سه شنبه سانس 19:30 این نمایش رو تماشا کردم.

تئاتر شورایی (Forum theatre) توسط Augusto Boal برزیلی در دهه 70 میلادی بنیان گذاری شد. در تئاتر شورایی برخلاف نمایش های معمول که داستان به صورت یک-طرفه توسط بازیگران به تماشاگران غیرفعال (Passive) منتقل می شه، فعال سازی و مشارکت گسترده (تقریباً بدون محدودیت) تماشاگران مورد نظر هست.

استفاده از سبک های نو سازنده و مورد استقبال هست و از این بابت شهامت آقای رضائی قابل تقدیره. از آن جا که در سبک های نو مسئولیت معرفی صحیح آن نیز به دوش ارائه دهنده افزوده می شه، کیفیت و دقت بیش از حد معمول اهمیت پیدا می کنه. کاش در این نمایش تأمل، دقت و شکیبایی بیشتری لحاظ می شد.

من ضعف اصلی این نمایش رو در نمایش نامه آقای یعقوبی دیدم که در سطح متوقف شده بود.

داستان درباره مردیست اهل فلسفه به نام فرزاد که شب گذشته ... دیدن ادامه ›› محتلم شده، مهشید (همسر فرزاد) با مشاهده این اتفاق در صبح روز بعد موضوع رو جویا می شه و فرزاد حقیقت رو به طور کامل (که زن دیگری رو در خواب دیده و ...) برای او تشریح می کنه. مهشید خود رو در اتاق محبوس می کنه. فرزاد در 1 ساعت باقیمانده تا مصاحبه کاری اش تلاش می کنه که مهشید رو درباره رفتار خود و این که صداقت در هر شرایطی بهترین راه هست توجیه کنه. در این بین از مادر مهشید و مهران (برادر مهشید) طلب کمک می کنه.

معتقدم که موضوع این نمایش یعنی "دروغ" از لحاظ ماهوی به دلیل نسبی بودن و بحث برانگیزی (controversial) این مقوله برای سبک تئاتر شورایی مناسبه اما داستان پردازی ضعیف و سطحی بود. داستان به طور مطلوب مقوله "نسبی بودن و بحث برانگیزی دروغ" رو به تماشاگر منتقل نمی کنه. همچنین ضعف داستان پردازی بیشتر توجه تماشاگر رو به رفتار غیرمنطقی و باورناپذیر فرزاد یا مهشید منحرف می کنه. مضاف بر این، نمایش نامه فرزاد و مهشید رو به بن بست می کشونه و توضیحی در توجیه این بن بست ها ارائه نمی کنه (مثلاً صرف تکرار جمله "من نمی خوام دروغ بگم" توسط فرزاد تماشاگر رو درباره رفتار غیرمنطقی او توجیه نمی کنه و باعث حیرانی تماشاگر و باورناپذیری میشه). گمان می کنم بهتر بود به جای ایجاد بن بست کاذب، داستان بحث برانگیزتر نگارش می شد. شخصیت پردازی ها هم بسیار ضعیف بودن.

آقای رضائی در مقام اجراگردان باید با شکیبایی بیشتر و بی طرفانه تر رفتار می کردن. استنباط من این بود که ایشون بیش از آن که تمایل به دریافت آزاد ورودی های تماشاگران داشته باشن تلاش می کردن ورودی های مشخصی رو از تماشاگران استخراج کنن و از ورودی های راه گشا که موضوع را به سرعت حل کنن دوری می کردن.

در حوزه بازیگری، معمولاً به این دلیل که بخش زیادی از این سبک نمایش از پیش نگارش نشده و فی البداهه ست، از بازیگران زبده و پرتجربه استفاده می شه. به نظر من بازی آقای گودرزی به دشواری نمره قبولی می گرفت.

متأسفانه از نورپردازی و موسیقی غفلت شده بود که می تونستن به فضاسازی کمک کنن.

کاش فرهنگ سرای ارسباران برای علاقمندان تئاتر احترام بیشتری قائل بشن، به تعداد صندلی ها بلیط ارائه کنن و تماشاگران رو روی پله ها و زمین ننشونن. هزینه رایگان نمایش، جشنواره یا پیروی از روال گذشته استدلال های مناسبی نیستن.

