نمایش « پ س د ر » فراتر از یک اجرای دانشجویی
یادداشتی بر نمایش « پ س د ر » به کارگردانی پویا رئیسی به بهانه اجرا در هجدهمین جشنواره بین المللی تئاتر دانشگاهی

« پ س د ر » نمایشی است متکی بر ماسک . تمام شخصیت ها به جز موتورسوار ، در تمام طول اجرا ماسک بر چهره زده اند . استفاده ساختاری و کاملا هدفدار از ماسک چه در فرم چه در متن ، تحسین برانگیز است . طراحی ماسک ها در ابعادی بزرگ تر از ابعاد طبیعی سر و صورت انسان ، ضمن آن که کاراکترها را به کاریکاتور تبدیل کرده ، هویت جهانی ، فرامتنی و نمادین نیز به آن ها بخشیده است . کاملا مشخص است که چین و چروک ها و حالات اجزای صورت با دقت بسیار زیاد روی ماسک ها پیاده شده است . افسردگی ، اضطراب ، حیرت و نوعی حسرت عمیق در تمام ماسک ها مشهود است به این ترتیب بخش قابل توجهی از شخصیت پردازی قبل از اجرا از طریق طراحی ماسک تحقق یافته است .

«پ س د ر» قدرتمندانه پیام خود را بدون کلام و با بهره جستن هوشمندانه از اکت و موسیقی به مخاطب منتقل می کند . اگر چه موسیقی تقریبا در بیشتر ... دیدن ادامه ›› لحظات به گوش می رسد اما از کار بیرون نمی زند و کاملا در خدمت اجرا است . هر کاراکتر موسیقی مخصوص به خود را دارد . سبک های مختلف موسیقی به منظور تکمیل بخشی از شخصیت پردازی و فضاسازی بسیار خوب با هم تلفیق شده اند . هنرپیشه ها حرکات و فیگورهای خود را به دقت با ریتم موسیقی صحنه هماهنگ کرده اند .

لباس کاراکترها در تطابق کامل با روحیه و منش آن ها طراحی شده است البته به جز پیرمرد که پوشش خنثی و بی ارتباطی با اجرا دارد و از لباسش هیچ معنایی مستفاد نمی گردد !؟ کارگردان هر جا که لازم بوده به رقص و پانتومیم مجال بروز داده است . بازیگران در اجرای پانتومیم کم نقص به نظر می رسند . در چند بخش کلیدی از نمایش ، نویسنده ( محمد مهدی احدی ) با جلب کردن توجه تماشاگر به اشیائی که هنرپیشه ها با خود حمل یا با یکدیگر رد و بدل می کنند ، به خوبی خلاء کلام را پر کرده اند . هر چند نورپردازی و انتخاب رنگ ها در دوسوم ابتدایی نمایش تأثیر قابل توجهی ندارند اما در یک سوم پایانی به یک ویژگی مثبت تبدیل شده و به درک بهتر نمادها منجر گشته اند .

نمایش واجد معانی فرامتنی تفکربرانگیزی است و به تعابیر مختلف راه می دهد . شکاف بین نسل ها ، تضاد سنت و مدرنیسم ، تقابل عشق و عقل ، سانسور ، تبعیض جنسی و تنهایی انسان معاصر تنها بخشی از مفاهیم و موضوعاتی هستند که در « پ س د ر » مطرح شده اند .

« پ س د ر » را از نظر پیامی که قصد دارد به مخاطبش منتقل کند و نوع نگاهش به روابط اجتماعی ، می توان یک نمایش سیاسی تلقی کرد بی آن که ظاهر سیاسی داشته باشد . بی نام بودن شخصیت ها و نامعلوم بودن زمان و مکان رخدادها وجهه جهانی به اجرا می بخشد و این امکان را به مخاطب می دهد که در هر نقطه از دنیا صرف نظر از ملیت و فرهنگ خاص خودش قصه و پیام « پ س د ر » را درک کند . این نمایش فراتر از یک کار دانشجویی است و با کمی تغییر در برخی اکت ها و اصلاح ریتم ، شایستگی اجرای عمومی در ایران حتی خارج از کشور را دارد/.

دکتر شهرام خرازی ها – تئاترفستیوال