‍ ‌ تک‌گویی

من رعشه‌ی بدن او را مداوا خواهم کرد. بریدگی‌های ذهن‌اش را با یال‌های پرنده‌ی اسب‌ها پاک خواهم کرد. وقتی این‌کار انجام شود، او را درون اسکوتر کوچک قشنگی می‌گذارم و به دنیای به‌هنجار بازمی‌گردانم. در جایی که با حیوانات رفتاری درست می‌شود: یا خاموش می‌شود، یا به کار اجباری گمارده می‌شود، یا تمامی زندگانی آن‌ها را به خاموشی می‌کشاند.، فقط برای این‌که از آن تغذیه کند! من دنیای خوب و به‌هنجار را به او می‌دهم، جایی که ما هم به آن وابسته‌ایم ˍچشم‌های‌مان را باز و بسته می‌کنیم ‌در تابش بی‌پایان اشعه‌ی کاتد روی سرهای لرزانمان! من میدان شگفتی‌های او را می‌گیرم، و به او جاهایی عادّی برای هیجان‌زده‌شدن می‌دهم ˍشاهراه‌های چندبانده در دل‌وروده‌ی شهرها، جایی که در نطفه خفه کند.، حتی فکر یک امکان را! او روی قاطرِ فلزیِ رام‌شده‌اش در یک عصر بتونی یورتمه می‌رود؛ و من به شما قول می‌دهم که دیگر هرگز پنهان نخواهد شد.

درباره‌ی ... دیدن ادامه ›› نمایشنامه

اکوئوس نوشته‌ی پیتر شفر نمایشنامه‌ی آزاردهنده‌ای در ارتباط با موضوع والدین، گرایشات دینی و احساسات به‌هنجار است.
مارتین دایسارت، روان‌کاوِ کودکان و نوجوانان، در نیمه‌ی دهه‌ی چهل عمر خود است. آلن استرنگ، پسری هفده ساله است که پس از آن‌که چشم شش اسب را با میله‌‌ای فلزی کور می‌کند، برای مداوا نزد دایسارت فرستاده می‌شود. نمایش‌نامه سفر بسیار دردناکی به ذهن آلن و درگیری‌های درونی دایسارت برای یافتن راه‌های بهتر مداوای نوجوان است.


▪️تک‌گویی‌های مدرن برای مردان
ویراسته‌ی کریس سالت
ترجمە‌ی محسن کاس‌نژاد

تصویر:
اجرای نمایشنامەی اکوئوس
برادوی، ۱۹۷۴

یک. کنسرت‌نمایش سیصد، دنباله‌ای بر کنسرت سی، با قیمت بلیطی که با احتساب مالیات ۹ درصدی به بیش از ۷۰۰ هزار تومان می‌رسد، قرار است در کاخ سعدآباد روی صحنه برود. این قیمت و این بلیت ۷۰۰ هزارتومانی برای چه کسانی است؟ از روز روشن‌تر است که مخاطب همیشگی تئاتر و موسیقی ایران، با حداقل درآمدی که هر ماه بی‌ارزش‌تر می‌شود و مهم‌تر، با عدم‌ تناسب قیمت با کاری که ارائه می‌شود، توان خرید چنین بلیتی را ندارد. این در حالی است که این کنسرت حامی مالی هم دارد. پس این قیمت برای مخاطب عامِ تئاتر/موسیقی هیچ توجیهی ندارد. فقط قیمت این کنسرت را با قیمت بلیت کنسرت گروه مشهور «جترو تال» که تقریباً همزمان قرار است در ترکیه روی صحنه برود مقایسه کنید. اجرای این گروه افسانه‌ای راک در سالن زولو در استانبول ۶۶۰ هزار تومان است (با احتساب لیر ۲هزار تومانی).
این بازی‌ها را برای چه کسانی روی صحنه می‌برند؟

دو. باز آن نمایش «سی» یک توجیهی داشت. تیم نویسنده‌ای داشت. همایون شجریان را داشت. تیم بازیگرانش قابل‌اتکا بودند. اما حالا امیر جدیدی در مقام کارگردان است بدون یک تجربه‌ی کارگردانی تئاتر (او از تئاتر آمده اما صرفِ در تئاتربودن از چه کسی کارگردان ساخته؟) مهران غفوریان که عملاً بازیگر تئاتر نیست (چه‌ برسد به نمایشی موزیکال یا موزیک‌محور). حتی اگر با این‌ها بشود کنار آمد، وصله‌ی ناجورِ رضا بهرام در این نمایش چه می‌کند؟ ناکارآمدی روی صحنه‌ی کنسرت پاپ قرار است آدم‌ها را به سمت ملغمه‌های کنسرت‌تئاتری بکشاند؟ (اسلاید آخر را ببینید) در این میان عنوان شده که این چیز، «کاری» است از سهراب پورناظری. این دقیقاً یعنی چه؟ اگر موسیقی را تهمورس پورناظری ساخته و جدیدی هم کارگردانی کرده، پس کارِ سهراب چه بود؟ کارگردانی؟ مدیریت پروژه؟ هماهنگی؟ این ... دیدن ادامه ›› آش شله‌قلم‌کار چیست؟ در دنیای پورناظری ساعت چند است؟

