با سلام
من حدود 9ماهه عضو باشگاه تیاتر باران شدم. از ابتدا قرار بود بلیت ها به همراه دونفر همراه با تخفیف 50 درصدی ارائه بشه که این امر محقق نشد. از اونجا که تیاترهای باران در رزوهای یکشنبه با تخفیف 40درصدی ( تنها 10 درصد کمتر از امتیاز درنظر گرفته شده برای نفرات عضو باشگاه باران ) ارائه میشه آیا نباید امتیاز مناسبتری را برای اعضای باشگاه در نظر گرفت؟

سخن آغازین
452 نفر این نمایش را دوست داشته اند و 135 نفر این نمایش را دوست نداشته اند. ( نظرات دوستان در تیوال تا این لحظه )!!!صدای سوت و تشویق تماشاگران نیز مصدق این نکته بود که فرمان آرا با هر تکنیکی توانسته بیش از نیمی از تماشاگران را خرسند نگه دارد. البته بحث تبارشناسی تماشاگران نه هدف این نوشته است و نه من جسارت سخن از آن. و صرفا به صحبت یکی از منتقدین سینما به عنوان یک جمله تامل انگیز در این امر بسنده می کنم که " فروش خوب و استقبال مردم صرفا به منزله هنری بودن اثر نیست. شاید هنر آن مرز و بوم در سیر قهقرایی قرار دارد و سلیقه مردم تنزل پیدا کرده است ".
در باب اثر:
1. دکور
الف . بخوبی طراحی ولی بهمان خوبی استفاده نشده بود. پله هایی که تا میانه های اجرا تداعی کننده طبقه در نظام اجتماعی بود ( پادشاه در بالاترین قسمت آن قرار می گرفت و این سلسله مراتب تا پایین ادامه می یافت) ناگهان در میانه داستان بهم می ریزد و بازیگران از هر درگاهی وارد می شوند و تمامی معادلات را بهم میزنند .( برای مثال به یاد آورید صحنه ای که سر تامس مور در زندان است و خانواده او از بالای صحنه وارد ... دیدن ادامه ›› می شوند.)
ب. قیمت بلیت من ارزان است پس می بایست نیمی از بازیگران را ببینم!!!!گویا طراح دکور این اجرا به کل فراموش کرده بود که تالار وحدت بالکن هایی دارد که دوستانی ( چه بسا تیاتری و دانش جو ) با اشتیاق در آن نظاره گر اجرا هستند. دیدن صحنه ای که تماشاگران در آن به دلیل عمق میدان زیاد و بسته بودن ابتدای سن از دیدن بازیگران محروم بودند شایسته تیاتر این کشور نیست.
2. موسیقی
موسیقی این اجرا می توانست کمک بیشتری در ریتم اجرا داشته باشد ولی دلیل استفاده بسیار محدود از موسیقی برای من علامت سوال بزرگی است و وقتی با کندی بیش از حد اجرا روبرو می شوم این علامت بزرکتر نیز می گردد!!!
3. نور
نور اجرا یکی محاسن این کار در خلق صحنه هایی چشم انداز بشمار می آید و نکته ای که یکی از کاربران ( جناب آقای شاهین نصیری ) در مورد عدم هماهنگی نور در روزهای آغازین اجرا بدان اشاره نمودند نیز برطرف گردیده بود. البته جای اندکی نور قرمز نیز در جاهایی احساس می شد ولی در مجموع من شیفته نورپردازی دقیق این کار شدم.
4. بازی:
وقتی نقطه قوت اجرا بالفعل نمی گردد. ومتاسفانه " مردی برای تمام فصول " از همان جایی جذابیت خود را از دست می دهد که انتظار نمی رود و پرواضح است که در تیاتر دیالوگ محور ( دیالوگ های عمیق و حساب شده ) فرمان آرا این قصور پررنگ تر نیز می شود. فرمان آرا با کم رنگ کردن موسیقی و استفاده محدود از وسایل صحنه قصد دارد توجه تماشاگر را به بازیگر معطوف کند اما آیا موفق بوده است؟؟؟ بگذارید از بازی خود او شروع کنیم ( نه در این مورد سکوت را ترجیح می دهم که تماشاگر و خواننده خود فهیم است ) . اگرچه انتخاب کیانیان در نقش سر تامس مور با توجه خصایص ظاهری و شخصیتی انتخابی درست بوده ولی کیانیان، تنها بی حسی و مصنوعی بودنش را در استیج وحدت به یادگار گذاشت و من در لحظاتی به جد آرزوی اتمام اجرا را داشتم. تپق های پیاپی کیانیان در شب های پایانی اجرا ( و در کمال ناباوری در Climax و Disturbance نمایش ) قابل اغماض نیست. ( بازی کیانیان با خانواده اش در زندان را با صحنه ای مشابه در تیاتر سقراط با بازی درخشان فرهاد آییش مقایسه کنید ) . سردی بیش از اندازه کیانیان در نقشش نه از حس بی اعتنایی سر تامس مور نسبت به این جهان که از عدم ممارست او در تحلیل نقش است. سیامک صفری هم گرچه به عنوان عاملی که اندکی ریتم کند اثر را تسریع بخشید و تحمل 120 دقیقه را کمی آسان تر نمود، ولی در سطح یک راوی باقی ماند. انتظار می رفت که انتخاب سیامک صفری به عنوان رئیس هیئت منصفه در بخش های پایانی شاهد هنرنمایی بیش تری از او باشیم ولی دریغ از حتی یک دیالوگ. فرمان آرا معنی دقیق سیاهی لشکر را در تیاترش اجرا نمود در صورتی که می توانست با کمی درایت از این افراد جهت شکل دهی ساختار درام بهره جوید ( تصویر هیئت منصفه را بیاد آورید ) . احساس می کردم همان سیامک صفری " ناقوس ها برای چی ن به صدا در می آیند؟ " در این نمایش حضور دارد.
سخن پایانی :
باید به این باور برسیم که تماشاچی امروزی را با نور و اندکی موسیقی نمی توان 120 دقیقه در صندلی میخ کوب کرد . این کار عملی نیست مگر با بازیگر. تاریخ این مدیوم حکایت از تیاترهایی از طلوع تا غروب را دارد که نورشان خورشید بود و موسیقی آن ها آواز همسرایان. و گرچه " مردی برای تمامی فصول " با نور و موسیقی و دکور تماشاگر را راضی نگه داشت ای کاش اندکی هم به ارتباط بازیگر و تماشاگر می پرداخت.
پی نوشت:
مثل اینکه در اجراهای امروزه باب شده که برخی افراد خود را مستحق این می دانند که با تاخیر وارد تالارها شوند و این مساله در اجراهای سالن اصلی تیاتر شهر و تالار وحدت بدلیل وسعت بیشتر، سبب از دست دادن کامل بخش آغازین اجراها گردیده. و این تیاتر نیز مستثنی از این امر نبود و بنده تا 10 دقیقه آغازین هیچ دیالوگی از تیاتر را نفهمیدم. دیگر صحبت از صداهای گوشی و ...برای غیر فرسایشی شدن بحث به کنار.

