وقتی

با میوه ی رسیده ی لب هایت

پرهیزم را به وسوسه می گیری

من فکر میکنم پدرم حق داشت

که (میوه ی حرام

همیشه

شیرین تر است)

حسین منزوی

اغلب از من می پرسند که کار سورئالیسم به کجا کشید؟ درست نمی دانم چه جوابی باید بدهم. گاهی با خود فکر میکنم که این جنبش در جنبه های فرعی به پیروزی رسید، اما در جبهه ی اصلی شکست خورد. برتون، الوار وآراگون در شمار بهترین نویسندگان فرانسوی قرن بیستم درآمده اند. امروزه مارکس ارنست، سالوادور دالی و رنه ماگریت از نامدارترین نقاشان هستند. اما موفقیت فرهنگی و پیشرفت هنری برای بیشتر ما اهمیت زیادی نداشت.

جنبش سوررئالیسم هدفش این نبود که نامش در کتاب های تاریخ و هنر جاودانه شود هدف اصلی این جنبش، آرزوی بلندپروازانه و البته ناممکن آن، شکافتن سقف فلک بود و درانداختن طرحی نو در زندگی. فقط نگاهی به پیرامون کافی است به ما نشان دهد که ما در این هدف که برای ما اصل و اساس بود، شکست خوردیم.

با همه ی این حرفها من از حشر و نشر سه ساله ام با جمع پرجوش و آشفته ی سوررئالیست ها برای سراسر زندگی تجربه اندوختم. مهمترین درسی که برایم مانده، توان نفوذ به اعماق وجود است؛ ما این قدرت را می شناختیم و به آن پروبال می دادیم. این فراخوانی بود برای توجه به پدیده های گنگ و غیرمنطقی، به تمام خلجان هایی که از ژرفای نهاد آدمی برمی خیزد. فراخوانی بود که برای اولین بار توسط ما با قدرت و تهوری بی نظیر سر داده شد؛ و در قالب سرکشی، بازیگوشی و پیکار با هر آنچه نادرست می دانستیم، جلوه گر شد. من از این چیزها سرسوزنی عقب ننشسته ام.

با آخرین نفسهایم / لوئیس بونوئل /نشر نیک

در برنامه ی (ایمان جدید)، رشد (انسان جدید) اهمیتی اساسی دارد. (انسان جدید) را چنان تربیت می کنند که مصلحت عمومی را تنها معیار رفتار خود بداند. بسیاری از تمدن ها با پدیده ی خبرچینی آشنا بودند و هستند، اما ایمان جدید آن را برترین فضیلت شهروند خوب می داند ( و طبعا از ذکر عنوان خبرچینی به شدت احتراز می کند) همین خبرچینی شالوده ی ترس همه از یکدیگر است و دشواری نیاز به هوشیاری در برابر گوش ها و چشم هایی همیشه حاضر و ناظر را هم سبب می شود.
در چنین اجتماع مسمومی تلاش برای بهتر کردن وضع خود به بهای وضع دیگران به تدریج اخلاق مبتنی بر برادری و همکاری را به اخلاق جنگی بدل میکند که در آن همه علیه یکدیگر می جنگند و نیرنگ بازترین انسان ها از مهلکه جان سالم به در می برند.

ذهن در بند -چسلاو میلوش

گلوی مرغ سحر را بریده اند و

هنوز

در این شط شفق

آواز سرخ او

جاری ست...

از مجوعه شعر تاسیان - هوشنگ ابتهاج- نشر کارنامه