«جهان یک توالت عمومی بزرگ است!»
1. به نظرم «مَثلِث» نمایش بسیار خوبی است و برای کسانی که خسته‌ از اجراهای تکراری و پرمدعا، به دنبال تماشای یک ... دیدن ادامه ›› اجرای متفاوت و البته مفرح هستند می‌تواند انتخاب خوبی باشد! مدت نمایش 40 دقیقه است. یک نمایش 40 دقیقه‌ای فکرشده و ایده‌دار از یک نمایش دو ساعتۀ پرحرف و بی‌ایده قطعاً بهتر است!

از این‌جا به بعد می‌خواهم وارد جزئیات نمایش بشوم. بنابراین اگر می‌خواهید کار را ببینید بهتر است ادامه‌اش را بعداً بخوانید.

2. نمایش «مَثلِث» سعی می‌کند بین محتوا (ایده‌) ‌و فرم اجرایی‌اش تناسب برقرار کند. ایدۀ یک خطی نمایش این گزاره است: «جهان یک توالت عمومی بزرگ است و ما استیکرهای روی درِ آن!». این ایدۀ رادیکال و دارک طبعاً یک ژانر خاص، یک فرم اجرایی جسورانه و یک بستر روایی ویژه می‌طلبد. برای این ایده، چه ژانری بهتر از کمدی، آن‌هم از نوع پارودی‌اش و چه بستری مناسب‌تر از آثار شاخص شکسپیر یعنی هملت، مکبث و اتللو که بنیادی‌ترین غرایز و نیازهای بشر را به حد نهایت تصویر کرده‌اند. و سرانجام چه فرم اجرایی‌ای جسورانه‌تر از اجرای عروسکی که سخت‌ترین مفاهیم را در ساده‌ترین شکل ممکن تصویرسازی می‌کند. امتیاز ویژۀ «مَثلِث» همین انتخاب‌های هوشمندانه و هماهنگی میان آن‌هاست: یک همگونی کامل!
3. امتیاز دیگر «مَثلِث»، بهره‌گیری از عنصر «خلاقیت» است. «مَثلِث» به‌واقع یک «اثر خلاقانه» است. یک معنای خلاقیت آن است که برای چیزهای ساده و تکراری، کاربردهای متنوع و جدیدی پیدا کنیم. در «مَثلِث» چه چیز داریم؟ یک روشویی به‌مثابهٔ صحنۀ اجرا، چند چراغ مطالعه به‌عنوان ابزارهای نورپردازی، یک مثلث و سه دایره به‌عنوان تجسم‌بخش شخصیت‌های نمایش و دو عروسک‌گردان و گوینده! همین! این‌که بتوان با یک مثلث و سه دایره و البته هنر عروسک‌گردانی و گویندگی، به شخصیت‌های پیچیدۀ جهان داستانی شکسپیر جان‌ بخشید، مصداق بارز «امر خلاقه» است. همه چیز خیلی ساده و درعین‌حال باورپذیر است. برای گفتن یک قصۀ خوب، یک ایدۀ خوب و خلاقانه کافی است. نیازی به دکور عظیم و بازیگر چهره نیست، گاهی یک مثلث و یک روشویی هم کفایت می‌کند!
4. به انتخاب‌های ژانری و روایی اثر بازمی‌گردم. نمایش‌نامه‌های شکسپیر شُهره‌اند به برخورداری از شخصیت‌های پیچیده و عمیق‌شدن تا حد نهایت نیازهای بشری. نویسنده برای ایدۀ دارک و هجو آلودش، عامدانه و به‌درستی روی جهان داستانی شکسپیر و سه اثر عظیمش، یعنی هملت، مکبث و اتللو دست گذاشته است و برای آن‌ها پارودی ساخته است و در این مسیر از کمدی کلامی نیز بهره برده است. به نظرم یک ترکیب برنده‌ است! کاراکترهای هملت و مکبث و اتللو را یکی کرده و کاراکترهای دزدمونا و لیدی مکبث را نیز. دانکن و کلادیوس را هم: همۀ این‌ها را با یک مثلث و سه دایره و یک تاج!
5. نویسنده، خوب فهمیده است که نمایش عروسکی و پارودی جای شخصیت‌های عمیق تراژیک نیست، به همین خاطر از آن‌ها تیپ‌های قدرتمندی ساخته است، آن هم با نشانه‌های ظاهری ساده. مکبث/هملت/اتللو سر کوچکی دارد که مایۀ حقارت اوست. دانکن/کلادیوس سر بزرگی دارد و تاج‌دار است. مکبث/هملت/اتللو با سر کوچکش سودای کله‌گنده شدن را دارد!: یک تیپ ساده و یک داستان کوچک کارآمد.
6. یک ویژگی دیگر متن نیز آغاز و پایان خوب آن است، یعنی متن یک فرم روایی ساده، امّا کارآمد دارد: آغاز نمایش با جر و بحث سه کارگر دستشویی بر سر کوچکی سر استیکر دستشویی مردانه است (مکبثِ تحقیرشده) و پایان آن نیز چالش یکی از آن کارگرها با گم‌شدن سر استیکر دستشویی زنانه (لیدی مکبث/دزمودنای به قتل ‌رسیده)! و در میان این دو (مقدمه و مؤخره)، انگار به دنیای استیکرهای این توالت عمومی بزرگ سفر کرده‌ایم! می‌بینید حتی با فانتزی و واقعیت نیز بازی کرده است!
7. نویسنده عامدانه همه چیز را هجو می‌کند! یک پارودی مطلق! پادشاه نمایش، استیکر سردرِ دستشویی بزرگ است (قدرت) و پدر هملت/مکبث، استیکر کریدوری بوده که پیچش شل شده و افتاده (مرگ) و حالا هملت/مکبث برای انتقام پدرش، قصد کشتن شاه را دارد تا بر سردرِ دستشویی بزرگ بنشیند (قدرت‌طلبی و جاه‌طلبی). مدرک خیانت لیدی/دزدمودنا، دستمال توالت است (خیانت) و محل قتل و خون‌شویی، روشویی کوچک (قتل)! همه چیز عین یک بازی کوچک است! کل جهان یک دستشویی عمومی بزرگ است و همه چیز برای رسیدن به سردری دستشویی بزرگ است! خیلی دارک است، نه؟
یاد بیتی از سعدی بزرگ افتادم که جهان و وضعیت انسان در آن را در یک مصرع کوتاه به زیبایی بیان کرده است: «بیم مات است در این بازی بیهوده مرا!»
8. در پایان هم امیدوارم مسئولین سالن و گروه نمایش برای این وضع ناعادلانۀ بلیت‌های رزرو شدۀ مهمان‌ها (یک ششم صندلی‌ها) فکری بکنند تا افراد بیشتری با دلی آسوده این نمایش خوب را به تماشا بنشینند!
خدا قوت به گروه خلاق، هوشمند و هنرمند «مَثلِث» و به امید اجراهای بهتر از ایشان.

