درباره نمایش " دویست و هشتادمین شب سال" / مرجان پورغلامحسین
منتشر در روزنامه سازندگی چهارشنبه ۲۳ اسفند 1402
«اقلیم میکروتئاتر و روایتی مستند از جنگ»

تا 25 اسفند، در سالن سایه مجموعه تئاترشهر، کاری از مرجان پورغلامحسین که از جمله هنرمندان تئاتری‌ست که بطور تخصصی با بهره از تکنیک میکروتئاتر، نمایش‌های خود را اجرا می‌کند، با موضعی مرتبط با جنگ بر صحنه است. نمایش " دویست‌و هشتادمین شب سال"، درباره رزمنده جوان اصفهانی‌ست که در عملیاتی به عنوان غواص شرکت دارد اما عملیات لو رفته و تعداد بسیار زیادی از گردانهای مشارکت‌کننده در این عملیات، اسیر و یا شهید می‌شوند.
نمایش در دو بخش یکی با بهره از تکنیک میکروتئاتر با لوکیشن‌های متعدد و بر پایه 12 ساعت آخری‌ست که رزمنده جوان درباره خودش، هم‌رزمانش، جبهه و عملیات پیش‌رو، صحبت می‌کند و بخش دیگر، مرجان پورغلامحسین که خود اجراگر آن است، نامه‌هایی را از جوان رزمنده می‌خواند که برای خواهر کوچکتر خود فرستاده و حاوی اطلاعات بیشتری از فضای عاطفی و خانوادگی و شخصی جوان و فضای جبهه و جنگ است.
میکروتئاتر تکنیکی در اجرای نمایش است که با استفاده از ماکتها و طراحی ... دیدن ادامه ›› مکانها و کاراکترها در اشل‌های کوچک و مینیاتوری که توسط عروسک‌گردانها، اجرا شده وبا بهره از دوربین و پخش تصویر بر پرده، ارائه می‌شود.
میکروتئاتر، در گروه تئاترهای عروسکی قرار دارد اما هنرمندان معدودی به این تجربه پرداخته و یا آن را ادامه می دهند هر چند همین فرم اجرا، می‌تواند خلاقیت و جذابیت‌های بسیاری برای علاقمندان به تئاتر داشته باشد.
اینبار مرجان پورغلامحسین از چندین ماکت مینیاتوری که هر کدام نماینده قسمتی از شهرو خانه و جبهه و جنگ است، و دو دوربین و پرده‌ی بزرگی که تصاویر بر آن پخش می‌شوند، اجرایی پیچیده‌تر و کاملتری را ارائه می‌دهد. هر چند در کلیت، موضوع نمایش چیز تازه‌ای نیست و بسیار درباره جنگ و اتفاقات آن و افرادی که بنوعی درگیر آن بودند، گفته و ساخته شده است. شاید جدای از تجربه منحصر میکروتئاتر، ویژگی ارزشمند دیگری که در متن و اجرا شاهدش هستیم، زوایه دیدی انسانی‌تر به جوانانی‌ست که به عزم دفاع از خاک وطن، به جنگ رفتند و در عملیاتی که خبر لو رفتن آن توسط دشمن، تایید شده بود، باز هم فرمان انجام آن، صادر شده و تلفات بسیاری سنگنین انسانی از آن برجای ماند.
«دویست و هشتادمین شب سال»، با داستانی ساده، روان و سرراست، هر چند به موضوعی درباره جنگ و مصائب آن پرداخته که پیشتر بارها دستمایه آثار صحنه‌ای و نمایشی قرار گرفته است، اما تلاش دارد به بخش انسانی و عاطفی با زاویه‌ی دیدی دیگر بپردازد و نیروی قوی عشق به خانواده و زندگی را در آنانی که برای دفاع از وطن به جنگ رفته‌اند، بیش از هر عنصر دیگری برجسته نماید.
در گفتگویی کوتاه با مرجان غلامحسین، اشاره می‌کند که تمام داستان و وقایع آن واقعی و بر پایه خاطرات، مصاحبه‌ها و نامه‌های برجا مانده از کسانی‌ست که بعنوان رزمنده در جنگ شرکت داشتند. تلاش او برای اشتراک تجربه‌ای دیگر با بهره از تکنیک میکروتئاتر با تماشاگران، بنوعی روایتگر مستندی از یکی از مهمترین رخدادهای معاصر ایران است. تا بلکه امروز بتواند برای نسل‌های جوانتر، محلی برای آشنایی و درک واقعی‌تری از آن فراهم کند.

نیلوفرثانی