🎭 غرق در دیالوگ هاى گوش نواز
تاویل در منظر علمای علمِ اصول، شرحی از تفسیر است و در متون دینی نیز کاربرد بسیاری دارد اما ما به وجهی دیگر از تاویل و استعاره خواهیم پرداخت، یکی از فنون نمایشنامه یا فیلمنامه "دیالوگ نویسی" است و تا جایی مهم است که امروزه فیلمنامهنویسها و نمایشنامهنویسها برای اثر خود دیالوگ نویسی که چیرهدست است برای نوشتن دیالوگهای کاراکترهاشان بر میگزینند. وقتی این هنر در خدمت کلیت فیلمنامه قرار بگیرد میتواند حلاوتی دیگر به آن اثر ببخشد تا جایی که تا بسیار وقتها میتوان آن دیالوگها را با خود زمزمه کرد، در انحاء مختلف زندگی از آن وام گرفت و شاید در تنهایی آن را زیر لب مزه مزه کرد. در سینما بودهاند بزرگانی که در عین نوشتن ساختار و کلیت یک فیلمنامه جذاب، دیالوگهای بی بدیلی نیز خلق کردهاند و تماشاگر را ملذوذ از دیدن فیلمی خوش ساخت و دیالوگهایی سترون کردهاند که در تمامی جسم و روحشان ریشه دواندهاند.
علی حاتمی را سعدی سینما لقب دادهاند و میتوان او را سرسلسله این قطب دانست. جایی از زبان مجید "سوته دلان" او میشنویم: ما دنیامون شده آخرت یزید. در ادامه میتوان از ناصر تقوایی، مردی که دیالوگهای درخشان در آثارش کم ندارد و خیلی زود خودش را از سینمای ایران و طرفدارانش دریغ کرد نام برد.
اما در تئاتر نیز نمونههای از این دست بسیار داریم. بهرام بیضایی همانگونه که در آثارش پیداست دیالوگنویسی چیره دست است که مستطر نیز مینویسد
... دیدن ادامه ››
و در آثارش از نمایشنامه تا فیلمنامه این خط و ربط را حفظ کرده است. او در مرگ یزدگرد چنین نوشت: باید به سراسر ایران زمین پندنامه بفرستیم. پندنامه بفرست ای موبد، اما اندکی نان نیز بر آن بیفزای... ما مردمان از پند سیر آمدهایم و بر نان گرسنهایم. علیرضا نادری و محمد امیر یاراحمدی دیگر نمایشنامهنویسهای چیره دست در تئاتر هستند که متونشون بسیار مورد تحسین قرار گرفته است. اما دلیل نگارش این متن، نمایشنامه معجون السلاطین پیام سعیدی و محمود خسروپرست است. نمایشنامهای که بسیار دیالوگهای گوشنواز دارد که شاید بعدها بیشتر درباره آن حرف زده شود. تماشاگر روایت جنگ برای رسیدن به تخت پادشاهی را میبیند تختی که ۴ مدعی دارد و هر مدعی دلیلی بر سلطنت. "معجون اسلاطین" به کارگردانی سعید زارعی این شبها در مجموعه ایرانشهر به روی صحنه میرود و نمایشنامه یکدست و روان آن که در فضایی تاریخی روایت میشود از نکات قابل توجه اثر است.