آرمان طیران: راه حل نهایی حل مشکلات تئاتر، تغییر نگرش است

به گزارش خبرنگار تئاتر صبا؛ آرمان طیران، نویسنده و کارگردان نمایش «کمدی مرد کُمُدی» در گفتگو با خبرنگار حوزه تئاتر خبرگزاری صبا در رابطه با تاکید بر استقبال مخاطبان از ژانر کمدی در بیان مسائل اجتماعی، گفت: به نظر شاید دلیل اصلی استقبال از ژانر کمدی در بیان مسائل اجتماعی، قابل تحمل تر کردن طعم تلخ واقعیات اشاره شده و کاستن از حجم و انبوه زوایای تند و تیز و گزنده‌ای باشد که نمایش امرِ اجتماعی، هرچند غیرمستقیم و حتی بصورت بیان دراماتیک و زیباشناسانه همچنان با خودش به همراه دارد. از سویی دیگر، کمدی می‌تواند برخی از سازوکارهای محدودیت‌ ساز در مسیر گفتگو و بیانِ آزادانه و کُنشگرانه اجتماعی را که بصورت یک مانع وجود دارند و بوجود می آیند و گاه به عمد در مقابل اظهارنظرها و مطالبه گری‌ها گذاشته می‌شوند را خنثی نماید.

او افزود: جنس کمدی مورد استفاده در نمایشنامه «کمدی مرد کُمُدی» گروتسک است، به این دلیل که غنای ساختار کمدی گروتسک بیشتر می‌تواند به پردازش و بارورسازی موقعیت و رخداد دراماتیک و محتوایی ایده کلی نمایشنامه کمک کند. این دیدگاه در آکسیون‌ها و نظام اجرایی اثر نیز دنبال و دیده می‌شود؛ چراکه توجه به تعقل و اندیشه در این اثر، نسبت به توجه به احساسات، اولویت و اهمیت بیشتری دارد.

کارگردان نمایش «ژَستَن» در رابطه با تفاوت آثار اجتماعی و کمدی ... دیدن ادامه ›› ایرانی و خارجی؛ بیان کرد: زمانی که به دلیل تفاوت‌های ریشه‌ای و ماهیت اساساً متفاوت نگاه تصمیم گیران دولت و حاکمیت در حوزه فرهنگ و هنر، تعامل، تعادل و تناسبی با قواعد و اسلوب تولید استاندارد تئاتر دیده نمی‌شود و وجود ندارد، چه انتظاری می‌توان داشت؛ به همین دلیل مشخصاً نمایشنامه‌های کمدیِ شایسته توجه و قابل اعتنای ایرانی نیز کمتر مورد پذیرش و ارائه قرار می‌گیرند و ناگزیر آثار اجتماعی و کمدی سال‌های اخیر کمتر بومی خواهد بود.

او در ادامه با اشاره بر دیدگاه عده‌ای مبنی بر اینکه متون خارجی امکان منعکس کردن اتفاقات اجتماعی داخل کشور را ندارد؛ خاطرنشان کرد: در این مورد همه چیز نسبی است. در نگاه کلی می‎‌تواند این نظر درست باشد زیرا تفاوت‌هایی در بحث زبان، فرهنگ، سیاست، جامعه شناسی، اقلیم و جغرافیا و… در میان است. از طرفی، دراماتورژی و به خدمت گرفتن در برخورد با متون خارجی، می‌تواند بخشی از این تفاوت‌ها را برطرف سازد و متن خارجی را به امر اجتماعی مورد نظر نزدیک‌تر نماید اینکه دراماتورژ و دراماتورژی چطور و چگونه می‌تواند به این مهم دست یابد البته این بحث، بحثی فنی، عمیق و تخصصی است.

نویسنده نمایش «مرغ دریایی دایی وانیا» گفت: اتکا به بضاعت ساختاری تئاتر و توانایی‌های ذاتی آن برای ارائه تئاتر «کمدی مرد کُمُدی» کفایت می‌کند. البته، با تغییر p.o.v و نگرش کارگردانی، می‌توان از ابزار متنوع دیگری نیز در ارائه اثر استفاده کرد.

او افزود: از نگاه من کم اهمیت جلوه دادن فرهنگ در مقابل مسائل دیگر و نداشتن نقشه راه برای توسعه و پیشرفت در حوزه فرهنگ و هنر توسط حاکمیت و در نتیجه نبود افقی روشن در این زمینه برای آینده، محرومیت‌ها و بی بضاعتی اقتصادی در حوزه تئاتر، تاکید و اصرار بر محدودیت‌ها و افزایش سختگیری‌های عمدتاً سلیقه‌ای و… مشکلات اصلی تئاتر کشور بوده و هست. راه حل نهاییِ برطرف شدن مشکلات تئاتر و اساساً فرهنگ و هنر، تغییر نگرش مدیران نسبت به مقوله فرهنگ و هنر است. هر فعالیتی بدون تغییر نگرش فعلی، در نهایت راه به جایی نخواهد برد چراکه زمینِ بازیِ فرهنگ و هنر، متاسفانه در سیطره این نگاه و نگرش با همین مشکلات دست به گریبان باقی خواهد ماند.

آرمان طیران در پایان تاکید کرد: تئاتر «کمدی مرد کُمُدی» گرچه به ساحتِ طنز و کمدی تعلق دارد اما نگاهی است گروتسک و برآمده از اتفاقات رخ داده در چند سال اخیر. نگارش این متن تلاشی است برای تعریف و تبیین ایده «تئاتر و درام امکان» که در حوزه محتوا از رهیافت تئاتر روزنامه‌‎ای آگوستو بوآل در آن استفاده شده است. تقریباً هر خبر و اتفاق ناخوشایندی می‌تواند به خوراکِ دیالوگ و محتوا برای اجرای حاضر اضافه و تبدیل شود؛ هر خبر بدی که خاطر شخصیت نمایش را آزار دهد و سلامت روان او را مخدوش کند و بر رفتار او تاثیر بگذارد. بنابراین دامنه‌ای بسیار گسترده و البته عمیقاً غم‌انگیز برای یک انسان پیش روی ما خواهد بود چراکه این روزها در اطراف ما اخبار ناخوشایند کم نیست.

نمایش «کمدی مرد کُمُدی» اثر آرمان طیران به تهیه کنندگی سیاوش عباسی از دهم دی ماه لغایت هفدهم بهمن ماه؛ راس ساعت ۱۹ در سالن شماره سه پردیس تئاتر شهرزاد روی صحنه خواهد رفت.