آقاخان سوم تنها ایرانی دارای مقام در سازمان ملل

اسماعیلی، شاخه‌ای از شیعه است که باور به امامت اسماعیل، فرزند بزرگتر امام صادق دارد. در تاریخ اسلام، این گروه را به نام‌های گوناگونی چون مُلاحده، قَرامطه و باطنیان نیز نامگذاری کرده‌اند. خلافت فاطمیان مصر (که عموما ما در کتاب‌های تاریخ‌مان به سادگی از کنار شکوه و گستردگی‌اش می‌گذریم)، مهمترین حکومت اسماعیلیان بود. اما آنچه بیش از پیش ایشان را مشهور ساخت، حسن صباح بود که در دژ افسانه‌ای الموت جای گرفت.
ناصرخسرو هم اسماعیلی بود.

پس از ویرانی الموت و دیگر دژهای اسماعیلیان به دست هولاکوخان و کشته شدن خورشاه، هفتمین جانشین حسن صباح، این گروه عموما بدون حاشیه در ایران می‌زیستند تا اینکه شاه خلیل‌الله، چهل و پنجمین امام‌شان در یزد کشته شد. اما فرزندش به نام حسنعلی‌شاه توسط فتحعلیشاه قاجار به تهران دعوت شده، مورد دلجویی قرار گرفت و حتی یکی از دختران شاه به عقدش در آمد. حسنعلی شاه که لقب «آقاخان» را از فتحعلیشاه دریافت کرده بود، در محلات ساکن شد (نگارنده از تنها دیوار ... دیدن ادامه ›› باقیمانده قلعه‌ی وی در محلات دیدن کرده است. سازه‌ای که می‌توانست ثبت ملی شده و پذیرای گردشگران باشد، بخش عمده‌ای‌اش ویران گشته و به تصرف اهالی محلات در آمده است).

پس از مرگ فتحعلیشاه، میرزا آقاسی صدر اعظم محمدشاه، آنچنان بر آقاخان فشار آورد و مخالفت کرد تا او بالاخره راه هند را در پیش گرفت و از آن پس، امامان اسماعیلی و خود اسماعیلیان ایران را ترک کردند. هرچند اکنون شمار بسیار اندکی اسماعیلی همچنان در ایران زندگی می‌کنند (به‌ویژه استان‌های خاوری)، اما بیشتر جمعیت پانزده میلیونی اسماعیلیان در افغانستان، تاجیکستان، هند و آفریقا هستند.

سلطان محمدشاه، یعنی آقاخان سوم، نخستین امام اسماعیلیه بود که نهادهای فرهنگی و اقتصادی بسیاری بنیان نهاد. او همچنین روابط جهانی گسترده‌ای داشت؛ آنچنانکه از سال ۱۳۱۶ تا ۱۳۱۸ از مقامات عالی رتبه جامعه‌ی ملل (بعدها، سازمان ملل) بود.

https://ensafnews.com/122477/%D8%A2%D9%82%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%86-%D8%8C-%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D9%81%D8%B1%D8%B5%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%A7%DB%8C/