1.
« تو یک دلقک مزدور نیستی!
یک کودکِ آزادی!
آن دُرنای کاغدی
آن جعبۀ خاطرات
آن آواز مادرانه
بال‌های پرواز تو هستند
پس
از پنجرۀ خیال
پرواز ... دیدن ادامه ›› کن
تا ماه را در آغوش بگیری!»

2.
« خیال خام پلنگ من، به سوی ماه جهیدن بود
و ماه را ز بلنداش به روی خاک کشیدن بود
پلنگ من -دل مغرورم- پرید و پنجه به خالی زد
که عشق – ماه بلند من- ورای دست رسیدن بود
چه سرنوشت غم‌انگیزی: که کرم کوچک ابریشم
تمام عمر قفس می‌بافت، ولی به فکر پریدن بود!»
حسین منزوی

3. خسته‌نباشید و خداقوت به گروه محترم نمایش «دلغک» بابت نمایش خیلی خوبشون!
فهم این نمایش نیازمند توانایی تفکر انتزاعی است. برای نوجوانان مناسب است. برای بزرگسالان هم می‌تواند مناسب باشد!

پردۀ اول: «چند حقیقت تلخ!»
یک. همه چیز یک توافق است، گاهی زیر پایش می‌گذاریم، امّا مجدداً به آن باز می‌گردیم، چون تعادل را به زندگی و روابطمان ... دیدن ادامه ›› باز می‌گرداند!
دو. آدم اخلاق‌گرا و اخلاق‌گریز نداریم! پرسش اصلی این است: «کجا و کِی به تخلف اخلاقی راضی می‌شویم؟ و معیار فعال‌شدنِ آن لحظه در ما چیست؟».

