سیروس همتی در گفت‌وگو با پایگاه خبری:

جذابیت داستانی؛ نقطه عطف نمایش مریم معترف/ توصیه می‌کنم همه «تاریخ انقضاء» را ببینند
سیروس همتی، نویسنده و کارگردان تئاتر، درباره نمایش «تاریخ انقضاء» مریم معترف گفت: هم اسم این نمایش جذاب است و هم قصه جذابی دارد؛ خانم معترف هم از پس کارگردانی این نمایش برآمده‌اند.

سیروس همتی، نویسنده و کارگردان تئاتر، پس از دیدن نمایش «تاریخ انقضاء» به کارگردانی مریم معترف که این روزها در تالار مهر حوزه هنری بر روی صحنه است، درباره این نمایش به خبرنگار پایگاه خبری حوزه هنری گفت: وقتی آدم اسم نمایش «تاریخ انقضاء» را می‌شنود، یک جذابیتی در اسم نمایش وجود دارد که آدم با خودش می‌گوید بروم این نمایش را ببینم. «تاریخ انقضاء» تاریخی است که روی اجناس ثبت می‌کنند و ما هنگام خرید به آن دقت می‌کنیم. وقتی چنین تاریخی به عنوان اسم یک نمایش انتخاب می‌شود، خودش واجد یک جذابیت است.

وی ادامه داد: وقتی نمایش «تاریخ انقضاء» را هم می‌بینیم، متوجه می‌شویم که قصه این نمایش مربوط ... دیدن ادامه ›› به کنسرو ماهی است که تاریخ انقضای آن گذشته و قرار است به دست رزمندگانی بیفتد که در جبهه‌ هستند. با توجه به اینکه سن و سالم اجازه می‌دهد آن ایام را به یاد بیاورم، باید بگویم که در زمان جنگ بودند آدم‌هایی که اجناس را احتکار می‌کردند تا بتوانند آن‌ها را با قیمت‌های چند برابر بفروشند؛ آن زمان هم فرهنگ عامه مثل امروز نبود که مردم به تاریخ انقضاء اجناس دقت کنند و گاه با خرید کنسرو یا کمپوت تاریخ گذشته حتی مریض هم می‌شدند و جای شکایتی هم وجود نداشت.

همتی اظهار کرد: اینکه فردی تلاش می‌کند تا یک کنسرو تاریخ‌گذشته به رزمنده‌ها نرسد و خدا نکرده اتفاقات ناگواری نیفتد، خودش داستان جالب و جذابی است. بنابراین به نظر من هم اسم این نمایش جذاب است و هم قصه جذابی دارد.

وی افزود: همچنین وقتی اسم خانم معترف به عنوان دراماتورژ، طراح و کارگردان زیر عنوان یک نمایش می‌آید، باز هم اشتیاق من تئاتری، برای دیدن این نمایش دو چندان می‌شود و به همین دلایل ترغیب شدم این اثر را ببینم.

این نمایشنامه‌نویس گفت: وقتی نمایش «تاریخ انقضاء» را دیدم تقریبا همه این چیزی که از پیش احساس می‌کردم در آن وجود داشت. یعنی قصه واقعا جذاب بود و کارگردانی اثر هم که بعد از مدت‌ها از خانم معترف سر زد، خوب و قابل قبول بود.

وی گفت: به نظر من قیاس «تاریخ انقضاء» به عنوان یکی از آثار خانم معترف با کارهای دیگر قیاس خوبی نیست. به نظر من هر کاری را باید با خودش قیاس کرد. با توجه به اینکه فضای این نمایش کاملا رئال و کاملا مرتبط با جنگ تحمیلی است و فضایی است که باید برای مخاطب - آن هم مخاطب حوزه هنری - ملموس باشد، کارگردانی اثر همان‌چیزی بود که باید باشد و من در زمان دیدن این نمایش شاهدش بودم. به این معنا که استفاده از نورهای موضعی و موقتی و امکانات صحنه‌ای و حتی استفاده از نور قرمز در مقام رنگ خون یا تعریف خاطرات گذشته و اتفاقاتی که در خواب برای بازیگر نقش اول افتاده شرایط فضای مناسبی را ایجاد کرده بود.

همتی با تاکید بر اینکه باید هر کاری را با خودش قیاس کرد، گفت: همچنین نمایش «تاریخ انقضاء» را باید با امکانات صحنه‌ای که تالار مهر حوزه هنری در اختیار کارگردان می‌گذارد، ارزیابی کرد.

