دیکلاین ، تجربه ای "محض و جسورانه" یا مطالعه ای "آزمایشگاهی ناکارآزموده" ؟
در طول 20دقیقه نمایش ،معصومه جلالیه(طراح و بازیگر اثر) از روی چهارپایه بلند می شود،یک قدم جلو می رود یک قدم به عقب برمی گردد ،خم می شود ، می نشیند و دوباره خم می شود بلند می شود یک قدم به جلو بر می دارد... و این اعمال تا پایان اجرا بدون اضافه شدن حرکت جدیدی ادامه می یابد...
اصوات متغیر از صداهای موهوم (تولید شده ی سینث سایزری) تک خطی تا موسیقی با ارگ کلیسایی بر روی همان خط تقریبا در تمام اجرا شنیده می شود و به تبع تغییر آهنگ موسیقی ،ریتم حرکات و وقفه های هر جز حرکتی بازیگر تغییر می یابد.. بازیگر با لب های بسته بدون هیچ تغییری در چهره حرکات اش را انجام می دهد .با دو گوش باز می شنود ..چشم ها گشوده تر زل می زنند..
دقیقه های ابتدایی از تکرار حرکت های ساده بی تغییر کلافه بودم، تغییر پیچ موسیقی،تسلیمم کرد.. در ادامه آهنگ حرکتی بازیگر ناگهان کاهش یافت.کمی وقفه ایجاد شد، ایستاد .درحالیکه به روبه رو نگاه می کرد بدون بروز هیچ حسی به آهستگی اشکهایش جاری شد.....و بعد دوباره تکرار حرکات تا نور و صدا رفتند و باز در تاریکی اجرا گر به حرکاتش ... دیدن ادامه ›› ادامه داد..
دیکلاین اتفاقی بود که قبلا تجربه اش نکرده بودم . در توضیح نمایش اینطور نوشته اند :
"دیکلاین تلاشی است برای مطالعه چگونگی اجرای یک مجموعه حرکتی و در عین حال حامل مفاهیم، بدون تمرکز به روی فرد اجراگر و همچنین کار به روی اعمال بنیادین و ساده بشری و حقایق پویا در طبیعت و ارائه آن ها به صورت مینیمال و انتزاعی.."
اما آنطوری که درباره دکلاین نوشته شده آیا اجرای این مجموعه حرکتی، واقعا حامل مفاهیم خاصی بود ؟ یا اساسا توانایی انتقال مفاهیمی را داشت؟ آیا واقعا دریافت کنندگان موضوع این طراحی می توانند توجه و دریافت هایشان را به جای کیفیت حسی حضور اجراگر (که دست برقضا امری انتزاعی هم می باشد) بر کمیت مکانیکی فیزیکال او جایگزین کنند و از آن مفاهیمی استخراج نمایند؟یا اصولا به دریافتی ادراکی برسند؟
اتفاقا به نظر من تکرار مکانیکی این حرکات محدود، به واسطه ی جاری شدن اشک اجراگر بدون بروز کوچکترین حسی واجد قدرت تاثیرگذاری و اتفاقا معناسازی شدند ، تمرکز بر متافیزیک حضور اجراگر از خلال فیزیک حرکات تکرار شونده اش ، چیزی بود که می توان از تجربه ی تجریدی چنین برخوردهایی با امر نمایشی فهم کرد. با همه این اوصاف به نظر من چیزهایی در این طراحی کم بود تا بر ادراک دریافت کننده اش تاثیر عمیق تری داشته باشد و ذهنش را متمرکز بر دریافت مفاهیمی از جمله زمان، سرعت، مکان و میزان عامل اولیه محرک آن و... نماید.
***
از تجربه ی تماشای این طراحی پشیمان نیستم هرچند فکر می کنم دیکلاین شاید به اتودهای آزمایشگاهی یک دانشجوی نخبه ی بازیگری در کشف عرصه های پیشا-اجرایی و خلق موقعیت جدید اما بسیار محدود و دیریاب بیشتر نزدیک بود.
دیکلاین دو اجرا در جشنواره تئاتر فجر داشت و سه اجرای عمومی ..
به تماشاخانه موج نو و رویه ی شجاعانه و آلترناتیوش بابت انتخاب آثار متفاوت و تجربی باید تبریک گفت.