شنبه این نمایش رو تماشا کردم. این یک نمایش درام و سیاسی ست که آقای آقاخانی در مقام نویسنده اون در اوج ظرافت و زیرکی دهه اول سلطنت محمدرضا پهلوی هم زمان با پایان جنگ جهانی اول و آغاز شکل گیری کشور اسرائیل رو با زندگی عیسی مسیح (از طریق رستاخیز مسیح در کالبد شخصیت ناصری و تشابه سازی درگیری های درونی یهودیان جهان و گم گشتگی های قومی و مذهبی درون ایران با اختلاف عقاید حواریون) پیوند می زند. شخصیت بی غل و غشی، آرام و تاحدودی کاریزماتیک ناصری به تشابه شخصیت او با مسیح کمک می کرد. این تشابه سازی در انتخاب نام شخصیت ها هم مورد توجه بوده، مثلاً نام مریم مجد تشابهی از Mary Magdalene مهم ترین زن نزدیک به مسیح پس از مریم مقدس است.
نمایش نامه با توازن مطبوعِ ترکیب جذابیت و محتوا نه موجب کسالت آوری داستان نسبتاً خطی نمایش می شد و نه دل تماشاگر را از هیجان می زد. نمایش نامه مملو از دیالوگ های ماندگار مرکب از فلسفه، سیاست، ارزش ها و اخلاقیات آینه ذهن پیچیده و فرهیخته آقای آقاخانی ست.
به نظر من نمایش نامه در مطرح کردن سینما در کمک به شخصیت پردازی ناصری ناموفق بود.

صحنه بندی پخته و تغییر پرده ها با فلش بک های نزدیکان ناصری به طور Seamlessly صورت می گرفت. من نتونستم با بریده فیلم های کلاسیک که در میان پرده ها پخش می شد ارتباط برقرار کنم. شاید بهتر بود نوع نجاری ناصری با توجه به روحیات او لطیف تر (مثل شخصیت Aidan در سریال Sex and the city) نمایش داده ... دیدن ادامه ›› می شد.

بازیگران ارتباط نزدیکی با نقش ها برقرار کرده بودن و تسلط اطمینان بخشی داشتن، آقای وقارکاشانی با بازی چهره وجدآور و عمیق، آقای دهقان نسب و ابراهیمی که بی دغدغه خوب بازی کردن، آقای نفر با خلاقیت تحسین برانگیز در کمک به شخصیت پردازی نقش خاخام، آقای آقاخانی که در ابتدا به غلط بیش از حد ساده و غیر Theatrical به نظر می آمد و خانم شیرمحمدی که تجربه اول تئاتریشون بود ولی به خوبی نقش زنی بدنام اما عاشق پیشه رو بازی کردن.

استفاده پرحجم از موسیقی و انتخاب موسیقی بجای آقای مهاجری به خوبی در تغییر پرده ها به مدد کارگردان آمده و به ارزش های نمایش اضافه می کرد. صدای رادیو (یا چیز دیگری) در پیش زمینه اوایل نمایش رو نپسندیدم و در حکم Noise بود.

برخلاف همیشه که طراحی صحنه مینیمالیستی رو می پسندم تصور می کنم طراحی صحنه این نمایش باید پُر تر می بود و بیشتر به اون پرداخته می شد (شاید شلوغ تر بودن صحنه با پیچیدگی های داستان هم افزایی ایجاد می کرد). طراحی لباس و چهره پردازی خوب بود. نورپردازی به ویژه در پرده آخر گرم و دلنشین بود.

یکی از آخرین اجراهای این نمایش رو حدود 1 ماه پیش در سالن هنر و تجربه فرهنگ سرای ارسباران تماشا کردم. کوچکی سالن حس صمیمیت خاصی به نمایش می داد. نمایش نامه که از 10 داستان کوتاه تشکیل شده غنی و متنوع بود و اپیزودها از لحاظ ماهوی با هم هماهنگ بودن و با ظرافت و ترتیب مطلوبی در کنار هم چیده شده بودن. بازی ها هم در سطح خوبی بودن.

نورپردازی دستی (Manual) از ارزش های نمایش می کاست که امیدوارم در اجرای جدید به نورپردازی بهای بیشتری داده بشه.

