دربند فیلمی کوچک با ادعاهای بزرگ
فیلم دربند پنجمین ساخته پرویز شهبازی برای من به چند دلیل فیلم کنجکاوی بر انگیزی بود و از خیلی وقت پیش منتظر دیدنش بودم. بخاطر آثار گذشته شهبازی که کم و بیش می شود گفت در زمان خود آثار مهمی بودند، به جهت دفاع تمام قد برخی منتقدین، بخاطر حواشی زیاد فیلم و در آخر بدلیل توصیه های موکد برخی دوستان. اما باید گفت نا امیدانه و ناراضی سالن سینما را ترک کردم و این نارضایتی هر چه از مدت زمان دیدن فیلم گذشت و هرچه به جزئیات فیلم دقیق تر فکر کردم بیشتر شد. فیلم ادعای بررسی بعضی معضلات اجتماعی در قالب بیان داستان دخترک تازه به تهران آمده دانشجویی را دارد اما فیلمنامه پراشکال و غیر قابل باور از همان سکانس های ابتدایی این ادعا را به سخره می گیرد. چرا که لازمه ساخت یک فیلم قابل قبول در ژانر اجتماعی برخورداری از یک فیلمنامه مبتنی بر واقعیتهای موجود جامعه است به طوری که بیننده بتواند برای اتفاقات، رفتارها وعکس العملها مصداق بیرونی با توجه به شرایط روز جامعه پیدا کند (این چیزیست که حتما شهبازی بدنبال رسیدن به آن بوده و قطعا هدف ساختن یک فیلم تخیلی، اکشن یا..نبوده است )اما فیلنامه حاضر فاقد خصوصیات مذکور می باشد. از همان سکانسهای ابتدایی فیلم بیننده با مشکل عدم باور پذیری مواجه می شود. دختر در مقابل عدم اختصاص خوابگاه به خود موضعی کاملا ضعیف و تلاشی به غایت اندک می نماید. حتی در مقابل درخواست مسئول خوابگاه برای ارائه امتیازی ویژه به رتبه المپیاد خواهر اشاره می کند اما رتبه 15 کنکور سراسری خود را فراموش می کند( در سکانسی دیگر در توجیه این موضوع اشاره می کند: فکر کردم مهم نیست). دلایل سستی که برای توجیح محروم ماندن نازنین از سکونت در خوابگاه ردیف می شوند. سحر(پگاه آهنگرانی) در یک اقدام جالب کلید منزل را در اختیار فردی قرار می دهد که اولین بار ملاقاتش کرده است تا به این طریق سکانس سرک کشیدن تنهای نازنین در خانه توجیه شود. در فیلم حضور پدر و مادری را درک می کنیم که حتی حاضر نیستند برای بازدید از وضعیت و کمک به دختر نوجوان خود از فاصله 80 کیلومتری به تهران بیایند.شاهد دعوای بدون توجیه و خنده دار سحر با نازنین و آشتی خنده دارتر و بدون توجیه ترآن دو هستیم. دختر کم هوش و استعداد وساده ای را می بینیم که به راحتی گول می خورد برای همخانه ... دیدن ادامه ›› بی اخلاق، خود را به آب و آتش می زند و کاملا اتفاقی دانشجوی پزشکی و رتبه 15 کنکور هم هست( فیلنامه نویس یا دانشجوی پزشکی ندیده است یا تصور کرده مخاطب تا بحال ندیده است.). دربند تنها جاییست که می شود در آن ویزای شینگن گرفت ولی زمینی و از مرز بصورت قاچاق خارج شد و به اردوگاه منتقل شد. در تخیلات ذهنی شهبازی تنها یک دانشجو با جرو بحث با یک فرد غریبه ستاره دار می شود و از این دست نمونه ها بسیار است.. دلایل و اتفاقاتی غیر قابل توجیهی که نویسنده خود را در دام آنها می اندازد و تا آخرین لحظات فیلم از آن خلاصی ندارد. تجمعات دانشجویی که مشخص نیست به چه هدفی برگزار می شوند وچرا در فیلم گنجانده شده اند(چیزی جز وقت گذرانی به ذهن من نرسید) و دیالوگهای نخ نما در این مورد که نشان از عدم شناخت حداقلی جناب کارگردان از فضای دانشگاههای امروز ما دارد و سکانسهای بی هدفی چون سکانسهای روز مادرو تدریس خصوصی ویا سکانس حضور دخترک در مغازه و دیالوگش با صاحب مغازه که به نظر فقط برای بکار برد واژه "دربند" چیده شده است همه و همه باعث پوشیده ماندن نکات مثبت معدود فیلم از دید بیننده می گردد و راه را برای نقد و صحبت راجع به دیگر ارکان فیلم می بندد. دربند شهبازیی را معرفی می کند که با عدم شناخت و بی ذکاوتی از دل یک سوژه کمتر توجه شده اجتماعی یک فیلم غیرقابل باور و آشفته در آورده است. دربند فیلم کوچکیست است مانند تمام فیلمهای کوچکی که امسال دیدیم اما با یک فرق اساسی، ادعای بزرگ دیگر..حضور در اسکار..