نگاهی به نمایش "شب / خارجی / یرما"
خوانشی از نمایش یریما به نوشته فدریکو گارسیا لورکا و به طراحی، دراماتولوژی و کارگردانی خانم ها: نسیم ادبی و ندا شاهرخی.

یرما نمایشنامه‌ای است که بارها بر روی صحنه رفته. دیدگاه خاص نویسنده به زن و اجتماعی که در آن زندگی می‌کند چنان ژرف و روان‌شناختی هست که پای را از مرزهای اجتماعی نویسنده فراتر گذاشته و همزادپنداری عمیقی را با دیگر زنان در جوامع دیگر به وجود آورده است. تفکرات سنتی و دید مصرف‌گرایانِ به زن که تنها مزیت یک زن باروری و تولیدمثل است شخصیت پویا و متفکر یرما را رنج می‌دهد. بی‌توجهی مردها به زنانی که قدرت باروری ندارند و سرخوردگی این زنان تفکر شناختی و عمیقی را در نمایشنامه یرما به وجود می‌آورد که بسیار تأمل‌برانگیز است. پی‌رنگ خودسانسوری زنانه و سرکوب احساسات عاشقانه یک زن با دید مردانه به خاطر حفظ شرف و خانواده،خشم‌های نهفته‌ای را برمی‌انگیزاند که دیر یا زود در جامعه نمایان می‌شود. این نمایشنامه به اجراهای متعدد بارها نقد شده و زوایای دید روان‌شناختی و جامعه‌شناختی آن بسیار گسترده هست.
اما در ... دیدن ادامه ›› نمایش "
شب / خارجی / یرما" خوانشی متفاوت از نمایشنامه اصلی یرما این زوایای روان‌شناختی و اجتماعی کاملاً درک شده، و سعی بر این شده تا این همزادپنداری زنانه، این بار از دید مردانه و دید «خوان»، شخصیت مرد داستان نیز دیده شود.

بداهه گوئی‌هایی از بازیگران که در موقعیت‌های مختلف در هر پرده نمایش به‌صورت تصاویر از پیش ضبط‌شده بر پرده می‌آید، سیالی و جهان‌شمولی این نمایشنامه را بیشتر و واضح‌تر می‌کند.
المان ماه که نشان‌دهنده آرکی تایپ زنانه و خود یرما است و آنیمای(وجه زنانه) خاص و نهفته‌ی او را نشان می‌دهد در بیشتر پرده های نمایش استفاده‌شده که نکته مثبتی در کار بود.

استفاده از آکساسوار شال که بازیگران نقش یرما را به هم وصل می‌کند اتفاق هوشمندانه‌ای بود که می‌توانست با خلاقیت بیشتر از آن استفاده شود. تنها در دو صحنه از کار این آکساسوار حالت نوزادی در آغوش به خود گرفت که می‌شد با طراحی‌های بهتر، امکان استفاده‌هایی خاص‌تر درصحنه‌ها از آن استفاده شود.
نکته خاص و مهمی که به‌عنوان منتقد می‌توان به آن با دیدی مثبت نگاه کرد انتخاب بازیگرانی است که از کارگاه بازیگری کارگردان های کار، استفاده‌
شده است. شاید نقص‌هایی در بازی و بیان بازیگران دیده شود اما مجال دادن به جوانان و ریسک‌پذیری کارگردان‌های این کار ستودنی است و به نظر بسترسازی مناسب برای میدان دادن به جوانان و هنرجویان نوپا با کاستی‌های بازیگری را قابل‌اغماض کرده است.
و در انتها رسیدن به محصول مشترکی که موسسه فانوس مجالی برای تجربه حضور در صحنه برای دانشجویان خود فراهم می اورد نیز قابل تحسین می باشد.

امیرحسین بهاج