پردۀ دوم: «سر بر کشیدن حرف‌های در گلو مانده» یا «وقتی بازندگان شکست‌های دیگری را به یادش می‌آورند.»
ورود دُوال بخت‌برگشته، توافق را واژگون می‌کند. حرف‌های در گلو مانده سر برمی‌کشد و دوستان قدیمی حسابی از خجالت هم در می‌آیند. در دعوای دو هنرمندِ فرهیخته به‌جای «مشت و چاقو»، «کلمات» است که بُرّان است. آن‌ها «نمایش» می‌دهند؛ نمایشی که دُوال ساده‌دل را مجذوب می‌کند!
دُنی و مارتَن به یک اندازه دغل‌کار و اخلاق‌گریز هستند، به نظرم حتی مارتَن بیشتر!
منطق دُنی برای زیر پا گذاشتن اخلاق، ساده و قابل‌فهم است: خلاص‌شدن از دست خانۀ فرسوده و به‌دست‌آوردن پول! راهکارش هم دم‌دستی است: آوردن یک نفر سوم اطمینان‌بخش! در پایان نیز از این تخطی اخلاقی نصیبش را می‌برد. «تخطی اخلاقی دُنی کجای نمایش برای ما مسلّم می‌شود؟ این «تا کجا» برای دُنی چه معیاری دارد؟» دقیقۀ یک نمایش! و جایی که پای پول و منفعت شخصی‌اش در میان باشد! به عبارت ساده‌تر، دُنی فقط یک آدم «دروغ‌گوی فرصت‌طلب» است، نه یک شیاد حرفه‌ای! برای او «ماربویی که او را در تست رد کرده»، منتهای رذالت است و «ماربویی که قرار است سِمَت بگیرد»، منتهای شرافت! ذهن او همین‌قدر ساده است و همین‌قدر رو و عیان بازی می‌کند، دقیقاً شبیه بازیگری‌اش: یک بازیگر اگزجرۀ بد!
امّا در مورد مارتَن همه چیز پیچیده‌تر است: «تخطی اخلاقی مارتن کجای نمایش برای ما مسلّم می‌شود؟ این «تا کجا» برای مارتن چه معیاری دارد؟» دقیقۀ هشتاد نمایش! و وقتی یقین می‌کند که طرف مقابل مرد ساده‌لوحی است که با دغدغه‌های فکری و سیاسی او همسو نیست: «ما را به سرنوشت متوسط ‌الحالان چه‌کار؟». مارتن هیچ نصیب عینی‌ای از این تخطی اخلاقی نمی‌برد و معیار تخلف اخلاقی‌اش نیز یک اندیشۀ توجیه‌گرانۀ خاموش و خطرناک است: سوگیری‌ها، مرزبندی‌ها و خط‌کشی‌هایی که میان انسان‌ها فاصله می‌اندازد و به‌نوعی سرمنشأ بسیاری از جنایات بزرگ تاریخ بوده است. مارتن یک ذهنِ پیچیدۀ مجهز به دانش، کلمه و قصه و یک ظاهر اطمینان‌بخش! دارد که می‌تواند هر عمل غیراخلاقی‌ای را توجیه کند! می‌گویند نویسنده‌ها بازیگرهای خوبی می‌شوند، چون در سکوتِ خلوتشان صدها شخصیت را در خود بازی کرده‌اند! مارتَن رو بازی نمی‌کند و پشت جادوی کلمه، قصه و نمایش پنهان می‌شود. بله! مارتن خیلی‌خیلی خطرناک‌تر از دُنی است!

پردۀ سوم: «بازگشت به توافق» یا «وقتی بازندگان سر شام پیروزی گرد هم می‌آیند.»
اکنون دُنی و مارتَن بیش از قبل شبیه یکدیگر شده‌اند: دو بازنده، دو دغل‌باز و دو آدم تنها! حرف‌های در گلو ماندۀ سی‌ساله‌شان را توی صورت هم تُف کرده‌اند و حالا سبک‌بال از آسودگی گفتن حرف‌های در گلو مانده و سرمست از اجرای موفقیت‌آمیز عملیات فروش خانه، خود را به صرف شام میهمان می‌کنند. برای آن‌ دو هیچ‌چیز مثل قبل نیست، حتی شاید دیگر دوستی و رفاقتی در میان نباشد، امّا چاره‌ای جز بازگشت به توافق ندارند، چون هیچ‌کس را در جهان آن‌قدر شبیه به خود نخواهند یافت، یک مرد بازندۀ دیگر که با او می‌تواند ساعت‌ها میتینگ سیاسی پرشور بدهد و بازنده‌ بودنش را به یادش نیاورد. دُنی و مارتَن حالا جز همدیگر کسی را ندارند و برای گریز از تنهاییِ کابوس‌وارِ یک مردِ تنهای بازنده، چه چیز بهتر از صرف شام با یک آدم خیلی‌خیلی آشنا که دیگر کاملاً مثل خودمان است: کسی که خیلی خوب می‌شناسیمش، حتی حالا بسیار بیشتر از قبل!

و در پایان، سخنی با دُوال:
در کارگاه کوچکت، به‌جای راسو و موش‌خرما، برای حدود یک و هفتاد تا یک و نود قد و هفتاد تا صد کیلو وزن، تله‌هایی درست کن! مطمئن باش کارَت خیلی می‌گیرد! البته اگر پیش از آن، لوله‌های سربی و پنبه‌های نسوز آپارتمانت، تو را نکُشته باشد!