سه. می‌گویند ایده‌ی کار درباره‌ی حمله‌ی مغول‌ها و کتاب‌سوزی است بر اساس کتاب ری بردبری. این یک بازی مسخره است که نمادهای فرهنگی را این‌چنین شخم بزنید و احساساتِ سطحی میهن‌پرستی و آه‌وواویلا بر فرهنگِ ازدست‌رفته را این‌چنین به مخاطبان ساده‌دل این ملغمه قالب کنید.
فکرش را بکنید، ری بردبری به‌عنوان یکی از نویسندگان مهم قرن بیستم، رمان «فارنهایت ۴۵۱» را نوشته و ایده‌ی پیوند فاشیسم و کتاب‌سوزی را مطرح کرده و بر اساس همین کتاب، فرانسوا تروفو، کارگردان فرانسوی یک اقتباس سینمایی درخشان کار کرده (هم آن کتاب ترجمه شده و هم فیلم تروفو را راحت می‌شود پیدا کرد)، آن‌وقت «برداشت» سهراب پورناظری از این رمان، برای چه کسی اهمیت دارد که تازه ۷۰۰ هزار تومان هم پای آن بدهد؟تازه باید در فضای کاخی که میراثی فرهنگی است و اصلاً جایی برای اجرای تئاتر نیست کمردرد و صندلی‌های پلاستیکی را هم تحمل کند تا این «ایده‌های ناب» را با صرف چنان مبلغی دریافت کند. (تازه اگر باور کنیم که آسیبی به فضای سبز جلوی کاخ نمی‌زنند، که همین هم سخت است.)این بازیِ تحقیر مخاطب هنری و غالب‌کردن پکیج‌های هنریِ تقلبی، تا کی قرار است ادامه پیدا کند؟ چگونه می‌توان باور کرد ظرفیتِ بیش از ۴هزار نفری در کاخ سعدآباد با این ترکیبِ نازل، فقط برای رسیدن به پولی هنگفت در یک آخرهفته نیست؟ دیدن شرایط مملکت برای این‌که دست از این بازی‌ها بکشند کافی نیست؟ اگر این وضعیت هم جلوی بلندپروازی‌های اقتصادیِ این دوستان را -که از قضا بسیار هم بااستعداد هستند و می‌توانند به خلق آثار هنری در حد خودشان مشغول باشند - از این بازی‌ها منصرف نکند پس چه چیزی می‌تواند؟

* نیما حسنی‌نسب و امیر بهاری هر کدام به نکته‌هایی دقیق درباره‌ی قیمت‌گذاری‌ها و مقایسه‌ی قیمت با کنسرت جترو تال اشاره کرده بودند که ما هم از آن‌ها بهره‌ بردیم.

@hafdang
از کانال هفدانگ
پ.ن: گمانم به نکات قابل تاملی اشاره شد در این متن، فارغ از فرافکنی‌های معمول درباره‌ی شرایط کرونا و لزوم حمایت بی‌قیدوشرط از گروه‌ها و ...

با ترحمی مرطوب که بوی عطوفت داشت گفتی: این همه کلمه را هیمه‌ کردی به چه کار آید؟
گفتم: شاید که گرم شویم و رها از این سرما که استخوان تهی می‌کند.
گفتی: این همه کلمه را هیمه‌ کردی به چه کار آید؟
گفتم: سویِ اندکی است به‌قدر دیدن چشمانت تا بلکم افزون شود روشنایی و جهان مسخّر زیبایی‌ات.
خیره به سادگیِ روستاییِ من با بهتی که از صدات منتشر می‌شد، غضب‌ناک گفتی: ببین آنجا را، آن دور و این نزدیک را، چه حاجتم به این افروخته‌ی نحیف؟
نشانم دادی‌اش و گیس در باد انداختی، خورشید به من پشت کرد و ماه در اندرونی آسمان پنهان شد.
آن دور و این نزدیک جز آن حیاطِ/ حیاتِ محقّر من همه‌اش سرشار بود از نور و از گرما.
سر چرخاندی و گفتی: این همه کلمه را هیمه‌ کردی به چه کار آید؟
هیچ نگفتم، چیزی نمانده بود که بگویم.
فقر گاهی خیرگی به کلمات در سکوت است.

احتمال اینکه "نقد عقل محض" همان "نقد عقل عملی" باشد همان‌قدر احتمال دارد که "نقد قوه حکم". گویی که به ساحت قُدسی و شاید بهتر بگویم تریجِ قبای آقایان طوری برمی‌خورد که برنمی‌تابند و مطلب خودشان و درواقع اعلان و اعلام نظر همراه آن را حذف می‌کنند.
این احتمال که اگر کانت حی و حاضر بود بر سه‌گانه‌ی نقد خود "نقد نقدپذیری نقادانه‌یِ منقودِ ناقدِ احتمالات" را می‌افزود هیچ بعید نبود که گروه احتمالات گویی بر اریکه‌ی خرد جلوس کرده‌اند ولاغیر و از قول خودشان به ایشان عرض می‌کنم "عَر بده".
آقای محدث شما چند جمله‌ی مختصر و توام با حسن‌نیت را تاب نیاوردین و حذف کردین پست خودتون رو، گمانم همین کافیه برای هر دریافت و برداشتی از روش و منش شما.