نمایش›کرونوس

سلام و درود بر هنرمندان نمایش کرونوس
من شاهد اجرای پایانی بودم. با دانش و تجربه اندکم از تماشای اثری متفاوت و خاص لذت بردم. اجرای زنده موسیقی در بدو ورود، حال و هوای متفاوت نمایش را نشان می داد. راست و صادقانه نقدهای دوستان را در تیوال خوانده ام و بحث متنی، تکرار خواهد بود. یک نکته شاید کم اهمیت که در بحث های زیر ندیدم:
- آیا تاکید بر نشان دادن "خون" در نمایش، لازم و هنری است؟ تا به حال، تصورم این بود که در اجرای نمایش، نیازی به واقع نمایی سینمایی نیست. ریختن و پاشیدن خون در نمای سینمایی برای باور پذیری تماشاچی لازم است، اما در سالن نمایش هم کار "قشنگی" است؟ اگر جواب مثبت است، چرا به هنگام شلیک تفنگ، پوکه مشقی از تفنگ ها بر زمین نیفتاد تا شلیک ها باورپذیر شوند؟
- شکار زن برای یافتن راه رهایی از چرخه زمان و موج است یا برای تولید مثل و تکرار و ساختن شکارچی های جوان تر یا برای صرف شهوت رانی و کشتن و تغذیه از گوشتش؟ در متن گفتگوها و بازی ها به هر سه توجیه، به یکسان اشاره می شود، اما در پایان آن چه رخ می دهد بیشتر شباهت به پایان یک فیلم وسترن دارد که همه تفنگ هایشان را به سوی یکدیگر نشانه می روند و همه می میرند، حتی قهرمان داستان! و راستی، قهرمان نهایی نمایش، زن دربند "خردمند" است (ظاهرا مسایل را بهتر از بقیه می فهمد و هویت از دست رفته خودش و توحش برادرانش را تشخیص می دهد) یا پسر جوان با احساس و ترسو (ترحمش بیشتر از بقیه و ترسش برای ورود به واقعیت نیز بیشتر از بقیه است)؟ و اگر همه ضدقهرمان هستند و بازیچه ی جبر زمان، آنچنان که در قاب نخستین و پایانی، مردان دور میز نشسته در پی تقسیم اندک غذای کنسروی هستند که یعنی تمام آن چه در طول نمایش اتفاق افتاد، پیش از این و پس از این هم رخ داده و خواهد داد، پس وارد کردن زن چه نقشی در باز کردن ... دیدن ادامه ›› گره داستان دارد جز آن که زن را تجسم تمایلات حفظ بقا، تولید مثل، شکنجه گری و سادیسم، شهوت رانی و شکم چرانی آدم هایی بدانیم که خودشان هیچ نقش فعالی در انتخاب این تمایلات نداشته اند بلکه موج ها آنها را به چنین چرخه تکرار سبعانه ای از زیست بی اخلاق رسانده است؟ در یک کلام، ما محکوم جبر زمان (کرونوس) هستیم و ورود زن هم در داستان، نه برای باز کردن گره نمایشی است و نه برای تعالی و تطهیر، بلکه برای نشان دادن زوال و انحطاط بیشتر ما؟
هر چقدر خواستم از بحث متنی دوری کنم، نشد! بازی ها، دکور صحنه، موسیقی و اجرا (از دید من بی دانش و کم تجربه) عالیند، اما غلبه متن بر شکل کار هنری، آن قدر عیان و برجسته است که نمی توان از آن گریخت. به دید من، کرونوس انگار بیشتر، ایده ای تلخ از جنس فلسفه بود تا اثری "صرفا" هنری از جنس نمایش!