سپاس از آقای سلیمانی و گروه محترمشان!

سلام و درود
4 ستارۀ پررنگ تقدیم به «مرثیه‌ای بر قتل ....»
1. دیدن این اجرا برام خیلی لذت‌بخش بود و لحظات خیلی خوبی برام ساخت. به نظرم شاهد اجرایی بودم که همه چیزش در یک هماهنگی مثال‌زدنی با هم بود؛ یک مجموعۀ هماهنگ از صحنه، موسیقی، حرکات فرمیک، دیالوگ‌ها و مونولوگ‌های خوب و بازی‌های خیلی خوب همراه یا یک کارگردانی بسیار پرجزئیات و فکر شده. حقیقتاً جز یک مورد (که در ادامه خواهم گفت و اونم شاید نشه بهش گفت نقص) ایرادی در این اجرا ندیدم. در مورد ویژگی‌های اجراییش گفته شده و من میخوام یه مقدار راجع به متنش حرف بزنم.
2 موقع خروج از سالن یه حس سنگین و بغض آلودی داشتم و در طول اجرا هم چشم و گوشم در لذت کامل بودند، امّا وقت خروج از سالن تحلیل مفهومی یک‌پارچه‌ای از نمایش نداشتم. دنبال دلیلش گشتم. بیرون سالن با آقا محمد جواد که داشتیم صحبت می‌کردیم راجع به پاسخ‌های احتمالی‌اش فکر کردیم. آیا این به‌خاطر شعاری بودن یا عدم انسجام متنه؟ به نظر من این‌طور نیست. متن منو با خودش همراه کرد و بهم نشانه‌های معنایی خوبی‌ام داد، پس چرا ذهن من بعد از اجرا اینقدر آشفته است که نمی‌تونم تحلیلش کنم؟ به نظر من جواب رو باید در فرم زبانی متن یافت. فرم زبانی ثقیل و ادبی‌ای که نویسنده برگزیده از یک طرف و ریتم تند اجرا از طرف دیگه باعث می‌شه که ذهن ما توانایی پردازش این گفتار ثقیل و ادبی رو نداشته باشه، در نتیجه در پایان اجرا در ذهنمون با انبوهی از دیالوگ‌ها و مونولوگ‌هایی مواجه میشیم که ناقص فهمیده شدند. حالا که گیر کار رو پیدا کردیم از خودمون پرسیدیم آیا می‌شد این قطعه‌ها رو به صورت زبان امروزی‌تر که تماشاگر راحت‌تر ... دیدن ادامه ›› و سریع‌تر بفهمتش نوشت و اجرا کرد؟ شدنش که حتماً می‌شه ولی قطعاً بخش زیادی از حس و حال متن هم از بین می‌ره. پس انتخاب این فرم زبانی احتمالاً انتخاب نادرستی نبوده، از یک طرف حس و حال ویژه‌ای به متن داده، امّا از طرف دیگر فهمش رو سخت کرده. بنابراین در یک کلام، به نظرم متن، گسیخته نیست، «دیریاب» است! دیریاب بودنش هم از اون سبک‌هایی نیست که با چند بار دیدن لزوماً به فهم برسیم، ذات ترکیب متن دیریاب و اجرای با ریتم بالا می‌شه همین حس سردرگمی من و شاید دیگران بعد اجرا! آیا این یه نقصه؟ نمی‌دونم! خب چی‌کارش باید بکنیم؟ نمی‌دونم! شاید دیدن فیلم‌تئاترش سر حوصله با امکان توقف وقتی متن دستمونه راه فهمیدن کامل اثر باشه!
3. یک ویژگی دیگر متن هم «سلبی بودن»شه به نظرم. یعنی من یه ایده‌هایی ازش می‌گرفتم که خب این نماد فلانه و متن داره میگه که فلان. امّا تا به خودم میومدم که مرتبش کنم ایده‌شو رد می‌کرد و می‌رفت سراغ ایدۀ بعدی‌اش تا این‌که تا آخر اجرا دیگه چیزی دست مخاطب نمی‌موند. شاید هم این مورد (وضعیت بن بست) عامدانه و در راستای مفهوم اثر بوده باشه، نمی‌دونم!
4. نکتۀ آخرم هم اینه که با یه متن به‌شدت سیاسی و جسور مواجهیم که توان این رو داشت که به یک اجرای بُرّنده و ماندگار تبدیل بشه، امّا به دلایلی که در بالا گفتم در آستانۀ اثرگذاری بر مخاطب می‌مونه و پازل ذهن مخاطب رو کامل نمی‌کنه.
5. در پایان به این گروه زحمت‌کش که با دست خالی این اجرای چشم‌وگوش‌ودلنواز رو روی صحنه بردند خداقوت میگم. امیدوارم با این توانی که به نمایش گذاشتند اجراهای خیلی بهتری در آینده ازشون ببینیم.