نکته سنجی و ریزبینی برای هیچ

کاراکترها به نوبه معرفی می شوند و تماشگر از هر ابهامی در امان است. نقش های فرعی به زیبایی در شکل گیری قصه دخیل می شوند. بوطیقای ارسطویی نیز مشهود است. ابتدا، اوج و پایان از هم تمییز داده می شوند. موسیقی فیلم که بسیار دلنشین در پس زمینه داستان هنرنمایی می کند. نور هم جز در موارد بسیار خاکستری و اغراق آمیز در کل آزار دهنده نبود. کادرهای مناسب و .... و اما همه این ریزبینی ها برای چه؟؟؟!!!
برای به داستان درآوردن عشقی؟؟؟ که اگر چه تا حدودی باورپذیر است اما در جامعه امروزی ما محلی از اعراب ندارد؟ و اگر هم داشته باشد تحسین شده نیستند. عاشق و معشوق " چند متر مکعب " اگر چه می توانند نمایندگان انسان های زلال باشند و لی نماد عشق بودنشان با علامت سوال بزرگی روبرو است. آیا دختری که حتی از اظهار در دوست داشتن عاجز است ( چه صحنه ملال آوری ) را می توان نماد عشق محسوب نمود؟؟؟ دختر و پسر فیلم اینقد غیر بالغ و ناپخته هستند که بیشتر حس ترحم را بر می انگیزانند تا حس عشق را. ای کاش محمودی کاراکترهای بالغ تری را برای این نقش ها برمیگزید. چند متر مکعب بیش از آنکه با حال و هوای ایرانی انطباق داشته باشد منطبق بر شرایط افغان ها ست. فیلم گرچه ممکن است ساعاتی بیننده را با حس ترحم به فکر فرو دارد ولی به یقین به زودی فراموش می شود چون سنخیتی با شرایط در حال گذار ایرانی ندارد. اگر چه دقت جمشید محمودی در رعایت جزئیات فیلم ستودنی است ولی این پرسش اساسی مطرح است که آیا در سینمای ایران با تولید حدود 30 فیلم متوسط در سال، سوژه " چند متر مکعب " جایگاهی دارد؟؟؟ و آیا بهتر نبود کارگردان به موضوعی جامع تر بپردازد؟
داستانی ... دیدن ادامه ›› که محمودی روایت می کند از ریتم خوبی برخوردار است. صحنه های فیلم تا نیمه داستان باور پذیر می باشند ولی از لحظه فهمیدن پدر از ارتباط دخترش، شاهد دیالوگ های کلیشه و تعقیب و گریز گانگستری هستیم. انتخاب مسعود میرطاهری که پیش تر شاهد بازی توانایش در تیاتر نیز بودیم در شکل گیری اتفاقات داستان نقش راهبردی دارد . بازی علیرضا استادی نیز قابل قبول بود ولی انتخاب نادر فلاح به عنوان یک افغان باورپذیر نبود. ساعد سهیلی هم بنظرم مدت هاست تفاوتی در بازیش احساس نمی شود و همان ساعد سهیلی را می بینیم که در کلاشینکف و .....

