. به هر حال این سالن آینده‌ای روشن دارد و حالا ما به عنوان اولین گروه پیش مرگ دیگران شده‌ایم.

تنها یک گناه وجود دارد و آنهم دزدی است
روزنامه آفتاب یزد – سحر صنیعی :نگاه متفاوت به نمایشنامه «داریو فو» به کارگردانی امین میری، رویکرد خلاقانه به نمایش و ایجاد فضای جدید در نمایش «همه دزدها که دزد نیستند » بسیار چشمگیر و محسوس است . . این طنز اجتماعی این بار با موسیقی خاصی که توسط کامران رسو لزاده همراه است روی صحنه رفته است. بازیگران و عوامل نمایش به زیبایی این کمدی را برای مخاطب به نمایش می گذارند. امین میری در یادداشتی که برای نمایش «همه دزدها که دزد نیستند » می نویسد، اظهار می دارد :
«خالد حسینی در رمان بادبادک باز خود می گوید :« فقط یک گناه وجود دارد ، فقط یکی. آن هم دزدی ست. هر گناه ِ دیگری صورت ِ دیگر دزدی ست. وقتی مردی را بکشی ، زندگی را از او دزدیده ای. حق زنش را برای داشتن شوهر دزدیده ای. همینطور حق بچه هایش را برای داشتن پدر. وقتی دروغ بگویی ، حق طرف را برای دانستن راست دزدیده ای. وقتی کسی را فریب بدهی ، حق انصاف و عدالت را دزدیده ای. می فهمی؟ چیزی زشت تر از دزدی نیست»
ومن نیز معتقدم ما در جهانی زندگی می کنیم که هر یک به شکلی همواره می دزدیم و از ما می دزدند. در تو در توی بن بست های جهان آشفته امروز و در پایان روزمرگی ها ، هر یک از ما خوب که نگاه کنیم چه تلخ در می یابیم به حقیقت هایی که پنهان کرده ایم به اعتماد هایی که ویران ساختیم و به امید ها و باور هایی که دزدیده ایم . بر اساس همین باور قلبی بود تا تصمیم گرفتم کفش آهنین بر پای کرده و نمایشنامه «همه دزدها که دزد نیستند » را بر روی صحنه ببرم.
نگاه داریوفو در «همه دزدها که دزد نیستند » بسیار به نگاه من نزدیک بود و این نمایشنامه دغدغه ذهنی من را به شکلی بسیار هوشمندانه و در غالب کمدی بیان کرده است . داریوفو از نویسندگانی است که در تمامی نمایشنامه هایش همچون "مرگ تصادفی یک آنارشیست " ، "حساب پرداخت نمیشه " و ... نوعی نقد اجتماعی را گنجانده است . او ذره بینی بر اجتماع گرفته و نا به هنجاری موجود را به زیباترین شکل در نمایشنامه هایش بیان کرده است . لذا همواره دوست داشتم یکی از نمایشنامه های وی را بر روی صحنه برم و مناسب تر از «همه دزدها که دزد نیستند » نیافتم . با انتخاب این نمایشنامه خواستم آئینه ای در برابر تماشاگرم بگذارم و به شکلی دیگر گونه فریاد بزنم که ما دزدیم .»
امین میری در ادامه افزوده است :در تمامی کارهای پیشینم «احساس آبی مرگ» ، « آیینه پشت سکوت »، و «شهرت مرگبار » با وجود اختلاف فاحش در ژانر و سبک ، همواره یک نقطه مشترک یافت می شود و آنهم نگاهی اجتماعی و یا نوعی نقد بر اجتماع بوده ، هست ودر آینده خواهد بود . و اساسا همواره تئاتر را برگزیده ام تا حرف هایم را به شکل های متفاوت روی صحنه بیاورم . زیرا این هنر را آئینه جادویی می دانم در برابر آدمیان، که پیامش در عمق و روح مخاطب نفوذ کرده و گاه حتی سیلی می زند . و این هم برای آنکه شاید روزی در گوشه سالنی ، آدمی را در برابر جهان هستی به پرسش واداریم .
این نمایشنامه را 6 سال پیش در سالن کوچک فرهنگسرای ارسباران به مدت 6 شب نمایشنامه خوانی کردم. و از همان زمان بسیار دوست داشتم که تا روزی آن را به صحنه ببرم که البته اجرای امروز بسیار از آنچه در 6 سال پیش اتفاق افتاد متفاوت است . و آنچه اکنون بر روی صحنه می رود مدیون تلاش های بی وقفه گروهم و حمایت دوستانی هستند که ثروتی عظیم برایم محسوب می شوند.» از آنان سپاسگزارم.
این کار گردان در بخش دیگری از یادداشت شفاهی خود گفته است «گفتم کفش آهنین بر پای کردم زیرا به اجرا بردن یک نمایش بر روی صحنه درشرایط فعلی با وجود بسیاری از نامرادی ها ، کفش آهنین می خواهد. اما چه جای گله از طوفان بلاهای آشفته بازار تئاترامروز ایران !
و جای شکر بسیار از پروردگار که همواره بوده اند دوستانی صادق ، هنرمند و مهربان که با وجود آنان و دلگرمی شان همواره توانسته ام به صورت کاملا مستقل ، لذت بر روی صحنه بودن را تجربه کنم . در انتها لازم می دانم سپاس ویژه ای داشته باشم از امیر شهاب رضویان عزیز که بدون لطف و حمایت ایشان ، امکان حضورمان در مجتمع پردیس کوروش میسر نبود.»