سلام و درود
1. یک 4 ستارۀ پررنگ تقدیم بیوگرافی: یک بازی. نمایش رو خیلی دوست داشتم و برام بسیار لذت بخش بود. خب دیدنش منو یاد دو تا نمایش دیگه ... دیدن ادامه ›› انداخت. یکی نمایش «اگر» به کارگردانی وحید رهبانی و بازی خودش و سارا بهرامی که اونم تقریباً روی همین ایده سوار بود (خیلی محو یادمه ولی یادمه که اجرای خوبی بود اونم) https://www.tiwall.com/p/agar
و یکی هم نمایش «وانیک» که اونجا هم زوج مولایی-ساعتچیان بده بستون های خوبی با هم داشتند. https://www.tiwall.com/p/oneyek
کلاً از اون جنس کارها بود که به سلیقه ام نزدیکه.
2. متن نمایش با وجود این که بیش از 50 سال پیش نوشته شده، هنوز سرپاست و حرف برای گفتن داره. البته به گمانم ترجمۀ جدید کار و احتمالاً دراماتورژی اون توسط این گروه به این که امشب حدود 100 دقیقه منو با خودش همراه کنه حتماً تأثیرگذار بوده. تا جایی که متن زنده یاد شنگله رو دیدم این ایدۀ «نمایش» اینقدر توش پررنگ نبود. چرا هنوز متن اثر کار می کنه؟ چون هنوز بشر در رنجه، چون هنوز تقدیر هست و انسان در برابرش تسلیمه، چون هنوز انسان در حسرت و رنج و یأسه و حتی بیشتر از گذشته. امتیاز اول اثر مال متن خوبشه و انتخاب خوب گروه برای به صحنه بردن این متن نه چندان شناخته شده. دقایقی از کار من با رنج هانس کورمن بغضی شدم و به لحاظ حسی هم تونستم با کار ارتباط خوبی بگیرم.
3. امتیاز دومش واسه گروه خوب بازیگریشه و هدایت درست کارگردان. سه تا بازیگر اصلی یعنی ساعتچیان، مولایی و عبدالرزاقی خیلی خوب و درست و به اندازه ایفای نقش کردند (به طور ویژه میتونم بگم که مولایی عالیه به نظرم و بیشتر مطمئن شدم که بازیگر خوبیه!). دو تا بازیگر دیگر کار یعنی آقای جدیدی و خانم مرواری هم خیلی خوب ظاهر شدند و فراتر از انتظار من بودند. چون یک گروه بازیگر یک دست و خوب داریم، پس افتخارش واسه کارگردان اثره. اولین نمایشی بود که از آقای عبدالرزاقی دیدم و حقیقتش پیش از نمایش حضور ایشون به عنوان کارگردان و خانم عبدالرزاقی برام دافعه انگیز بود، ولی خب گمان باطل بود و هر دو فراتر از انتظارم ظاهر شدند.
4. علاوه بر هدایت خوب بازی ها کارگردان توی ایده های اجرایی و استفاده از عناصر نور و دکور و موسیقی هم به نظرم کاملاً نمره قبولی میگیره و با وجود این که متن دشواریه برای اجرا اما تونسته یه فضای درست و باورپذیر بسازه و ذهن من مخاطب رو درگیر کنه. نمایش لحظات شیرین کوچک خوبی هم داره، البته اگر بعضی تماشاگرا قدری خوددارتر باشند!
5. از گروه محترم نمایش میخوام که لطفا دست کم یکی دو اجرا مثلاً در روز شنبه یا روز دیگری که مقدوره زودتر اجرا برن که دوستانی که مشکل مترو و زمان برگشت دارند بتونن کار رو ببینن. حیفه به خاطر این مسأله کار رو از دست بدن (من خودمم این مشکل رو داشتم و با تاکسی اینترنتی برگشتم، امّا راستش راضیم از هزینه ای که متحمل شدم!). خدا قوت به خاطر این اجرای خوب!
6. اجرا رو با دوستان خوب تیوالی دیدم که باعث خوشحالیم بود دیدارشون!

