دهه 70 مرحوم اکبر خواجویی - روحش شاد - پدرسالار را یکشنبه شب ها به خانه ها میآورد و داستانی از واقعیت جاری و ساری آن زمان روایت میکرد. سریالی محبوب با موضوعی که هنوز هم تازگی دارد، هنوز هم دغدغه برانگیز است. به قول مرحوم خواجویی "«پدر سالار» موضوعی ناب و سوژه جذابی داشت و به معضلی اشاره کرد که خانواده ها با آن درگیر بوده و هستند". به راستی هنوز هم درگیر موضوع هستیم اما به صورتی دیگر و به نوعی متفاوت.
مرد سالاری ، زن سالاری ، فرزند سالاری ، نَسَب سالاری و سالاری های دیگر ... واقعیت جاری و ساری زمانه و فرهنگ ماست و ما در حال تجربه آن ها بوده و هستیم.
اینها موضوعاتی است که تا کنون بسیاری از صاحب نظران و هنرمندان گران به آن پرداخته اند و خواهند پرداخت.
انسان سالاری
... دیدن ادامه ››
کجاست ؟
محمد مساوات اما با نویسندگی و کارگردانی خوش سبک و خلاق خود، نشان داده است که میتواند در سبک های مختلف دغدغه های خود را روایت کند. او خالق آثاری است که حرفی برای گفتن دارد. دهه شصت را به روشنی تصویر میکند، قصه ای از ظهر جمعه هایی اجرا می کند که بعید است تماشاگری با شخصیت های آن نامانوس باشد.
اما دلیل روایت "قصه ظهر جمعه" چه بود؟ محمد مساوات میگوید: اینکه در زندگی امروز با چالش های عجیب و غریب و وحشتناکی روبرو شده ایم، این که امروز در این نقطه ایستاده ایم و حالمان هرگونه است، شاید به دلیل آن گذشته ای است که از آن عبور کرده ایم. و هدف نقل این ارتباط بوده است.
"خانواده" اولین و مهمترین گروه انسانی یک اجتماع، محفل نقل داستان های محمد مساوات است. پرداخت او در"قصه ظهر جمعه" هنرمندانه در فضایی خاطره انگیز و آشنا بود. اما در نمایش خانه.وا.ده با آشنایی زدایی به روایت انتزاعی از این "اولین و مهمترین گروه انسانی اجتماع" میپردازد.
او نیز از مردسالاری میگوید، از نَسَب سالاری میگوید از فرزند سالاری میگوید. اما با روایتی هنرمندانه از واقعیت پرده بر میدارد. باید از این روایت دانست که اختیار ، شعور ، منطق ، عقلانیت و استقلال در فطرت انسان نهادینه است و سرکوب هر کدام با مقابله و اعتراض روبروست.
محمد مساوات در این نمایش نیز قصد دارد از دلیل مواجه شدن با چالش های عجیب، غریب و وحشتناکی که در زندگی امروز با آن ها روبرو شده ایم، حرف بزند. این که امروز در این نقطه ایستاده ایم و حالمان هرگونه است، این بار شاید به طور خاص مربوط به خانواده است. که بی شک چنین است.
قصد تفسیر و روایت نمایشی که دیدم را ندارم. این مرهون نگان تیزبین تماشاگر است؛
تاثیر عوامل بیرونی کجاست؟
اما نشانی از تاثیر عوامل بیرونی در داستان خانه.وا.ده نیست. در بیان مشکلات و معضلات خانواده و فراتر از آن "انسانیت" تاثیر از عوامل بیرونی هرچند اندک، موضوعی انکارناپذیر در حال و هوای جامعه امروزیست. عواملی محیطی و تحمیلی از سمت اجتماع، که با ما نسبتی تعریف شده ندارند، اما عواملی هستند همیشه مقصر در مشکلات و معضلات؛ و این سوال برای من ایجاد شد که تاثیر عوامل بیرونی کجاست؟ عواملی که گاهی آغازگر مقابله با تبعیت کورکورانه است. عواملی که معرف فضایی دیگر، زاویه دیدی متفاوت و یا منظری جدید در تعریف ارتباط اعضای یک خانواده و در نهایت یک جامعه است. عواملی محیطی که گاه روشن میسازد، واقعیت آن نیست که میبینی ...
سوال دیگری که در ذهنم شکل گرفت دلیل انتخاب قطعه ی معروف موسیقی فیلم "Kill Bill" ساخته ی "Quentin Tarantino" است که هنگام تغییر فضای نمایش توسط بازیگران نواخته میشد. که شاید دلیل خاصی نداشته ... در هر صورت انتخاب جالب توجهی بود.
http://s5.picofile.com/file/8155604700/Kill_Bill_Soundtrack_Vol_1_04_Twisted_Nerve_Bernard_Herrmann.mp3.html
بازی های یکدست و هماهنگ از نقاط قوت این نمایش است. تمامی بازیگران بسیار خوب و بی نقص نقش آفرینی میکنند. بازی محمد علیمحمدی در نقش پدر خانواده نمونه است. بازی متفاوت و به یاد ماندنی در قصه ظهر جمعه و حالا در فضایی دیگر، بازی روان و مسلط از این بازیگر مشاهده میکنیم.
سبک انتخابی محمد مساوات در این نمایش بسیار هنرمندانه و متفاوت است. تلفیق مدلی شبیه پانتومیم ، اجرایی در فضای انتزاعی و فانتزی با انتخاب خرده حرکات، بازی های هنرمندانه و تکه کلام های هدفمند بی شک این نمایش را برای من، یکی از بهترین اجراهای سال 93 ساخت که ارزش تماشای چند باره را دارد.
با سپاس از این گروه هنرمند و عرض خسته نباشید.
آرزومند موفقیت و سربلندی برای شما هستم.