نور بر تاریکی

در نمایش «دقیقا ۹ سال و ۳ ماه و ۲۰ روز پیش کجا بودی؟» با نویسندگی، کارگردانی و بازی سید فرشاد هاشمی، شاهد آسیب‌پذیری آدم‌ها هستیم، موجوداتی که شاید در نگاه اول بسیار قدرتمند و پر مدعا بنمایند، اما در کوران حوادث و رویدادها سخت شکننده‌اند و گاه با تلنگری دچار فروپاشی روانی می‌شوند.

به گزارش محسن آزموده در روزنامه اعتماد نوشت: ۹ سال و ۳ ماه و ۲۰ روز پیش؟ تو بگو هفته پیش، اصلا همین دیروز. اکثر ما یادمان نمی‌آید. اتفاق ویژه‌ای باید باشد که آدم روز و محل وقوع آن را بعد از این همه سال به خاطر داشته باشد، خیلی خیلی خاص و حایز اهمیت که هرگز از یاد نرود. شوربختانه، بله شوربختانه برای مرد روی صحنه این اتفاق رخ داده. ظهر آن روز در خانه، در حالی که قابلمه قورمه سبزی روی اجاق گاز قل می‌زده، با همسرش مشغول یافتن نامی برای نوزاد در راه بوده و عصر هنگام خرید با همسرش، گرفتار شلوغی‌های خیابان می‌شوند. او با چشمان خودش می‌دیده که همسر باردارش چطور کتک می‌خورد و او داد می‌زده که نزن… حامله‌ست، حامله‌ست، حامله‌ست… پیش‌فرض ناگفته دو پرده اول از نمایش چهار پرده‌ای سید فرشاد هاشمی این است که دست‌کم برخی آسیب‌دیدگی‌های روانی و عصبی به علت شرایط نامساعد بیرونی و محیطی و رخدادهای نامطبوع و خشن عارض می‌شوند. جوان سرباز پرده دوم تا پیش از اعزام به خدمت سربازی مثل همه است، جوانی از طبقه متوسط که بعد از گذراندن تحصیلات متوسط، به دنبال عشق و علاقه‌اش در دانشگاه عکاسی می‌خواند، اما در پایان دوره کارشناسی، باید به خدمت سربازی برود. استفاده از او و تخصصش در پستی عجیب و غریب و نیازمند آدمی باتجربه و آماده، یعنی عکسبرداری از قربانیان سوانح رانندگی، او را به مرز جنون می‌رساند.

به نظر می‌رسد بیماران روانی دو پرده بعدی نمایش زمینه‌های موروثی ابتلا به آسیب‌دیدگی روانی را داشته‌اند، اما در این دو مورد هم نوع برخورد جامعه و محیط در پیشرفت بیماری موثر است. در واقع در نمایش «دقیقا ۹ سال و …» شاهد آسیب‌پذیری آدم‌ها هستیم، موجوداتی که شاید در نگاه اول بسیار قدرتمند و پر مدعا بنمایند، اما در کوران حوادث و رویدادها سخت شکننده‌اند و گاه با تلنگری دچار فروپاشی روانی می‌شوند. نکته مهم روایت‌های چهارگانه نمایش این است که تقریبا همه ما در معرض این آسیب‌ها هستیم و اگر کمی فکر کنیم، آدم‌های زیادی دور و اطراف‌مان می‌یابیم که به مشکلاتی مشابه و بلکه حادتر مبتلا هستند. متاسفانه ناملایمات و سختی‌های روزگار، این روزها تعداد این افراد را بیشتر کرده و توجه و پرداختن به آنها را ضرورت‌تر. فرشاد هاشمی در بازگویی قصه این آدم‌ها موفق است.

او در یک ساعت، روی صحنه‌ای تاریک و کاملا بی‌پیرایه، یک تنه چهار شخصیت بیمار را بازی می‌کند و قصه آنها را با کمک کلمات، ژست‌ها و حرکات بدن و صورت و با شیئی که گاهی صندلی است، روایت می‌کند. نمایش «دقیقا ۹ سال…» بازگو‌کننده رنج بشری است و می‌کوشد گوشه‌ای از ناهمواری‌های زندگی انسانی را نشان دهد. تماشای این موقعیت‌ها البته کار ساده‌ای نیست، به خصوص که کارگردان-نویسنده-بازیگر هوشمندانه می‌کوشد مخاطبان را نیز وارد عرصه نمایش سازد و در جاهای مختلف با آنها تعامل می‌کند. اما مسکوت گذاشتن وضعیت این انسان‌ها نیز اخلاقی نیست و این نمایش تلاش کرده، نوری بر جهان تاریک و آشوبناک آنها بتاباند.

نمایش «دقیقا ۹ سال و ۳ ماه و ۲۰ روز پیش کجا بودی؟» با نویسندگی، کارگردانی و بازی سید فرشاد هاشمی، کاری از گروه تئاتر ایستاده، فعلا آخر هفته‌ها، پنجشنبه و جمعه، ساعت ۱۸ تا ۱۹ در سالن نمایش تماشاخانه ملک اجرا می‌شود.

منبع: سینما اعتماد/