از این جا به بعدش میخوام بحث محتوای نمایش رو پیش بکشم، پس لطفا بعد از دیدن بخوانید.
7. ایده نمایش روی یک «اگر جادویی» سوار شده: «اگه حق انتخاب داشتید که به عقب برگردید و یه جا از بیوگرافی تون رو تغییر بدید، کجاشو عوض می کردید؟». این امکان به هانس و در ادامه نمایش به همسرش داده میشه که جایی از رابطه سردی که به خشونت و قتل کشیده رو تغییر بدن. هانس در دومین نسخه از بیوگرافی اش سعی می کنه اشتباهاتش رو جبران کنه و از اتهام قتل فرار میکنه و یک تقدیر رو باطل می کنه، امّا تقدیر برای اثبات قدرتش دست جدید رو براش رو می کنه: سرطان لاعلاج معده. هانس از زندگی مشقت بار با همسرش و بعد قتل و اتهام زندان رهایی پیدا می کنه، اما تقدیر یک مرگ تدریجی در 50 سالگی -وقتی که تازه به موفقیت شغلی رسیده- رو جلوش میذاره، چیزی که دیگه هیچ جوره ازش رهایی نداره. اون حالا هفت سال می تونه بدون همسرش زندگی کنه، امّا هفت سال دیگه سرطان و احتمالاً مرگ در انتظارش خواهند بود و او کاری ازش برنخواهد اومد.
داستان یه چرخش خوب داره، این بار به همسرش این امکان داده میشه که به گذشته برگرده و چیزی رو عوض کنه و او که رنج هانس از بیماری رو دیده در شب آشنایی ترکش می کنه تا شاید هم رنج کشیدن هانس بیمار رو نبینه، هم شاید این امکان رو بده که بعدا سرطان سراغ هانس نره، امّا تقدیر و سرنوشت چه می کنه؟ زیرکانه بهش اجازه میده که زندگی هانس رو ترک کنه تا قتلی در کار نباشه، امّا با این کار هم هانس را تنهاتر و مأیوس تر می کنه هم به زن رو دست می زنه و سرطان رو مثل یک تقدیر غیرقابل تغییر برای هانس پیش می کشه. در پایان هانس از یک زندگی پرتنش و اتهام قتل و زندانی کشیدن جَسته، امّا باید تنهاتر و مأیوس تر از قبل به انتظار سرطان-تقدیر محتومش- بنشینه و صحنۀ پایانی زیبای نمایش جاییه که هانس با یک نگاه پرحسرت و رنج برگه های زونکن بیوگرافی اش رو توی هوا پخش می کنه، هانس بازندۀ بازی با تقدیره و امکان انتخاب آزادانه خودش و دیگری فقط اونو توی یک رنج مضاعف قرار داده، انگار سرنوشت محتوم انسان اینه که در رنج باشه ...
والسلام

