تمنای نه چندان ممکن ساختن یک اجتماع تئاتری معاصر

جایی از اجرای «خاطره تحمل ناپذیر یک همهمه نامفهوم» و در آن دقایق پایانی نمایش، تصویر ویدئویی یکی از اجراگران بر محفظه توریش - کل جلوی صحنه پدیدار میشــود تا مانیفست «هانتکهای» اجرا، خطاب به تماشاگران قرائت شــود.
کنشــی تعیین بخش از برای فهم جایــگاه نمادین اجرا در فضای رسمی تئاتر کشــور، یادآور همان جملات هشداردهنده نمایشنامه «اهانت به تماشاگر» پیتر هانتکه طبقه متوسط تئاتر قرن بیستمی و علیه انفعال تماشاگر صدالبته میل به تغییر و انهــداماش.
از این منظر میتوان ژست اجرای الهام کردا و گروه جوانش را به میانجی فرمی که انتخاب کرده اند کم و بیش مبتنی بر نامتعارف بودن دانست
که تلاش دارد علیه جریان اصلی تئاتر باشد و منطق بازنمایی واقعیت اجتماع صلب این روزهای جهان را دچار اختلال کند.
بنابراین تماشاگران به هنگام حضور در سالن ملک،نباید همچون انسانی منفعل، در تاریکی سالن پناه گرفتهو به تماشـای اثری متعارف بنشینند.
آنان نباید به هنگام ترک سالن، همان حســی را تجربه کنند که قبل از شروع نمایش با آن درگیر بوده اند.
این رویکرد اجرایی، سختیاب و دیرفهم است و تمنای آن دارد با تجربه گرایی، اجرای هر روز
را همچون یک اکتشاف ماجراجویانه در محیط آزمایشگاهی بداند که هر بار به وقت اجرا،باید با عناصر و مختصات تازه سراغش رفت.
اجرا می خواهد یک اجتماع انسانی را رویت پذیر کند که به انقیاد موجــود عجیب و غریبــی درآمده که ترکیب متناقضی از «کارگردان/خالق/افلیج» است.
اجراگرانی که در فضای محافظت شده صحنه مجبور هستند دستورات جناب کارگردان افلیج را گردن نهاده تا آن به اصطلاح اجرا، ساخته شود به نظر می آید بیش از اندازه منفعل و گوش به فرمان باشند. اما فرآیند اجرا نشان میدهد که در فرجام کار، مابین کارگردان سلطه جو و گروه جوان اجراگر، تضاد و تقابل شکل خواهد گرفت و آنان علیه این اقتدار شکننده، دست به مقاومت زده و شکلی از حرمت شکنی را در قبال این موقعیت فرادستانه به اجرا در خواهند آورد.
فضای هیبریدی اجرا، با نگاهی به نمایشــنامه های مختلــف بکت و اســتفاده از ظرفیته ای نمایشــی ســرزمینهای شــرق دور همچون ژاپن، تا حــدودی التقاط گرایانه محسوب میشود.
به جای بدنهای فرسوده بکتی، جوانانی پر از انرژی با داینامیسمی بالا، تمام صحنه را به تسخیر خود درآورده اند.
به جای حضور شخصیتهای بینام و نشان بکتی، یک توده همشکل و تمایززدا شده حضور دارد که بنابر ضــرورت و امکان، پیوسته در حال ساختن یک اجتماع انسانی و ویران کردناش است.

بنابراین بیش از فضاهای ایستای بکتی که آدمها مجبور هستند بیوقفه از سر استیصال وراجی کنند، صحنه مملو است از بدنهای بیقرار و رقصان نسل زد جهانی.

به لحاظ سیاست های اجرایی، هرگاه وسوسه فهم پذیری کــردن نمایش به هــر قیمت کنار گذاشته شــده و منطق بازنمایی و علت و معلولی در اولویت قرار نمی گیرد، اجرا به هدفهای خود نزدیک میشود.
از یاد نباید برد که در آن لحظات اندک تبدیلش از بدنهای سرکوب شده به بدنهای رقصان، با اجرایی رادیکال و تماشــایی مواجه هستیم که امکان ساختن یک آیین جمعی ضدانقیاد را بشارت میدهد؛ آن هم با مشارکت
تماشاگرانی که از انفعال همیشگی خویش هنگام تماشا کردن یک اجرا دست شسته و به قول رانسیر، تماشاگری رهایی یافته محسوب می شــوند. اجرا بهتر اســت بر خودآیینی خویش تکیه کند و حتی بــه هنگام ارجاع به جهان بکت، وسوسه نمایش دادن اجرای درخشان تلویزیونــی از «در انتظار گودو» را کنار بگذارد و با همان امکانات صحنــه ای و محدویت هایش بر بکت گرایی خویش تاکید کند.

در نهایت میتوان اجرای «خاطره تحمل ناپذیر یک همهمه نامفهــوم» را برای الهام کــردا، حرکتی رو به پیش دانست که در این بلبشوی کلاسهای «از ایده تا اجرا،» توانسته اجرایی قابل قبول بر صحنه آورد و با استفاده از ظرفیت های مغفول مانده نمایشــی، در تربیت عدهای از جوانان مشتاق عرصه هنرهای نمایشی، به نسبت موفق عمل کند. به هر حال تولید تئاتـر در این زمانه باتوجه به هزینه های گزاف، کنشی است مخاطره آمیز که اگر آموزش درست را مدنظر داشته باشد بی شک موجب امتنان خواهد بود.
گو اینکه الهام کردا نشان داده، اهل ریسک کردن است و ایستادن در سمت درست تاریخ. در جایی که گفتار غالب جامعه مبتنی اســت بر موفقیت مادی، امید که «خاطره تحمل ناپذیر یک همهمه نامفهوم»، نمونه ای باشد علیه این منطق گیشه محور سهل الوصول