جمشید محمودی در اولین ساخته بلندش نشان داد که کارگردانی است که جزئیات سینما را خوب می شناسد و امید است که در آینده با فیلم نامه هایی شاخص شاهد کارهای بهتری از او باشیم.

پس از دیدن نمایش های پلکان هادی مرزبان و سیندرلای جلال تهرانی و ... بر من اثبات گردید که کارگردانانی که قصد دارند در صحنه اصلی تئاتر شهر اجرا داشته باشند سعی بر جذب حداکثری مخاطب داشته و در پایان اجرا، هم مخاطب خاص و هم بیننده عام از اجرا رضایت ها و انتقاداتی دارند. نمایش دن کامیلو نیز از این امر مستثنی نبوده و تمام تلاش خود را در جذب حداکثری تماشاگر به کار برده است. نمایشی که هم روایت می کند و قصه ای منسجم دارد و هم با تکرار شوخی های پیش پا افتاده و گاهی مبتذل تماشاگر عام را نیز مسرور می گرداند. نمایشی که هم تقابل کلیسا و چپ ها را مطرح می کند و هم با فحش های رکیک حس آنارشیستی خود را به ساده ترین نحو به بیننده منتقل می سازد. نمایشی که هم از نمادهای Conceptual استفاده می نماید و هم با شوخی های مبتذلانه دل مردم را بدست می آورد. اگرچه جذب حداکثری تماشاگر همان مدینه فاضله ای است که هدف غایی این مدیوم می باشد اما نباید آن را با ابتذال اشتباه گرفت. کوروش نریمانی برای ایجاد بار کمیک نمایش دست به هر اقدامی می زند. دیالوگ ها را اینقدر تکرار می کند تا تماشاگر را به خنده آورد در صورتیکه کارگردان وظیفه خطیرتری را بعهده دارد . کار خنداندن مردم به شیوه هایی هزل گونه و مبتذل را ایرج میرزاها در هرزنامه هایشان به خوبی انجام داده اند. و اما جدا از نکات منفی دیالوگ ها، اجرا از نقاط مثبت فراوانی نیز برخوردار است. بی شک اجرای بی نقص بازیگران از دید هیچ بیننده ای پنهان نماند و سیامک صفری هرچقدر در اجرای " ناقوس ها برای چی ن به صدا در می آیند؟ " ( که در ساعت 18 در تالار حافظ به روی صحنه می رود ) ضعیف عمل نمود در این اجرا سنگ تمام گذاشت و هوتن شکیبا نیز بار دیگر نشان داد که در اجراهای فانتزی به درجه ای فائق آمده که تحسین همگان را بر می انگیزد. نریمانی تعمدا در این اجرا برای نشان دادن قدرت مردسالاری و نقش کم رنگ زنان در جامعه از آن ها کم تر بازی می گیرد و بار اصلی اجرا را به دوش مردان می نهد و به همین دلیل از الیکا عبدالرزاقی کم تر استفاده نموده است ولی ای کاش به جای بعضی صحنه های بی کاربرد شاهد هنرنمایی بیشتر خانم ها سپاه منصور و عبدالرزاقی می شدیم.یکی از ترفندهای بسیار زیبایی که نریمانی در این اجرا به کر گرفت استفاده از خود بازیگران برای تغییر صحنه بود که نه تنها باحالتی واقع روبرو بودیم بلکه این امر به انسجام قصه کمک نمود و تماشاگر از ابتدا تا انتهای داستان بدون گسست به تئاتر نگریست. استفاده از میزانسنی ساده و تکیه بر توان بازیگری یا نزدیکی به تئاتر Poor Theatre از دیگر توانایی های کوروش نریمانی به حساب می آید. موسیقی متن نیز ... دیدن ادامه ›› بدون غلو نمایی و صرفا در جهت تغییر صحنه ها استفاده شد و نه برای برانگیختن تماشاگر.
و در مجموع با تمامی مباحث مذکور دن کامیلو تا حدودی همه را راضی نگه داشت.