به عنوان یک واکنش اولیه باید عرض کنم که با یک اثر فکر شده مواجهیم که نویسنده و کارگردان یک گام از سیزیف جلوتر آمده اند و پخته تر و هوشمندانه ... دیدن ادامه ›› تر از آن عمل کرده اند. این امر را در بازی ظریف تر و درونی تر گرجی هم می توان دید.
انتخاب تمثیل سقوط آلنده و کودتای شیلی از یک طرف و یک نمایش رو به اضمحلال، به زیبایی در خدمت ایده اصلی متن -به نظر من- است؛ یعنی فروپاشی انسان به دست عناصر ذهنی اش.
به نظرم تنها بخش واقعی نمایش حضور کارگردان در اتاق تهیه کننده است و باقی اجرا در ذهن کارگردان می گذرد، شاید همان لحظاتی که دارد ایده اش را برای تهیه کننده تعریف می کند و روی صندلی اش نشسته و حتی اگر رادیکال تر بخواهم بگویم شاید وقتی در اتاق کارش نمایشنامه اش را تمام کرده و به اجرای آن فکر می کند و در این صورت حتی تهیه کننده صحنه اول نیز واقعی نیست!
به نظرم همه مفاهیم نمایش مثل سقوط و خودکشی آلنده و کودتای شیلی را می توان به مفاهیم روانشناختی اش برگرداند و در این مسیر چه چیزی گویاتر از مفاهیم نظریه فروید: اید، ایگو، سوپرایگو، اضطراب و ...؛ چون با یک اجرای تماما ذهنی مواجهیم: سقوط آلنده همان فروپاشی روان انسان است و صحنه نمایش کارگردان، میدان جنگ ذهنش.
وقتی دیپلماسی دیگر جواب نمی دهد، فروپاشی نزدیک است!
کارگردان تنها است، بیچاره آلنده نازنین، بیچاره انسان!
در مجموع بسیار لذت بردم و دوستش داشتم و به نظرم بهترین کاری است که از این گروه دیده ام!
چند نکته تکمیلی:
بنابر نظر فروید اید بین سه نیروی متناقض و متخاصم گیر افتاده: اید، سوپرایگو و واقعیت (محیط پیرامون). با اغماض میشه گفت کارکرد معادل شخصیت نابازیگر و دستیار کارگردانه، سوپرایگو معادل بازیگر و تا حدی تهیه کننده و واقعیت بیرونی معادل تهیه کننده است. اگر ایگو بتونه از پس مدیریت این سه نیرو بربیاد سلامت و تعادل روانی ایجاد میشه و اگر نتونه منجر به ناهنجاری روانی و سرانجام فروپاشی روانی میشه. نابازیگر لفظ دقیقیه برای اید، چون اید هم در واقع فقط می دونه باید یه میلی رو ارضا کنه اما نمی دونه چجوری. اید در نیمه اول نمایش تحت سلطه ایگو هست پس رام و حرف گوش کنه، امّا وقتی در نیمه دوم از کنترل ایگو خارج شده کار رو خودش دست می گیره و ایگو رو تحت کنترل خودش می گیره، در واقع سگ و صاحب سگ عوض میشه. دستیار کارگردان به نوعی نمایانگر غرایز پرخاشگری در اید هست: یعنی میل به نابود کردن و نابود شدن که در واقع تعارض با خیال معشوق سابق ضربه کاری رو به کارگردان وارد میکنه و نابازیگر اینجاست که میگه حالا نمایشت شروع میشه و اونجاست که کارگردان تیر خلاص رو میزنه و تمام.
در مورد سوپرایگو هم باید بگم بخشی از اون من ایده آل هست که در اینجا قوانین هفت گانه و به صحنه بردن یک اجرای بلندپروازانه و در کنارش نیروهای دیگر مثل بازیگری که سبک بازی خودش و تهیه کننده ای که اصول تجاری خودش رو به کارگردان دیکته رو میشه به عنوان مصادیقش ذکر کرد. در مورد واقعیت بیرونی هم طبعاً مهمترین مانع در به صحنه بردن یک تئاتر عوامل تجاری است که نمادش تهیه کننده سودجویی هست که سرانجام هم کار رو خراب میکنه.
در مورد چشمهای بسته کارگردان و ندیدن اونچه که در نیمه دوم نمایش می گذره هم باید گفت مطابق مکانیسم دفاع انکار می تونه باشه: ندیدن عناصر آزاردهنده و برانگیزاننده اضطراب.
یک مطلب دیگه هم هست به اسم «خودکامروایی خیالی» که وقتی اید می بینه در ارضا شکست خورده شروع می کنه به خیالپرداری در ارضای اون نیاز که خب اینم به خوبی در گفتار نابازیگر هست که همچنان به او وعده میده که با هم کار خودمون روی صحنه می بریم.
در مورد متر هم به نظرم میشه گفت نمایانگر میزان کنترل ایگو بر ساختارهای ذهنیه که در صحنه دوم در تمرین اولیه هر چند آشفته هست و کم کم محو میشه تا این که در صحنه ماقبل آخر کاملاً رها میشه و به گوشه ای پرتاب میشه.

خودم را آماده کرده بودم برای یک اثر متفاوت و تاثیرگذار، اما خب متأسفانه اثر به شدت ناامیدم کرد.
من با انتظار مثبتی سراغش رفتم و به نظرم جزو آدم های احساساتی حساب می شوم اما این ظاهرا نمایش ذره ای در من اثر ایجاد نکرد.
چیزی که من امشب به تماشا نشستم اثر پرمدعایی بود که دستش کاملا خالی بود و تکلیفش با خودش روشن نبود هم از جهت محتوا و هم فرم. از جهت فرم قرار است اثر چیزی میان پرفورمنس و عکس و موسیقی و فضا سازی باشد که در هیچکدام ذره ای موفق نیست. عملا متنی در کار نیست و شاهد بازی نیستیم، کلمات کوچک بی رمق و بعضا بی معنی است که فقط به زبان رانده می شود، بی هیچ حسی از بازی. فضاسازی به چند عکس روی دیوار و گاهی پخش یک موسیقی تقلیل داده شده. فضاهای رها شده و بلااستفاده ساختمان به شدت توی ذوق میزند. تجربه من از بازدید از موزه عبرت که ادعای پرفورمنس هم ندارد ابدا با این اجرای پرمدعای الکن قابل مقایسه نیست. آن ساختمان و فضاسازی هایش صد درجه از ژستن جلوتر است.
در مورد محتوا هم باید بگویم اثر فاقد هر گونه جهان بینی است، همه چیز را با هم آمیخته بی هیچ نظم و منطقی. معلوم نیست قرار است از این کلاژ درهمِ همه چیزدار که من منطقی برای گزینش حوادث و شخصیت هایش نیافتم به چه ایده واحدی برسیم! چه اینوری چه اونوری سر موضعش می ایستاد و حوادثی برمی گزید و روایت می کرد قطعا بخشی از مشکلاتش رفع می شد.