به طور خاص اپیزودی که داستان صرفاً با خواندن کلیدواژه ها تعریف شد رو دوست داشتم.

پرسش خاصی ندارم فقط دوست دارم نظراتم رو (که در صفحه نمایش هم نوشتم) به جناب آقای نیک آبادی منتقل کنم:

این نمایش رو امشب دیدم. کمدی قوی و پخته با ترکیبی وزین و متناسب از طنز رفتاری و گفتاری. داستان از لحاظ مفهومی حرف خاصی برای گفتن نداره و نکاتی که مخاطب رو به فکر ببره اندکند، اما این چیزی از ارزش هاش کم نمی کنه چون به برداشت من هدف از این نمایش سرگرمی به معنای واقعی کلمه Entertainment هست! گاه از فرط خنده صدای خنده هام رو کنترل می کردم، که البته خانم کوثری (باران) که صندلی جلو من بود جبران می کردن. کاملاً راضی از سالن خارج شدم. احساس می کنم که در نقدهای دوستان تیوال نسبت به این نمایش قدری کم لطفی شده. حتماً پیشنهاد می کنم این نمایش رو تماشا کنید.

بهرام افشاری فوق العاده مسلط ظاهر شد و صحنه رو 60 دقیقه مثل ارث پدری از آن خود کرد. تنها ایراد قابل اغماضی که به او وارده آهنگ روستایی به جا مانده در گفتار او از بازی در نمایش "ترنج" هست که فقط 30 دقیقه پیش از این نمایش تمام می شه (البته آخرین اجرای ترنج دیروز بود). پس از پایان نمایش این مورد رو به او گوشزد کردم و با گشاده ... دیدن ادامه ›› رویی پذیرفت.

موسیقی آقای تهرانی عالی بود، پر انرژی، بانشاط و طنزآلود. کُریاگرافی (حرکات موزون) آغازین (که البته در طول اجرا هم تکرار شد) جالب بود و با موسیقی هم خوانی و هم افزایی کاملی داشت.

طراحی مینیمالیست و بی غل و غش صحنه رو دوست داشتم.

امروز این نمایش رو دیدم. سالن های کهنه مجموعه تئاتر شهر حس خاص و نوستالژیکی داره.

بازی ها به ویژه آقایان کربلایی زاده و افشاری قوی و روان بودن. چنگ نوازی زنده دلنشین بود. ساز چنگ رو دوست دارم، هم به دلیل صداش و هم به دلیل عمومیت کمتر. به جز لودگی ها که هیچ وقت من رو نمی خندونن، بعضی شوخی ها خوشایند بودن. کانسپت 3 عاشق مرده رو هم دوست داشتم.

نمی تونم درباره این نمایش روی نکته خاصی دست بگذارم، اما با وجود این که مفهوم کلی نمایش برام جالب بود و ایرادی به اجزاء به طور جداگانه ندارم، لذت نبردم. شاید یک دلیل پرداختن به کمدی و درام به میزان تقریباً یکسان بود. من فیلم و تئاتر با یک سبک واحد یا ترکیب یک سبک غالب با اندکی از سبک دیگر رو می پسندم (خصوصاً وقتی یکی از سبک ها ... دیدن ادامه ›› کمدی باشه).

شاید وسواس گونه و کنترل گرانه باشه اما به طور کلی هر اثری از تماشاگران به جز حضورشون من رو آزار می ده. از مواردی که در این نمایش ازشون مستفیض شدم نُچ نُچ کردن، برگه های بروشور نمایش رو به هم ساییدن، پای کوبی، موبایل بازی، پچ پچ کردن و تشویق پیش از پایان نمایش بود.

ضمناً در انتها آقای کربلایی زاده اعلام کردند که به دلیل استقبال تماشاگران نمایش تمدید شده (نگفتن تا چه تاریخی).

یکی از آخرین اجراهای نمایش رو دیدم. نمایش باوجود کوچکی سالن (ظرفیت 10 نفر) از هر حیث خصوصاً بازی ها دلنشین بود. اپیزودی که داستان را صرفاً با خواندن کلیدواژه ها بازگو کرد واقعاً دوست داشتم.