با احترام فراوان به رای و نظر همه ی دوستان گرامی:

یادداشتی پیرامون متن نمایش "آلفرد"، نوشته ی "پاسکال نوواکی"

نوواکی آلفرد را در سال ۲۰۱۲ نوشت. در کمدی های سده ی بیست و یکمی، مرز مشخصی میان دلقک، مقلد، لوده و کسی که به مضحکه می پردازد وجود ندارد و بر همین اساس، «آلفرد» پاسکال نوواکی هم مبتنی بر کنش های شخصیت بی زمانی است که هیچ الگوی مشخصی را بر نمی تابد. گویی آلفرد در تقابل با شخصیت های دیگر این نمایشنامه، ترکیبی از پانتالون و زانی، آرلکن و کلمبین، مونتی پیتون، و حتی اسمیت های یونسکو را رخ می نمایاند. اگر چه در کمدی های سده ی بیستم دلقک ها به دو گروه دلقک های رنگی و دلقک های سفید تقسیم می شدند، اما آلفرد، دلقک سفید-رنگیِ بیخیالی است که توامان مظهر دقت و سخت گیری هم هست. دلقک نمایش آلفرد، بر خلاف دلقک های بورلسک که بیشتر بر لال بازی تاکید می کردند، وابسته به زبان گفتار است. یعنی شیوه ای که بر بازی زبانی مجزایی متکی است که در نهایت با همپوشانی و کنار هم نهادن تصادفی آن ها غیاب معنا یا انتقال معنا را در ذهن تداعی می کند؛ گزاره هایی که به مولفه ی انباشت و تکرار وفادار است و به همین علت قصه گویی را فراموش نمی کند، اما با کنار نهادن شیوه های ارسطویی روایت از واقعیت فراتر می رود و راه های خروج از رئالیسم را نشانه می گیرد.
شخصیت های نمایش ... دیدن ادامه ›› آلفرد هرگز نمی میرند، درست مثل دلقک ها. آن ها محکوم به زندگی اند؛ اما مبهوت و میخکوب شده. در شخصیت های نمایش آلفرد همه چیز در حال نو شدن است، البته همه آن ها می دانند که مرگ سرنوشت محتوم همه ی ماست، اما امروز نه… فردا!
نباید فراموش کنیم که تئاتر هنری زنده است که فقط روی صحنه می توانیم نتیجه و کارکرد انتخاب هایمان را بسنجیم. هر چند مولفه های دراماتیک بازی یک متن و یا حتی سکوت میان گفت و گوها، و شیوه های گوناگون مضحکه، کمدی، دلقک بازی و غیره برای کارگردان و بازیگر نمایش یک انتخاب است، اما نکته ی غیر قابل انکار این است که کمدی پاسکال نوواکی یک دشمن واقعی دارد، و آن رئالیسم است. در زندگی روزمره هم هر کدام از ما اغلب در محل تلاقی یا تطابق امر واقعی با امر خیالی می خندیم و به موقعیت های کمدی نزدیک تر می شویم. و بر این اساس، نمایش آلفرد راهی برای اشاره به موجودیت چنین موقعیت هایی است، و فرصتی است که با ابزارهای نوین فاصله گذاری، حقیقت زندگی مان را از دور تماشا کنیم، ناخودآگاه جمعی خود را نشانه بگیریم و بخندیم. اگر چه خنده ی «آلفرد» هدف نیست و تنها پیامد یک هدف است؛ هدفی که می تواند انسان را به انسان نزدیک تر کند.

هومن حسین زاده