نمایشنامهی "کوپن" از آن است آثاری است که خواننده را در همان بار اول جذب خود میکند و من با هر بار خواندنش به نکتهای جدید رسیدم.
باید اعتراف کنم در این روزها کمتر نمایشنامهای به دستم میرسد که در هر بار خواندنش نگاه جدیدی در آن دریابم و همچنان برایم تازگی داشته باشد. کنجکاو شدم تا داستان "کارت " اثر مارسل امه (1967-1902) که این نمایشنامه بر اساس آن داستان نوشته شده است را بخوانم.
داستان را خواندم و بیشتر لذت بردم چون به نظرم نمایشنامهی "کوپن" اقتباسی خلاقه از آن داستان است و به خوبی امضای نویسنده ( سپیده خمسهنژاد ) را با خود به همراه دارد.
از این رو میتوان نمایشنامهی "کوپن" را از جمله آثار اقتباسی موفق دانست. هرچند ایدهی اصلی و مطرح کردن زندگی کوپنی و نگاه دقیق و ظریف به این موضوع را مدیون ذهن خلاق مارسل امه هستیم ولی خمسه نژاد نیز به خوبی توانسته است با الهام از این داستان و ایدهی جذاب آن اثری مستقل خلق کند.
از جمله ویژگیهای این اثر این است که با وجود ایجاد یک فضای فانتزی و طنز ما را بر میانگیزد تا به سوالهایی بسیار جدی فکر کنیم. زندگی ما چقدر می ارزد؟ اگر قرار باشد زندگی کوپنی شود و هر کس به مقدار منفعت و نفعی که برای دیگران دارد زندگی کند ما چند روز در یک ماه می توانیم زندگی کنیم؟ و....
نمایشنامهی "کوپن" را میتوان از زوایای مختلف مورد تحلیل و بررسی قرار داد و شاید هر یک از شما به عنوان مخاطب این اثر، برداشتهای مختلفی از آن داشته باشید و یا با سوالهای مختلفی از سالن نمایش خارج شوید که البته این از ویژگیهای یک اثر خوب است ولی معتقدم در میان سوالات و نقطه نظرات مختلف میتوان گفت نمایشنامهی "کوپن" بیش از هر چیز اثری دربارهی وضعیت و زندگی انسان معاصر است.
از آنجایی که هدف از این یادداشت نقد و یا تحلیل نمایشنامه نیست ادامهی این بحث را به ذهن خلاق و نگاه شما تماشاگر عزیز میسپارم و تشکر میکنم از مارسل امه به خاطر نگارش داستان "کارت" و از دوست خوبم اصغر نوری عزیز که با ترجمهی خوبش ما را با این اثر آشنا کرد. همچنین از سپیده خمسهنژاد برای نگارش خلاقانه و زیبای این نمایشنامه سپاسگزارم. در پایان نیز از بازیگران و گروه خوبم که مرا در اجرای این نمایشنامه خوانی یاری دادند قدردانی میکنم و امیدوارم به زودی شاهد اجرای صحنهای این اثر باشید.
سید جواد روشن
کارگردان نمایش