نمایش›خرده نان

حمیدرضا نعیمی
درام‌نویس، کارگردان، بازیگر و مدرس

«خرده‌نان»نمایشنامه‌ای سهل و ممتنع است. حرف و فکر‌ِ نمایشنامه صریح و شفاف است؛ آدم‌هایی که تا حدِ جنون برای خرده‌نان‌هایی که از شام‌شان بر کفِ منزل‌ ریخته شده حساس‌اند، سعی می‌کنند هیچ مسؤلیتی در برابرِ نابودی خانه‌ی همسایه‌ی دیوار به دیوارشان نداشته باشند. فاجعه از این بزرگتر؟ چقدر شبیهِ جوامعی‌ست که ما آن‌ها را نمی‌‌شناسیم و از ما دور هستند، خیلی دور، دورِ دور. انگار نه انگار که به شکلِ توهین‌آمیزی وصفِ حال این روزهای ماست. نمایشِ «خرده نان» آینه‌ای است که به راحتی جوش‌های چرکی، زشت و حال به هم‌زنِ جامعه‌ی ایرانی را منعکس می‌کند. به همین دلیل در پایان مخاطب حالِ خوبی ندارد. خجالت می‌کشد. سعی می‌کند درباره‌ی هر چیزی حرف بزند الا نمایش. اگر هم حرف بزند می‌تواند به ریتمِ کندِ لحظاتی از نمایش خرده بگیرد که نمی‌داند خودش، زندگی‌اش، هدف‌اش، جامعه‌اش به همان ملال‌انگیزی‌ست که کارگردان اصرار به بودنش دارد. ما ملت و دولتِ ملال‌انگیزی داریم. ابزورد به تمامِ معنا. کوروش سلیمانی دست به ریسک بزرگی زده، این نمایشنامه از آن دست آثاری نیست که فرمِ خاصی را برای طراحی و کارگردانی پیشنهاد دهد، لذا عقلِ سلیم حکم می‌کند که از خیرش بگذری و یکی از ده‌ها نمایشنامه‌های نیل سایمون یا مک‌دونا و دیگران را کار کنی. اما کارگردانی که خطر نکند چون عقل‌ِ سلیم دارد که می‌شود خیلِ صد و اندی کارگردانی که هر شب دارند در تهران نمایش به اجرا می‌برند. او به درستی جهانِ اجرای‌ش را از جهانِ متن استخراج می‌کند. سخت‌ترین کارِ جهان، کاری نکردن است؛ پس به ظاهر ... دیدن ادامه ›› کاری نمی‌کند. از بازیگران‌ش هم می‌خواهد که کاری‌ نکنند تا شاید مخاطب به خود آید و از این بی‌کاری، بی‌ماری، بی‌حالی، بی‌عاری و بی‌زاریِ مزمن که سال‌هاست گرفتارِ آن شده فاصله بگیرد.
هنگامی که یک کارگردان، سنجیده نمایشنامه‌اش را انتخاب کند، سنجیده آن را تحلیل کند، سنجیده طراحی کند، بازیگران‌ش را سنجیده انتخاب کند، سالنِ اجرایش را هم سنجیده باشد، می شود کوروش سلیمانی و نمایشِ «خرده‌نان».
طراحی صحنه، لباس، گریم، نور و صدا در نهایتِ ایجاز اما مؤثر و کاربردی‌اند. هیچ چیزی در این نمایش وق نمی‌زند.
بازیِ رضا بهبودی و آناهیتا اقبال‌نژاد همان چیزی‌ست که باید باشد: شاهکار.
چه خوب است که تأترِ ما صاحبِ این گنج‌های شایگان است. امیدوارم این بازی‌ها را عزیزانی ببینند که این روزها به هر زمزمه‌ کردنی بر صحنه نام‌ِ راحت بازی کردن، سینمایی بازی کردن، زیرپوستی بازی کردن یا مینی‌مال بازی کردن می‌گذارند. بازیگری کارِ شاقی‌ست.
از احساسِ مسؤلیتی که در نمایشِ «خرده نان» موج می‌زند سپاس‌گزارم.