دیشب کورونوس را دیدم و هنوز لحظه ای ذهنم آروم نگرفته. تمام مدت تو فکر ارتباط این نمایش با زندگی عادی خودمون هستم. حتی هنگام خواب و بعد از بیداری به فکر مفاهیم فرامتنی این نمایش بودم. کورونوس به یکی از باور های من صحه گذاشت. این که انسان همواره ویران میکند و به امید ترمیم ادامه میدهد و اشتباهاتش را تکرار میکند و این چرخه ی اشتباهات و ویرانی رو دائما تجربه میکند. اینکه انسان به اسم بقا و کمک به این مثلا بقا همواره جنایت میکند . ادعای انسان برای حرکت رو به جلو جهت سازندگی و بقا هرگز تمامی ندارد و همیشه یک نتیجه ی تکراری داشته است. خرابی.

پدربزرگ همواره من رو یاد خودمون انداخت. کسی که به اسم کمک به بقا همه چیز رو برای خودش میخواست و در طی زمان همه کس رو به خاطر خودخواهی خودش نابود کرد. کسی که همه چیز و همه کس رو ابزاری میدید تا به اهداف خودش برسه. اما همه ی اینها پشت نقاب کمک به بقا و بزرگ خانواده بودن پنهان شده بود. اما پدربزرگ نمیدانست که همیشه یافی وجود داره. همیشه دستی بالا تر و آگاه تر وجود داره.

همیشه بر این باور بوده ام که انسان ذات ویرانگر دارد. هر جا و هر زمان که انسان پا گذاشت خرابی و ویرانی به بار آورد. از زمان آدم و حوا که کلا دو نفر بودند بگیر تا هابیل و قابیل و انسان های اولیه و نهایتا امروز خودمون. کافیه نگاهی به تاریخ و رفتارهای انسان داشته باشیم تا به این باور برسیم ... دیدن ادامه ›› که انسان همواره مخرب بوده نه سازنده. این در حالی هست که ما همیشه ادعا و توهم سازندگی داریم. همیشه مدعی هستیم که در حال ساخت آینده و کمک به دیگران هستیم. این در حالی است که حتی سازندگی های ما، خود مخرب هستند و فقط ظاهر سازندگی دارند. مثال واضح تکنولوژی هست که هر چی جلوتر میره ویرانگر میشه. اما این ویرانی پشت نقاب پیشرفت و سازندگی مخفی شده. انسان در طول تاریخ دست به دست هم داده و این همکاری تا بدین لحظه نتیجه ای جز ویرانی زمین با خود نداشته. از آب شدن یخ های قطب و انقراض گونه های فراوان تا خشکسالی و از بین رفتن بخش عمده ای از طبیعت. جالب اینجاست که انسان امروز هرگز خودش و پیشینیانش رو عاملی بر این خرابی نمیداند. این در حالی است که بشر خود را اشرف مخلوقات میداند اما تعریف درستی از این لقب ندارد. اشرف مخلوقات بودن برایشان صرفا جوازی هست که همه چیز را برای خود بداند. کل هستی و موجوداتش. و همین جواز خیالی باعث ویرانی های متعدد شده. این در حالی است که ما اگر هم اشرف مخلوقات باشیم، وظایفمون سنگین تر میشه و مثل پدر خانواده موظف به حمایت از بقیه اعضای خانواده هستیم. از نظر من اشرف مخلوقات باید از همه ی موجودات محافظت کند نه این که همه ی اونها رو نابود کند. اما انسان هیچوقت این را نفهمید و نخواهد فهمید تا روزی که همه چیز برای همیشه نابود شود.

میخوام از همه ی عوامل این نمایش تشکر کنم که شهامت ساخت همچین اثری رو داشتند. کرونوس برای من هنوز تموم نشده و نخواهد شد. همیشه با من خواهد موند.
بازی همه ی بازیگران رو دوست داشتم. دکور به نظرم بینظیر بود. از موسیقی زنده لذت بسیاری بردم. نورپردازی سطح بالایی داشت. همه چیز عالی بود. فقط ای کاش نمایش بروشور داشت. به امید دیدن کارهای بیشتر از گروه عزیزتون.