یک ضرب المثل فراموش شده ای داریم که میگوید: خودم کردم که لعنت بر خودم باد!
یکی از هدایای دنیای مدرن به انسان این بود که همیشه هر بلایی سرتان آمد دیگران مقصر هستند و تو پاک و مطهری! در حالی که هیچوقت چنین نیست و انسان تا اشتباهی نکند هیچکس نمیتواند بلایی برسرش بیاورد. شاید استخوان-بندی نمایش محبوبه ها دقیقا همین ضرب المثل باشد.
اگر نگوییم برای اولین بار قطعا میتوان گفت که از معدود تئاترهای زنانه که مقصر را مرد جلوه نمیدهد، نمایش محبوبه هاست (دقیقا ضد فیلم های خانم تهمینه میلانی که همیشه زنها مقدسند و مردها خبیث و گناهکار!؟)

ماجرا با یک اتفاق عادی و روزمره آغاز میشود و آهسته و پیوسته جلو میرود؛ با هر قدمی که ماجرا به پیش میرود شخصیت ها سه قدم به عقب برمیگردند! یکی از منحصر به فردترین نوع روایت در تئاتر همینگونه روایت است. اینگونه روایت کردن در فیلم های سینمایی بسیار دیده شده (مثال آن فیلم مشهور پدرخوانده) و ساده است اما در تئاتر نه. طبیعتا تماشاگر (تماشاگری که خود را باهوش میپندارد!) حدس خواهد زد که ما در انتهای نمایش متوجه میشویم که از آغاز راکت بوده ایم و حرکتی در کار نبوده است (درست مانند فیلم ها) اما نویسنده و کارگردان سوپرایز دیگری برایمان تدارک دیده اند؛ خط پیشبرنده ی داستان و خط عقبگرد زندگی شخصیت ها در یک نقطه بهم پیوند میخورد! و تماشاگر تازه متوجه میشود که رخدادهای درون این خطوط اصلا اهمیتی ندارد (درست مانند کلام شخصیت اول ماجرا که اشاره میکند ... دیدن ادامه ›› شوهرش در مشت اوست و شیطنت های شوهرش اهمیتی ندارد!) بلکه آنچه مهم است خود خطوطی هستند که زندگی ما در امتداد آنها رقم میخورد و باعث ایجاد یا عدم ایجاد رخدادهای مهم یا کم اهمیت میشوند. و اینجاست که سراپا می ایستد و به شکرانه ی تماشای چنین نمایشی برای سازندگانش دست میزند.

ـــــــــــــــــــــــــــــــپی نوشت:
علاقه داشتم تا با توجه به تجربه تئاتری ام و همچنین نقدنویسی در مطبوعات دهه 70 و اوایل 80 خورشیدی در اینجا یک نقد مفصل و جامعی برای این نمایش فرخنده بنویسم که حسابی مرا سرشوق آورد. اما احساس کردم سایت تیوال جای اینگونه نقدها نیست و جایی ست برای خرید بلیط تئاتر و بعضا ابراز احساساتی کوتاه در مورد نمایش به تمجید یا تهدید سازندگان نمایش.

و در انتها صمیمانه از عوامل سازنده ی نمایش «محبوبه ها» بخصوص نویسنده سرکار خانم نوشین تبریزی و کارگردان استاد ژاله صامتی تشکر کنم.

دستمریزاد و خسته نباشید.

یادش خوش
خیلی کار خوبی بود هرچند جای ما بد بود و جای مناسبی گیرمون نیومد (البته بدترین نکته ی یک نمایش می تونه اجرا در تالار وحدت باشه! سالنی که اصولا برای تئاتر ساخته نشده!).