به احترام انسانیت
درباره نمایش "دشمن مردم" بهکارگردانی سینا راستگو
این اولینبار نیست که اجرایی برگرفته از نمایشنامه "دشمن مردم" نوشته هنریک ایبسن ساخته میشود.بهنظرم موضوع آنقدر پتانسیل دارد که هرچندبار و هرچندوقت می شود آن را اجرا کرد."دشمن مردم" ماجرای هر روز ماست، داستانِ مصلحت جامعه در برابر آزادی فردی. ایبسن یکجایی از نمایش پا را فراتر میگذارد و یقه دموکراسی را میگیرد که "الزاما حق با اکثریت نیست". حتی نمایش جایی اکثریت را بیسواد و احمق خطا میکند و مردم را برمیآشوبد. شاید دشمن مردم، خود مردم باشند و دموکراسی برای اینهمه دشمنی راه حلی ندارد. کاراکتر قهرمان که میخواهد حرف حق را بهگوش مردم برساند برادرِ کاراکتر ضدقهرمان است که میخواهد برای حفظ جامعه حقیقت را پنهان کند. صحنههای رویارویی این دو برادر یکی از جذابترین نقاط نمایش است و به ما میگوید دشمن ما برادر ما و از گوشت و خون ماست و از سیاره دیگر نیامده است. در قسمتی از دیالوگها، برادر ضدقهرمان میگوید شما در تئوری خوب هستید اما در عمل نه.شاید این نکته مسلهای جهانی است که دولتهای مختلف دنیا در دورههای مختلف تاریخ با آن درگیر بوده اند.
از گریمها و فضای نمایش معلوم است که داستان در عصر ما روایت نمی شود.شاید اول به نظر برسد که مشکلاتی چون آلودگی آب مربوط به گذشته است اما
... دیدن ادامه ››
در ابتدای نمایش و هنگام ورود تماشاگران، شاهد صحنهی کوتاهی هستیم که بازیگران از مشکل آلودگی و بیماریها در عصر حاضر به نقل از خبرگزاری فارس و یورونیوز میگویند که یادمان بیاورد این قصه اگرچه تکراری است اما براساس "داستان واقعی" زمانه خودمان روایت میشود. "دشمن مردم" شعار نمیدهد، داستان دارد، بازیهای آن روان است و شما میتوانید با کاراکترها ارتباط برقرار کنید. اجرای "سینا راستگو" خوب از آب درآمده؛ گریمها و طراحی صحنه را بسیار دوست داشتم.همچنین بازی با صداها و نور به جذابیت کار اضافه کرده است. به نقل از کارگردان،آینههای روی صحنه برای آن است که ما تصویر خودمان را ببینیم که شاید بیشتر از هرچیزی به خودمان در نقش مردم فکر کنیم.
در انتهای داستان، قهرمان تنها میماند و از جامعه رانده میشود. شاید فردگرایی شما را تنها میکند و شاید هم انسان بودن شما را بهاجبار فردگرا و محکوم به تنهایی میکند. بهرحال "قویترین آدمها، تنهاترین هستند" و تماشاچی در این صحنه خودش را در تنهاییِ غمگین و اجباری حس میکند که عاقبت قوی بودن و صداقت است.
جدا از هر چالش ذهنیای که این نمایش ایجاد میکند، ما، انسانهای مستاصل در ایران که خسته از مبارزه و دموکراسی و بازداشت و خشونت هستیم باید "دشمن مردم" را ببینیم و در انتها برای روح خاکستری خودمان از جا بلند شویم و "حقیقت"، "انسانیت" و "هنر" را از ته دل تشویق کنیم.