وی ادامه داد: به نظر من با توجه به توانایی‌ها و جایگاهی که خانم معترف دارند، ایشان توانسته‌اند از عهده این کار برآیند، آن هم با بازیگرانی که به هر حال من تا به حال آن‌چنان که باید آن‌ها را نمی‌شناختم و به‌جز یک یا دو نفر، بقیه از بازیگران ناشناخته محسوب می‌شدند. اما با این حال همه این بازیگران سعی کردند از عهده نقش‌هایشان برآیند و بازی‌گیری از بازیگران نکته‌ای بود که باید بر آن تاکید کنم، چون بازی‌ها به گونه‌ای بود که در طول نمایش با خودم می‌گفتم این بازیگر تا حالا کجا بوده؟ چقدر خوب و روان بازی می‌کند و... .

این کارگردان تئاتر در مقام نقد و ارائه پیشنهاد درخصوص نمایش «تاریخ انقضاء» اظهار کرد: اگر قرار است در کنار همه نقاط قوت این نمایش، نقطه ضعفی را هم گفته باشم، مایلم بگویم من با طراحی صحنه این نمایش آن طور که باید، ارتباط برقرار نکردم. اگر طراحی متحرک بود برای من جذابیت بیشتری داشت.

وی ادامه داد: از سوی دیگر اگر همه لت‌های به کار گرفته شده، رنگ مشکی نمی‌داشتند و چند تا از آن‌ها به فراخور داستان‌های تو در تو رنگ‌های متفاوت پیدا می‌کردند، می‌توانست برای من اتفاقات بهتر و بیشتری رقم بزند. همچنین اگر جعبه‌های مهمات که در وسط صحنه هستند، به جای یک ردیف، دو یا سه ردیف بودند، می‌توانست اختلاف سطح بیشتری با قسمت‌های دیگر کار ایجاد کند و از نظر من بهتر بود. البته این موارد سلیقه‌ای است.

همتی اظهار کرد: اگر کمی سرعت ورود و خروج‌ها بازیگران به قسمت‌های مختلف این نمایش بیشتر می‌شد و قسمت‌های مختلف آن تا جایی امکانش هست، هم‌زمان می‌شدند و تداخل صحنه‌ها را می‌دیدیم، باعث می‌شد که ذهن من با کار درگیرتر شود. البته اگر این ویژگی کارگردان یا متن کار باشد موضوع دیگری است؛ ولی منظور من این است که اگر من بودم، این کار را می‌کردم که البته باز همه این‌ها کاملا سلیقه‌ای است.

وی گفت: در کل من این نمایش را با تمام این نقاط قوت و ضعف که به نظرم آمد، یک کار شسته و رفته می‌بینم، و آن‌چیزی که به نظر من باید اتفاق بیفتد در طول اجراهای متوالی این نمایش، خواهد افتاد.
همتی تصریح کرد: قبول کنیم که قصه نمایش «تاریخ انقضاء»، قصه جذاب و بکری است و به عنوان کسی که اغلب فیلم‌های دفاع مقدس را دیده‌ام یا در جشنواره‌ها در بخش فیلم‌نامه شرکت داشتم و از دوره اول تئاتر دفاع مقدس تا الان هر چه کار هست یا دیده‌ام یا نمایشنامه‌اش را خوانده‌ام، احساسم این است که قصه «تاریخ انقضاء» قصه بسیار جذابی است و این قصه جذاب کار جذاب هم می‌طلبد.

وی ادامه داد: قطعا برای خود خانم معترف هم یکی از دلایل کار کردن این نمایش، قصه جذاب و بکر بودن داستان آن بوده است. به نظر من از یک قصه خوب، یک کار خوب یا متوسط بیرون می‌آید، ولی از یک قصه کلیشه‌ای و ضعیف هر چقدر هم بازیگر و طراحی و کارگردانی خوب باشد، در نهایت اثر خوب یا متوسط هم بیرون نمی‌آید و در پایان مخاطب می‌گوید «چه شد؟»، «باز هم با یک اثر بی‌معنی مواجه بودم؟» و... .

همتی در پایان تاکید کرد: به نظر من قصه «تاریخ انقضاء» جذاب بود و توصیه می‌کنم که همه دوستان به خاطر ویژگی‌های مثبتی که نمایش خانم معترف دارد، حتما آن را ببینند.
http://www.hhnews.ir/fa/news/22761/%D8%AC%D8%B0%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%9B-%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87-%D8%B9%D8%B7%D9%81-%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D9%85%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D9%81-%D8%AA%D9%88%D8%B5%DB%8C%D9%87-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D9%83%D9%86%D9%85-%D9%87%D9%85%D9%87-%C2%AB%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%D9%86%D9%82%D8%B6%D8%A7%D8%A1%C2%BB-%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D8%A8%DB%8C%D9%86%D9%86%D8%AF