سلام
بعد از دو سال و نیم بالاخره یک نمایش دیدم و خوشحالم که این اتفاق با مائوزر افتاد. از همین مواجهه کوتاه با متن می شود فهمید که متن سختی است و اجرای درست آن نیازمند ایده های اجرایی خلاقانه و تمرین فراوان گروه بازیگران است. به نظرم کارگردان جوان و گروه سخت کوشش از پس این متن سخت برآمده اند و ایده های اجرایی شان تا حدود زیادی به بار نشسته است و تجربه بصری و شنیداری قابل قبولی به مخاطبان عرضه کرده اند که سهم بزرگی در باورپذیری فضای نمایش دارد. اینکه 50 دقیقه ریتم و لحن نمایش را در اوج نگه داریم و یک فضای پرتنش و پر سروصدا بسازیم یک ایده جسورانه است که کارگردان متناسب با متن اثرش انتخاب کرده است. به هر حال ریسک کرده و به نظرم تا حدودی در درآوردن فضا موفق هم بوده است، اما خب در این میان خواسته یا ناخواسته چیزهایی از دست می رود: با وجود تکرار چند باره دیالوگ ها و مونولوگ ها اما فقدان لحظات سکون و سکوت مانع از فهم کامل و ته نشین شدن آن ها در مخاطب می شود. طبعاً مخاطب به 50 دقیقه فضای پر تنش پیایی عادت ندارد و در میانه نمایش کمی آن را پس می زند که خب امر دور از انتظاری هم نیست. به نظرم با کوتاه کردن دقایقی از نمایش و افزودن فاصله هایی به قطعات اثر می شد تا حدودی این مورد را کمرنگ کرد اما خب به شخصه نمی توانم ایراد مشخصی به این ایده بگیرم چون به نظرم فضای متن فضای تنش و کابوس و کشتن است و اساساً با آرامش میانه ای ندارد. بسیار مشتاق شدم متن نمایشنامه را بخوانم که خب این هم نشانه دیگری است از این که نمایش اثرش را به من به عنوان مخاطبش گذاشته و موفق عمل کرده است.
خسته نباشید به گروه پرتلاش نمایش و به امید اجراهای بهتر

قصه گو برنده است!

گفتنی ها را دوستان گفته اند، فقط چند نکته را عرض می کنم:
1. تمدید سه چهار باره و این میزان استقبال و رضایت مخاطبین از لانچر 5، یک پیام روشن دارد: دیگر اسم ها کار نمی کنند، این قصه گوست که برنده است! مخاطب طرف قصه گو می ایستد و او را بالا می کشد!
2. خوشحالم که لانچر 5 را از دست ندادم، خیلی وقت بود اینقدر با رضایت از سالن خارج نشده بودم که آن هم یقینا از معجزه قصه گویی و ذوق سرشار این گروه جوان و با استعداد است!
3. به عنوان سلیقه شخصی عرض می کنم، و گرنه حقیقتا ایراد به حساب نمی آید. اگر چه شوخی ها شیرین و بامزه از کار درآمده اند و در توفیق اثر سهم قابل توجهی دارند، اما به نظرم برای یک متن که گرایش های جنایی، معمایی و درام در آن غالب است، حجم و مقدارشان زیاد است و در دقایقی از اثر ... دیدن ادامه ›› بیرون می زند.
4. همه بازی ها خوب است، منتها حیفم می آید از امیر نوروزی نگویم. خداقوت!
5. آرزو می کنم آقای سعیدی و صرامی در نمایش های آینده شان همچنان قصه بگویند و قصه بگویند و قصه بگویند و خدای ناکرده وسط تجارب فرمی آرتیستی شان قصه گفتن را فراموش نکنند. امید ما را بسیاری ناامید کردند، شما نکنید و قصه گو بمانید لطفا!

فیییییییییییییییییییییییییییلم-تئاتر مساوات و رفقا در سینما مستقل!

سینما چیست؟ تئاتر چیست؟
چه چیزی یک اثر را "سینما" می کند؟
چه چیزی یک اثر را "تئاتر" می کند؟
وقتی ابتدای عنوان اثری لفظ "نمایش" می آید و در سالن تئاتر اجرا می شود، معنایش چیست؟
وقتی مخاطب برای آیین تئاتر در سالن تئاتر حاضر می شود چه می خواهد؟

هر وقت آقای مساوات، اولا تکلیف خود را با این پرسش ها و دوما با اثرش و این که چه می خواهد، روشن کرد، اثرش می تواند با من مخاطب ارتباط برقرار کند، تا پیش از این، همه ایده های متنی و اجرایی اش کار که نمی کند هیچ، خودش، اثرش و مخاطبش را سرگردان تر و بلاتکلیف تر می کند!