Comment یا No Comment ؟
در کامنت تمرین ها و اتودهای پرتنش یک گروه نمایشی را تماشا می کنیم و داستان هایی می شنویم که موضوعشان خشونت های رایج در جامعه است..
زن آزاری(اسیدپاشی، متلک و...)کودک آزاری،تعرض ،آزارهای قلدرهای مدرسه به بچه های ضعیفتر و ...و نهایتا قتل و اعدام.
به هر دلیلی (محدودیت های اجرایی،سانسور،زیبایی شناسی و...)قرار نیست داستان ها به صورت نمایشی عینی اجرا شوند. تماشاگران این داستانهای خشونت بار وحشتناک را توسط بازیگران ،جدای از جنسیت و سن آنها ،چندین بار می شنود تا شاید توجه و حساسیتشان نسبت به این موارد بالاتر رود . اما موضوع مهم دیگر کامنت، اجرایی و ملموس کردن سطح دیگری از خشونت در جامعه ،روی صحنه است.خشونت حاصل از مناسبات یک سیستم سلسله مراتبی رقابتی با فرصت های محدود ...پارادکس جالبی است نمایشی که تم اش درباره خشونت های فیزیکی رایج است برای اجرا و خلق شدن اش مملو از خشونت در سطح دیگری است ... خشونت اعمالی در مناسبات بازیگران و کارگردان در کامنت به خیلی از محیط های حرفه ای دیگری قابل تعمیم است.
ابزارشدگی در سیستم رقابتی،تخریب روابط انسانی و برابر بین بازیگران(آدم ها) در مقابل یک آدم(رییس )بالادستی تمام خواه قدرتمند (و مردمحور) ، که نهایتا رفتار و ارتباطات بازیگران(افراد) را مملو از خشونت و استیصال ... دیدن ادامه ›› می کند .
بازیگران نام واقعی خود و بخشی از پرسوناهایشان را روی صحنه دارند.شاید ذره ای از خرده اتفاقات زندگی واقعی شان را هم بگویند.اما در هر حال اینها واقعیت نمایشی آنها روی صحنه است و نه واقعیت زیست شده ایشان. به نظر می رسد این بازسازی ها،نوعی شگرد برای تداعی یک جور بازنمایی Reality Show های تلوزیونی باشد که تماشاگر را در لحظه، از بروز واکنش ها و برون دادهای پیش بینی نشده ی آدمها(در اینجابازیگران واقعی نما)، دچار حیرت می کند.
ترجیح من این بود که در کامنت نام ها بازیگران واقعی نباشد،چراکه کارکرد واقعیت بازسازی شده ، در تضاد با واقعیت خودشان قرار می گیرد و این دروغ در نهایت برای مخاطبان آشکار و لوث است.
***
"کامنت" کارزاری علیه قلدری؟"
Bullying (قلدری) مساله ی بسیار مهمی در اروپا و آمریکای شمالی است و در حال حاضر قوانین مبارزه با آن تدوین و اجرایی شده است. البته کلمه "قلدری" برای ترجمه اصطلاح انگلیسی آن که متضمن معانی متنوع و گسترده تری می باشد، ناقص است. بولینگ رفتاری است که یک طرف با سواستفاده از قدرت بیشتر به تهدید و ارعاب و خشونت و حمله فیزیکی و تعرض و...طرف دیگر می پردازد. نژاد،جنسیت، حالات بدنی، ظاهر و حتی طبقه اجتماعی و ...عواملی است که به بهانه آن قلدری و اعمال زور و وحشیگری صورت می گیرد.این اتفاق در محیط های کاری،مدارس و ...شیوع دارد و یکی از مهمترین دلایل آن مردسالاری است که به شیوه های مختلف در جستجوی کنترل و اعمال قدرت به سایر افراد جامعه به خصوص زنان می باشد. اسید پاشی یا حتی تهدید به آن، در امتداد و چه بسا نتیجه ی "متلک" است. متلک ،پدیده آزاردهنده و روزمره ای برای بسیاری از زنان است ..پدیده ای که عده ای می گویند در یک جامعه مردسالار ،جزو آداب مردانگی و روند " مرد شدن " یا به عبارتی سزاوارتر "رجاله شدن" تلقی می شود! در چنین شرایطی است که حمایت مردان برای لغو مناسبات مردمحورانه جرم نابخشودنی از سوی رجاله ها است .. اگر خواندن(ایفای) نقش زن را توسط بازیگران مرد در " کامنت " نوعی همدلی و فهم مردان از وضعیت تلخ زنان تلقی کنیم..خنده و تمسخر بازیگران مرد دیگر حین اجرا همکار مردشان،شاید نشانگر عدم پذیرش همدلی مردانه با زنان در یک مردسالاری تثبیت شده ،تلقی می شود.
**
نقش" نوید محمدزاده"،درباره دوران کودکیش می گوید که به عنوان پسر هتلدار شهرشان با ظاهری مندرس به مدرسه می رفته که بچه های فقیر آزارش ندهند و یا از دست سال بالایی ها فرار می کرده که مورد تعرض قرار نگیرد....به نظرم طرح این گونه مسایل و ایجاد ضرورت گفتگو هر چه بیشتر در موردش در سطح جامعه به عنوان قدم اول رفع معضلات می باشد ، و خوشحالم که هنر پیشروی تاتر همین کارکرد را دارد. کارزار مبارزه با قلدری در کشوری مثل کانادا از سالهای اولیه تحصیل شروع می شود و به کودکان آموزش می دهند که چگونه با این پدیده در مدارس برخورد،مبارزه و از آن جلوگیری کنند. کامنت قضایا را بدون موضع و تفسیر نشان می دهد،مثل قسمت No Comment اخبارها... شروع طرح تابوها و اسرار مگو ،روند فرخنده ای است.
***
بازی کردن و بازآفرینی کنش هایی که باید خودبه خودی و پیش بینی نشده جلوه کند ،کار بازیگران را در این نمایش بسیار دشوار کرده است.. به نظرم چند دقیقه آخر بازی خانم پسیانی یکی از قوی ترین بازیهایش در این چند سال کاریشان در تاتر بود.
طراحی لباس،و کندن جزییاتی از لباس ها طی نمایش را در چند نمایش دیگر سال گذشته دیده بودیم. و به نظرم با کلیت ساده طراحی های دیگر هماهنگ نبود .
امیدوارم فرصت پرداختن غیرانتزاعی به مضامینی اینچنینی در صحنه تاتر بیشتر و بیشتر باشد.